Gül Baba Türbesi
Budapeşte'deki bir türbe Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Gül Baba Türbesi, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bulunan, Gül Baba'ya ait türbe.
 Gül Baba Türbesi | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Dini yapı |
| Konum | Budapeşte Macaristan  |
| Koordinatlar | 47°30′58″K 19°02′06″D |
Gülbaba, Budapeşte'de yüksek tepeye gömülür ve tepeye "Gültepe" adı verilir (Macarca: Rózsadomb). Türbesinin yanına yaptırılan Gülbaba Bektaşi Tekkesi 1686 yılında yıkılmıştır.[1]
Gül Baba 15.yüzyıl sonlarıyla 16.yüzyıl başlarında yaşamış şair bir Bektaşi dervişidir. Doğum tarihi bilinmiyor. Asıl adı Cafer'dir. Külahında daima bir gül taşıdığı için „Gül Baba, Gül Dede“ lakabıyla tanınmıştır. Evliya Çelebiye göre Merzifonlu, yeni belgelere göre de Isparta ili Uluborlu ilçesinin ilegüp köyündendir.1531 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın daveti üzerine Budin'e gönderilmiş, bir tekke kurmuş, Bektaşi hoşgörüsü ile kısa zamanda Buda (Budin) halkının sevgilisi haline gelmiştir. 1541 yılında 1 Eylül günü Budin savaşında şehit düşmüştür.
2 Eylül 1541 günü Şeyhülislam Ebussuud Efendi´nin kıldırdığı cenaze namazına Kanuni Sultan Süleyman da katılmış, Budapeşte' de bugün türbesinin bulunduğu yere gömülmüştür. Türbenin bulunduğu tepeye „Gültepe-Rozsadomb“ adı verilmiş, yanında Gül Baba Bektaşi Tekkesi yaptırılmıştır. Bu tekke, 1686 yılında yıkılmıştır.
Gül Baba'nın sekizgen türbesi, 1543-1548 yılları arasında, Budin Beylerbeyi Mehmet Paşa tarafından yaptırılmış, bir süre Şapel olarak kullanılmıştır. Sultan Abdülaziz 1867 yılındaki ziyaretinden sonra 1885´te türbeye dönüştürülerek mimar Lajos Grill tarafından onarılmıştır. 1916´da Macar Prof. I. Müller tarafından restore edilmiştir. 2. Dünya Savaşı'nda ağır hasara uğrayan türbe 1963´te Macar Hükûmeti tarafından eski durumuna getirilmiştir. 1997 yılında Türk-Macar Hükûmetlerinin işbirliğiyle Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nce ilk yapıldığı güzellikte restorasyonu tamamlanmıştır. Restorasyon sonrası türbenin açılışına dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel katılmıştır.[2] Gül Baba Türbesi'nin korunmasını, işletilmesini ve bakımını sağlamak amacıyla 2017 yılında Macar Devleti tarafından Gül Baba Türbesi Mirasını Koruma Vakfı kurulmuştur.[3]
Misali mahlasıyla şiirler yazan Gül Baba'nın eserleriyle ilgili Miftahü'l-Gayb ve Güldeste adlı yazma eserler bulunmaktadır. Danimarkalı Andersen ve Macar besteci J.Huszka, Gül Baba'dan ilham alarak edebiyat ve müzik eserleri yazmışlardır. Türkler kadar Macarlar tarafından da ziyaret edilen türbe, Orta Avrupa´da fonksiyonunu yitirmeden türbe olarak kalan önemli bir Türk eseridir.
Türbe, Uluslararası Gayrimenkul Federasyonu'nun (FIABCI) uluslararası prestijli projeleri değerlendirdiği "2020 Prix d'Excellence (Mükemmeliyet)" yarışmasında iki ödül almıştır.[4] Türbenin internet üzerinden panoramik olarak gezilmesi mümkündür.[5]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
