Friedrich Sertürner

Friedrich Wilhelm Adam Sertürner (19 Haziran 1783 - 20 Şubat 1841) alkaloid kimyasının öncülerinden olan Alman eczacı. 1804'te morfini keşfetmesiyle tanınmaktadır.^[1][2][3]

Friedrich Sertürner
Doğum	19 Haziran 1783 Neuhaus
Ölüm	20 Şubat 1841 (57 yaşında) Hamelin
Milliyet	Alman
Kariyeri
Dalı	Farmakoloji, Alkaloid kimyası

Biyografi

Friedrich Wilhelm Adam Sertürner, Joseph Simon Serdinner ve Marie Therese Brockmann'ın çocukları olarak 19 Haziran 1783'te Neuhaus, Kuzey Ren-Vestfalya'da (şu anda Paderborn'un bir parçası) doğdu. Ailesi öldükten sonra Paderborn'da eczacı kalfası oldu.^[2]

Sertürner, afyondan morfini ilk izole eden kişi oldu. Yunan mitolojisi düşler tanrısı Morpheus'tan esinlenerek izole ettiği alkaloide "morfium" adını verdi. Morfinin izolasyonu, kristalleşmesi, kristal yapısı ve farmakolojik özellikleri hakkında ilk önce sokak köpeklerinde ve daha sonra kendi üzerinde yaptığı deneylerle ilgili kapsamlı bir makale yayınladı.^[4] Morfin afyondan elde edilen ilk alkaloid olmanın yanı sıra herhangi bir bitkiden izole edilen ilk alkaloiddi. Böylece Sertürner, tıbbi bitkilerden etken madde izole edebilen ilk kişi oldu.^[1][5][2] Bu çalışmalarıyla "alkaloid kimyası" olarak bilinen bilim dalının öncülerinden oldu.^[2]

1806'da Sertürner Einbeck'e taşındı ve eczacı asistanı olarak çalıştı. 1809'da Sertürner, ilk kez kendine ait bir eczaneyi Einbeck'te açtı. Burada morfinin etkilerini araştırmaya devam etti.^[2] 1817'de "Ueber das Morphium als Hauptbestandteil des Opiums" adlı makalesi yayınlandıktan sonra, morfin üzerindeki çalışmaları daha da bilinir hale geldi ve morfin daha yaygın kullanılır oldu.^[6] 1822'de Sertürner, ölene kadar çalışacağı Hamelin'deki Rathaus Apotheke isimli eczaneyi satın aldı. 20 Şubat 1841 tarihinde öldü ve Einbeck'e gömüldü.^[2]

Tanınırlık

1817'de Jena Üniversitesi kendisini fahri doktora ünvanıyla ödüllendirmiştir.^[2] 1831'de, Montyon Ödülüne layık görülmüştür.^[2]