ß

ẞ, ß (Almanca: scharfes S veya Eszett [ɛsˈtsɛt]), Almancada kullanılan bir harftir. Adından da anlaşılacağı gibi, Eszett harfi, eski Almanca matbu harflerinden S (ſ) ile Z (ʒ) harflerinin bitişik yazılmasıyla oluşan, sert okunması gerekten bir harf ikilisinin (ſʒ) zamanla tek bir harfe dönüşmesiyle ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla Yunan alfabesinin bir harfi olan β (beta) ile ne seste, ne de köken açısından hiçbir bağlantısı yoktur.

Farklı şekillerde ß harfi

Latin alfabesi ẞß harfi
ẞ	ß
ẞ	ß

Latince B harfi ile karıştırılmamalı.

Almancanın gelişiminde bu harfin kullanımında daima değişiklikler olmuş, en son 1996 yılında başlatılan yazım kuralları reformu sonucu 'ß' harfinin kullanımı ile ilgili benimsenen kural şöyledir:

Sert okunan ve daha önce 'ss' ya da 'ß' ile yazılan kelimeler söz konusu olduğunda, bu harfler ya da harfin bulunduğu hecenin ünlüsü hızlı okunuyorsa, 'ss', yavaş okunuyorsa 'ß' yazılır. Örnek: 'Straße' (sokak), 'Fass' (fıçı) (1996'dan önce Faß yazılırdı). Ayrıca Türkçe 'ki' anlamına gelen eski yazılışıyla 'daß' edatı artık daima 'dass' yazılır, aynı kurala uygun olarak. İsviçre Almancasında, Almanya'nın benimsediği bu kuraldan ayrılarak, 'ß' kullanımı tamamen kaldırıldı.

Türkçe klâvyelerde tuş kombinasyonu alt+0223 ya da Alt gr + s'dir.

ẞ Harfi

"ß" harfi hiçbir Almanca sözcüğün başında yer almaz, bu yüzden "ß" harfi için uzun süre büyük bir yazılış şekli gereksiz görülmüştü. Ama bir kelime sadece büyük harfler ile yazıldığında zamanla sorunlar ortaya çıkabildiği için, en sonunda 29 Haziran 2017 yılında, Alman Yazı Denetim Konseyi'nin aldığı yeni karar ile "ẞ" harfi Alman alfabesine eklenmiştir. Bir kelime sadece büyük harflerle yazıldığında, "ß" harfi yerine kullanılan "SS" nin yerine artık "ẞ" harfi de kullanılabilir durumuna geldi. Örneğin sokak anlamına gelen "Straße" nin STRASSE veya STRAẞE olarak yazılması gibi.^[1]

Kaynakça

1. Official rules of German spelling updated 18 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rat für deutsche Rechtschreibung, 29 Haziran 2017, 29 Haziran 2017 tarihinde erişildi.