Kazakistan Güvenlik Konseyi

Kazakistan Güvenlik Konseyi (Kazakça: Қазақстан Республикасының Қауіпсіздік Кеңесі, Qazaqstan Respýblıkasynyń Qaýipsizdik Keńesi Rusça: Совет безопасности Республики Казахстан) askeri, siyasi ve kanunların uygulanmasında Kazakistan Cumhurbaşkanına yardım eden Kazak Hükûmeti'nin anayasal bir danışma organıdır. Kazakistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanı olan Cumhurbaşkanı, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanının da dahil olduğu konseyin birçok daimi üyelerinden biridir. Konseye 5 Ocak 2022 tarihi itibari ile Cumhurbaskanı Kasım Cömert Tokayev başkanlık etmektedir.^{[1][2][3][4][5]} Güvenlik Konseyi Sekreteri (şu anda Kalmuhanbet Kasımov)^[6] konseydeki ikinci en yüksek pozisyondur.

Tarihi

Güvenlik Konseyi tarihi Cumhurbaşkanı Nazarbayev'in kararnamesiyle oluşturulan Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Güvenlik Konseyi olarak kurulduğu 21 Ağustos 1991 tarihine kadar uzanıyor. Daha sonra Haziran 1993'te Kazakistan Cumhuriyeti Güvenlik Konseyi'ne dönüştürülecekti. Güvenlik Konseyi'nin mevcut yetki ve düzenlemeleri 20 Mart 1999'da hükûmet tarafından onaylandı. Güvenlik Konseyi Sekreterliği, başkana rapor veren konseyin etkili başkanıdır. Pozisyon Haziran 1994'te tanıtıldı ve Güvenlik Konseyi'nin önemli bir bileşeni olarak kaldı. Mayıs 2018'de parlamento tarafından kabul edilen bir değişiklikle, konsey tarafından alınan kararların "Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet organları, kuruluşları ve yetkilileri tarafından sıkı bir şekilde uygulanmasının zorunlu" olduğunu tanımlamaktadır.^[7]

Yetkileri

Kazakistan Güvenlik Konseyi aşağıdaki yetkilere sahiptir:

• Başkanın ulusal güvenlik yetkilerini kullanmak için tam kontrole sahip olmasını sağlamak.
• Bir ulusal güvenlik politikası oluşturmak ve uygulamak.
• Ulusal güvenlikle ilgili iç ve dış politika konularında kararlar vermeden önce kendisine seçenekler önermek.
• Ulusal güvenliği tekrarlayan uluslararası anlaşmaların yürütülmesini hazırlamak.^[8]

Üyeler

Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri arasında şunlar yer alır:

• Devlet Başkanı
• Başbakan
• Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı
• Güvenlik Konseyi Sekreteri
• Milli Güvenlik Komitesi Başkanı
• Dışişleri Bakanı
• Savunma Bakanı

Diğer üyeler şunları içerir:

• Parlamento Başkanı
• Senato Başkanı
• Dış İstihbarat Teşkilatı Müdürü
• İçişleri Bakanı
• Genelkurmay Başkanı

Kaynakça

1. "Назарбаєв пожиттєво очолить Раду безпеки Казахстану". Zik.ua. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
2. "Назарбаєв залишив собі ключову посаду у силовому блоці Казахстану". 19 Mart 2019. 23 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
3. "Назарбаєв довічно залишиться головою Ради безпеки". Ua.krymr.com. 23 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
4. "Kazakh Leader To Become Life-Long Security Council Chairman". Rferl.org. 1 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
5. Aigerim Seisembayeva (13 Temmuz 2018). "Kazakh President given right to head National Security Council for life". Astanatimes.com. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
6. "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021.
7. July 2018, Aigerim Seisembayeva in Nation on 13 (13 Temmuz 2018). "Kazakh President given right to head National Security Council for life". The Astana Times (İngilizce). 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2019.
8. "Совет Безопасности — Официальный сайт Президента Республики Казахстан". Akorda.kz. 4 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.