José Saramago

José Saramago (d. 16 Kasım 1922, Lizbon – ö. 18 Haziran 2010, Lanzarote), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazardır.

José Saramago
1999'da Saramago
Doğum	José de Sousa Saramago 16 Kasım 1922(1922-11-16) Azinhaga, Santarém, Portekiz
Ölüm	18 Haziran 2010 (87 yaşında) Tías, Lanzarote, İspanya
Meslek	Roman ve oyun yazarı
Milliyet	Portekizli
Vatandaşlık	Portekiz
Dönem	1947-2010
Konu	Aldatıcı gerçeklik, insanlık
Önemli eser	Körlük (1995) Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş (2005) Kabil (2011)
Önemli ödülleri	Prémio Camões (1995) Nobel Edebiyat Ödülü (1998)
Etkilendikleri Jorge Luis Borges,[1] Miguel de Cervantes,[1] Machado de Assis, Michel de Montaigne,[1] Eça de Queiroz, Nikolai Gogol,[1] Franz Kafka,[1] Karl Marx, Fernando Pessoa, Marcel Proust, Ludwig Wittgenstein
Resmî site
İnternet sayfası

Hayatı

José Saramago, Portekiz'in Lizbon kentinin kuzeyindeki küçük bir köy olan Azinhaga'da (Ribatejo) doğdu. Yoksul bir köylü ailenin oğlu olarak büyüdü. Ailesiyle birlikte taşındığı Lizbon'da öğrenim gördü. Öğrenimi sırasında kırsal kesimde çalıştı. Ekonomik sorunları nedeniyle okulu bıraktı. Makinistlik eğitimi aldı. Teknik ressamlıktan redaktörlüğe, editörlüğe ve çevirmenliğe kadar birçok işte çalıştı.

Daha sonra bir yayınevinde, yayın hazırlığı ve üretim departmanında görev yaptı. Diario ve Lisboa gazetelerinde kültür editörü olarak çalıştı. Siyasi yorumlar yazdı. Portekiz Yazarlar Birliği'nin yönetim kurulunda görev üstlendi. 1976'dan sonra kendini tümüyle kitaplarına verdi.

1993'te Kanarya Adaları'ndaki Lanzarote adasına yerleşti. Pilar del Rio ile evlendi. İlk romanı Günah Ülkesi (Terra do Pecado) 1947'de yayımlandı. 1995 yılında kaleme aldığı Körlük adlı romanıyla birlikte geniş kitlelerce tanındı, büyük bir başarı yakaladı.

Yazarın romanları ve denemelerinin yanı sıra iki şiir kitabı ve oyun kitapları da vardır. José Saramago, 1998 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmaya layık görüldü.

Yazarın anlatma biçimi gayet dikkate değerdir ve öğüt niteliğindedir. Kitaplarındaki düz yazılarında, kendine özgü bir yazım stili vardır: Diyalogları düz yazı biçiminde yazar ve noktalama işareti olarak nokta ve virgülden başkasını kullanmaz. Anlatım dili de oldukça muzip, sade ve akıcıdır. Bunlar da, okuyucuyu yazara bağlayan diğer etkenlerdir.

Ünlü yazar 18 Haziran 2010 tarihinde, 87 yaşında öldü.^[2]

Saramago, bir ateistti. 1969 yılında üye olduğu Portekiz Komünist Partisinden ömrünün sonuna kadar ayrılmamıştır.

Eserleri

Roman

• Terra do Pecado (1947)
• Manual de Pintura e Caligrafia (1977) / Ressamın El Kitabı (Can Yayınları, 1999)
• Levantado do Chão (1980) / Umut Tarlaları (Can Yayınları, 2003)
• Memorial do Convento (1982) / Baltasar ve Blimunda, (Gendaş Kültür, 2000)
• O ano da morte de Ricardo Reis (1984) / Ricardo Reis'in Öldüğü Yıl (Can Yayınları, 2003)
• A jangada de pedra (1986) / Yitik Adanın Öyküsü, (Merkez Kitaplar, 2006)
• História do cerco de Lisboa (1989) / Lizbon Kuşatmasının Tarihi, (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2004)
• O evangelho segundo Jesus Cristo (1991) / İsa'ya göre İncil, (Merkez Kitaplar, 2006)
• Ensaio sobre a cegueira (1995) / Körlük (roman), (Can Yayınları, 1999)
• Todos os nomes (1997) / Bütün İsimler, (Gendaş Kültür, 1999)
• O conto da Ilha Desconhecida (1997) / Bilinmeyen Adanın Öyküsü, (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2001)
• A caverna (2000) / Mağara, (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2005)
• O homem duplicado (2002) Kopyalanmış Adam, (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010)
• Ensaio sobre a Lucidez (2004) Görmek, (Can Yayınları, 2008)
• As intermitências da morte (2005) / Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş, Merkez Kitaplar 2007
• As Pequenas Memórias / Küçük Anılar, (Can Yayınları, 2008)
• A Viagem do Elefante / Filin Yolculuğu, (Turkuvaz Yayınları, 2009)
• Cain / Kabil, (Kırmızı Kedi Yayınları, 2011)

Deneme

• Deste mundo e do outro (1971)
• A bagagem do viajante (1973)
• As opiniões que o DL teve (1974)
• Os apontamentos (1976)
• Viagem a Portugal (1981)
• Folhas políticas: 1976-1998 (1999)
• Discursos de Estocolmo (1999)

Günlük

• Cadernos de Lanzarote Vol. 1-5 (1994-1998, 5 cilt)

Oyun

• A noite (1979) / Gece
• Que farei com este livro? (1980) / Bu kitap ile ne olacak?
• A segunda vida de Francisco de Assis (1987) / Francisco de Assis'in ikinci yaşamı
• In nomine Dei (1993)
• Don Giovanni ou O dissoluto absolvido (2005)

Şiir

• Os poemas possiveis (1966)
• Provavelmente alegria (1970)
• O ano de 1993 (1975)

Öykü

• Objecto quase (1978) / Kısırdöngü, (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2001)

Kaynakça

1. FT.com "Small Talk: José Saramago" 31 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.."
2. Lea, Richard (18 Haziran 2010). "Nobel laureate José Saramago dies, aged 87". The Guardian. Londra. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.

Dış bağlantılar

• Vikisöz 'de José Saramago ile ilgili özlü sözler bulunur.