Evrimin kanıtları

Evrimin kanıtları ve canlıların ortak atadan geldiği, bilim insanlarının uzun yıllar boyunca çeşitli alanlar ve disiplinlerde canlıların akrabalık derecesi ve ortak kökenine dair çalışmalarda ortaya çıkarılmış olup bu kanıtlar, evrimsel süreçlerin meydana geldiğini göstererek evrimin bir olgu olarak gerçekliğini doğrulamış ve Dünya üzerindeki yaşamın türlülük ve çeşitliliğine neden olan doğal süreçler hakkında bir bilgi zenginliği sağlamıştır.^[1][2][3] Bu kanıtlar, yaşamın zaman içinde nasıl ve neden değiştiğini açıklayan ve bilimsel bir kuram olan modern evrimsel sentezi desteklemektedir. Evrimsel biyologlar, test edilebilir varsayımlarda bulunup hipotezleri test ederek ve nedenlerini açıklayan ve gösteren kuramlar geliştirerek ortak atayı belgelerler.

Organizmaların DNA dizilerinin karşılaştırması, filogenetik olarak birbirlerine yakın olan organizmaların filogenetik olarak birbirlerine uzak olan organizmalara kıyasla gen dizilerinde daha yüksek derecelerde benzerlikler gösterdiklerini ortaya koymuştur. Ortak ataya dair daha fazla kanıt, psödogenler gibi kalıcı bir dejenerasyona uğrayarak işlevlerini yitirmiş genlerin çalışmayan evrimsel akrabaları olan ve organizmaların yakın akrabalarında da bulunan DNA bölgelerindeki gen kalıntılarından gelir.^[4]

Evrimsel süreçler hem doğada hem de laboratuvar ortamında birçok defa gözlemlenmiş olup yakın zamanda gerçekleşen yeni türleşme olayları da tespit edilmiştir.^[5] Canlı türlerinde yeni özelliklerin gelişimi ve ortaya çıkması rastlantısal oluşan mutasyonlar aracılığıyla açıklanmıştır. Tür içi ve türler arası düzeyde oluşan evrim gerçeği, deneysel olarak da kanıtlanmış olup türleşme süreçleri doğada da gözlemlenmektedir.

Fosiller canlıların jeolojik devirlerdeki evrimsel gelişmelerini gösterdiği için önemli olup paleontologlar yaşamın evrimsel tarihi hakkında bilgi edinmek için fosilleri inceler. Modern türler arasındaki benzerlik derecesi canlı organizmaların yapılarının, genomlarının ve embriyo gelişimlerinin karşılaştırılmasıyla tespit edilir. Evrime dair ek veriler, biyocoğrafya alanındaki bitki ve hayvanlar ile onların coğrafi dağılım kurallarının incelenmesiyle elde edilir. Tüm bu veriler toplanarak tek bir resim halinde evrimsel hayat ağacını oluşturur.^[6][7][8]

Ayrıca bakınız

• Yaşamın evrimsel tarihi
• Evrim zaman çizelgesi