Remove ads
Antik Mısır tıp metni Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Edwin Smith Papirüsü dünyanın en eski cerrahi dokümanı olup[1] MÖ 16-17. yüzyıla aittir.[2] Hiyeroglif sistemi ile yazılmıştır. Tıp pratiğinin yaklaşımına benzerliğiyle dikkat çeken papirüste, belirti ve semptomlar, tanı ve tedavi, muayene süreciyle ilgili birçok bilginin yer almaktadır. Kosta kırıkları ve göğüs travmalarının cerrahi tedavisi, meme kanseri tanımı, kafa travmalarını tedavi etme süreçleri, birtakım nörolojik yaralanmalara ilişkin teşhis ve tedaviye yönelik cerrahi uygulamalar açıklanmaktadır.[3][4]
Bu maddede kaynak listesi bulunmasına karşın metin içi kaynakların yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Ocak 2020) |
Amerikalı mısırbilimci Edwin Smith el yazmasını Luxor'da Mustafa Aga adında bir takasçıdan almış, daha sonra metnin önemini fark edip çeviri üzerinde çalışmıştır. Ancak ölene kadar (1906) yayınlamamış, daha sonra papirüs kızı tarafından New-York Tarih Topluluğuna bağışlanmıştır. 1930 yılında çevirisi tamamlanmış ve Metropolitan Sanat Müzesi'nde (Manhattan – New York) sergilenmeye başlamıştır.
Bilim adamları tarafından bir firavunun veziri olan ve sağlık tanrısı olarak kabul edilen Imhotep tarafından yazıldığı kabul görmektedir.
Papirüs her birinin fizik muayene, tedavi ve prognozunun açıklandığı 48 travmatik yaralanma vakası içermektedir. Metinde gördüğümüz cerrahi prosedürler genelde akılcı olup yalnızca bir vakada antik mısır inancına dayanan büyüler içermektedir (9 nolu vaka: Frontal kemik travması). Metin kafa travmalarıyla başlayıp boyun, kol ve gövde yaralanmalarının tedavileriyle devam etmektedir. Prosedürler incelendiğinde açık yaraların tedavisinde dikişin, enfeksiyonlarda çoğunlukla bal ve küflü ekmeğin içinde bulunduğu karışımların, kanamaları durdurmak için ise çiğ etin kullanıldığı görülmektedir. Günümüz tedavilerine benzer olarak özellikle boyun ve spinal kord travmalarında hareketsizleştirmeye büyük önem verilmiştir.
Bunların dışında papirüs beyin ve iç organların anatomik yapısıyla ilgili ilk bilinen tanımlamaları yapmış ancak bunların fonksiyonları antik mısır tarihi boyunca hep bir gizem olarak kalmıştır.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.