Gezegen kütleli cisim

Gezegen ile karıştırılmamalıdır.

Gezegen kütleli cisim (İngilizce: Planetary-mass object, planemo,^[2] gezegensel cisim veya kısaltılmışı PMO), gök cisimlerinin jeofiziksel tanımına göre hidrostatik dengeyi sağlayacak kadar kütleli, fakat bir yıldız gibi çekirdek füzyonunu sürdürecek kadar kütleli olmayan herhangi bir gök cismidir.^[3][4]

Merkür, Venüs, Dünya, Mars ve Plüton ile karşılaştırmalı olarak ölçeklendirilmiş gezegen kütleli uydular (Neptün'ün ötesindeki diğer gezegen kütleli cisimlerin yakından görüntüsü hiç alınamamıştır). Sınırda olan Proteus ve Nereid (yuvarlak Mimas ile yaklaşık aynı boyutta) dahil edilmiştir. Görüntüsü olmayan Dysnomia (Tethys ve Enceladus arasında orta boyutta) gösterilmemiştir; her halükarda muhtemelen katı bir cisim değildir.^[1]

Bu terimin amacı, jeofiziksel açıdan benzer birçok cismin bir gezegen için beklenen geleneksel kalıplara uymaması nedeniyle, 'gezegen'den daha kapsamlı bir gök cismi yelpazesini birlikte sınıflandırmaktır. Gezegen kütleli cisimler, köken ve konum açısından oldukça çeşitli olabilir. Bunlar arasında gezegenler, cüce gezegenler, gezegen kütleli uydular ve bir sistemden fırlatılmış olabilen "yetim gezegen"ler veya yığılmadan ziyade bulut çökmesiyle oluşmuş serbest dolaşan gezegenler (kahverengi altcüceler) bulunur.

Astronomi alanında kullanım

Bu terim teknik olarak ötegezegenleri ve diğer gök cisimlerini içerse de, genellikle belirsiz bir doğaya sahip cisimler veya belirli bir sınıfa uymayan cisimler için kullanılır. Terimin sıklıkla kullanıldığı durumlar:

• İzole gezegen kütleli cisimler (iPMO; IPMO): Serbest hareket eden ve döteryum yakmasının altında düşük bir kütleye sahip olan, fırlatılmış serbest dolaşan gezegenler veya kahverengi altcüceler gibi doğaları tam olarak çözülemeyen cisimlerdir (örneğin, NGC 1333'teki^[5] 2MASS J13243553+6358281^[6] ve PSO J060.3200+25.9644^[7] cisimleri).
• Döteryum yakma sınırında bir kütle aralığına sahip cisimler: (VHS 1256-1257 b,^[8] BD+60 1417b^[9])
• Bir yıldız veya kahverengi cücenin yörüngesinde dönen, fakat ötegezegen olarak oluşumu zor veya imkansız olan cisimler: (VHS 1256-1257 b, CFHTWIR-Oph 98B^[10])

Ayrıca bakınız

• Güneş Sistemi'ndeki kütleçekimsel yuvarlak nesneler listesi
• Güneş sistemindeki nesnelerin kütleye göre listesi