Ermeni alfabesi

Ermeni alfabesi (Ermenice: Հայոց այբուբեն - hayots' aybuben), Ermenicede kullanılan 38 harfli alfabedir. Ermenistan'da, Diaspora'daki Ermeni okullarında, kiliselerde, gazetelerde kullanılır.

Tarihçe

Ermeni alfabesi, 405 yılında Mesrop Maştots tarafından geliştirilmiştir.^[1] 19. yüzyıla kadar Klasik Ermeni edebiyat dilinin yazımında kullanılırken, 19. yüzyıldan beri Ermeni alfabesi aynı zamanda gelişen iki çağdaş lehçede, Batı Ermenicesi ile Doğu Ermenicesinde kullanılmaktadır.

Alfabe

Harf	Ad					Sözleyiş (UFA)			Türkçe çevirisi	Sayısal değer
	Geleneksel yazım	yeniden şekillenmiş yazım	Sözleyiş			Klasik Ermenice	Doğu Ermenicesi	Batı Ermenicesi	Klasik Ermenice
			Klasik Ermenice	Doğu Ermenicesi	Batı Ermenicesi
Ա ա	այբ		[ayb]		[aɪpʰ]	[ɑ]			a	1
Բ բ	բեն		[ben]		[pʰɛn]	[b]		[pʰ]	b	2
Գ գ	գիմ		[gim]		[kʰim]	[g]		[kʰ]	g	3
Դ դ	դա		[da]		[tʰɑ]	[d]		[tʰ]	d	4
Ե ե	եչ		[jɛtʃʰ]			[ɛ], sözcüğün başında [jɛ]1			e	5
Զ զ	զա		[za]			[z]			z	6
Է է	է		[ɛː]	[ɛ]		[ɛː]	[ɛ]		ē	7
Ը ը	ըթ		[ətʰ]			[ə]			ə	8
Թ թ	թո		[tʰo]			[tʰ]			t'	9
Ժ ժ	ժէ	ժե	[ʒɛː]	[ʒɛ]		[ʒ]			j	10
Ի ի	ինի		[ini]			[i]			i	20
Լ լ	լիւն	լյուն	[lʏn]2			[l]			l	30
Խ խ	խէ	խե	[χɛː]	[χɛ]		[χ]			kh	40
Ծ ծ	ծա		[tsɑ]	[tsʼɑ]	[dzɑ]	[ts]	[tsʼ]	[dz]	ts	50
Կ կ	կեն		[kɛn]	[kʼɛn]	[gɛn]	[k]	[kʼ]	[g]	k	60
Հ հ	հո		[ho]			[h]			h	70
Ձ ձ	ձա		[dzɑ]		[tsʰɑ]	[dz]		[tsʰ]	dz	80
Ղ ղ	ղատ		[ɫɑt]	[ʁɑtʼ]	[ʁɑd]	[l], or [ɫ]	[ʁ]		ł,gh	90
Ճ ճ	ճէ	ճե	[tʃɛː]	[tʃʼɛ]	[ʤɛ]	[tʃ]	[tʃʼ]	[ʤ]	ç	100
Մ մ	մեն		[men]			[m]			m	200
Յ յ	յի	հի	[ji]	[hi]		[j]	[h]3, [j]		y	300
Ն ն	նու		[nu]			[n]			n	400
Շ շ	շա		[ʃɑ]			[ʃ]			ş	500
Ո ո	ո		[o]	[vo]		[o], sözcüğün başında [vo]4			o	600
Չ չ	չա		[tʃʰɑ]			[tʃʰ]			ç	700
Պ պ	պէ	պե	[pɛː]	[peh]	[bɛ]	[p]	[pʼ]	[b]	p	800
Ջ ջ	ջէ	ջե	[ʤɛː]	[ʤɛ]	[tʃʰɛ]	[ʤ]		[tʃʰ]	c	900
Ռ ռ	ռա		[rɑ]	[ɾɑ]		[r]	[ɾ]		rr	1000
Ս ս	սէ	սե	[sɛː]	[sɛ]		[s]			s	2000
Վ վ	վեւ	վեվ	[vɛv]			[v]			v	3000
Տ տ	տիւն	տյուն	[tʏn]	[tiun]5	[dʏn]	[t]	[tʼ]	[d]	t	4000
Ր ր	րէ	րե	[ɹɛː]	[ɹɛ]6	[ɾɛ]	[ɹ]6		[ɾ]	r	5000
Ց ց	ցո		[tsʰo]			[tsʰ]			ts'	6000
Ւ ւ	հիւն	N/A7	[hiunn]			[w]	[v]8		v	7000
Փ փ	փիւր	փյուր	[pʰʏɹ]9		[pʰʏɾ]	[pʰ]			p'	8000
Ք ք	քէ	քե	[kʰɛː]	[kʰɛ]		[kʰ]			k'	9000
13. yüzyılda eklendi
Օ օ	օ		[o]			[o]			ō	N/A
Ֆ ֆ	ֆէ	ֆե	[fɛː]	[fɛ]		[f]			f	N/A
Sözcük	Geleneksel yazım	Yeniden şekillenmiş yazım	Klasik Ermenice	Doğu Ermenicesi	Batı Ermenicesi	Klasik Ermenice	Doğu Ermenicesi	Batı Ermenicesi	Klasik Ermenice	Sayısal değer
			Sözleyiş
	Ad					Sözleyiş (UFA)			Türkçe çevirisi