Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Koruyucu tıp çevre şartları, insan sağlığı ve hayvan sağlığı arasındaki ilişkiyi inceleyen gelişmekte olan bir disiplinler arası alandır. Ayrıca ekolojik tıp, çevre tıbbı ya da tıbbi jeoloji olarak da bilinir..
Sağlık sorunlarında çevre şartlarının etkisi küresel ve karmaşıktır. Koruyucu tıp uzmanları sorunları çözmek için tezleri olan multidisipliner ekiplerden oluşur. Takımlar beseri hekimler, veteriner hekimler ve diş hekimlerinin yanı sıra mikrobiyologların, patologların, peyzaj analizistlerinin, deniz biyologlarının, toksikologların, epidemiyologların, iklim biyologlarının, antropologların, iktisatçıların ve siyaset bilimcilerinin de içinde bulunduğu farklı disiplinlerden gelen araştırmacılar ve klinisyenlerin katılımlarıyla oluşur.
Klinik alanlarında HIV, Lyme hastalığı, Şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS), Kuş gribi, Batı Nil virüsü, Sıtma ve diğer gelişmekte olan bulaşıcı hastalıklar vardır.
Koruyucu tıp teriminin ilk kullanımı ve tıp ve çevreciliğin kayda değer gelişme kaydetmesi 1990'ların ortalarında denk gelmektedir. Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar bu konunun merkezini oluşturur. Örneğin, tarım arazisi yapmak için büyük bir ormanlık alanı yakmak vahşi hayvan türlerini yerinden edebilir. Bu durum, sonrasında evcil hayvanları etkileyebilir. Evcil hayvanlar insan besin zincirine girdiğinden dolayı enfeksiyonlar insanlara da bulaşır ve sağlığı etkileyen yeni tehiditler ortaya çıkar. Çevre, insan ve hayvan sağlığı için geleneksel yaklaşımlar nadiren bu bağlantıları incelerken koruyucu tıpta, bu tür ilişkileri incelemek esastır. İlgili birçok disiplinlerden uzmanlar birlikte ve yakın bir çalışma içindedirler.
Çevre ve sağlık konularına birlikte bakarak gerçekleştirilen koruyucu tıp, yerel ve tanımı yapılamamış acil ve karmaşık toplumsal konularda kamuoyunda hızlı bir değişim oluşturabilecek potansiyele sahiptir. Mesela, küresel ısınmanın belli belirsiz uzun vadeli etkilerini tanımlanabilir, ancak belirgin bir etkisi hava sıcaklığında nispeten hafif bir artıştır. bu durum ısıya duyarlı sivrisineklerin uçuş tavanını yükseltir ve onları daha yüksekten uçan göçmen kuşlarına yem yapar, böylece başka bir ülkeye veya kıtaya sivrisineklerdeki bir hastalık taşınabilir.
Aynı şekilde, banliyölerdeki genişlemeler ile şehirlerin kırsal ekosistemlerde oluşturduğu acil dengesizlik açısından bakıldığında, kemirgenler gibi kırsalda bulunan türlerin insanlar ve şehir ekosistemindeki canlılarla teması sonucu yeni türler arası hastalıkların yayılması tehlikesi ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmalar sonucunda kentsel yayılmanın geniş bir konu olduğu anlaşılmakta ve daha uygun şekillerde yapılmaktadır. SARS veya HIV/AIDS gibi gerçek vakalar göz önüne geldikçe, bu bütüncül bakış açısı daha soyut açıklamalar kazanmakta ve kamuoyunda daha güçlü yankı buldu.
Koruyucu tıp aynı zamanda ötenazinin yasal olup olup olmadığı hakkındaki büyük bir tartışmanın küçük bir parçası olmuştur.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
