Eşitsiz anlaşma

Eşitsiz anlaşma (Çince (basitleştirilmiş): 不平等条约; Çince (geleneksel): 不平等條約; pinyin: bù-píngděng tiáoyuē; Japonca Kanji: 不平等条約; Kana: ふびょうどうじょうやく; Romaji: fu byōdō jōyaku; Korece Hangul: 불평등 조약; Hanja: 不平等條約, bul-pyeong-deung jo-yak) Çin'de; 19. yüzyıl ile 20. yüzyılın başında Batılı güçler tarafından askeri yenilgiyle uğradıktan sonra ya da bu güçler tarafından askerî eylem tehdidi yapıldığı durumlarda Çin'deki Çing Hanedanı ve Japonya'daki Tokugawa şogunluğu tarafından imzalanan anlaşma dizisine verilen isim. Bu terim aynı zamanda, aynı dönem boyunca Meiji Restorasyonu sonrası Japon İmparatorluğu'nun Kore'deki Joseon Krallığı'na karşı uyguladığı anlaşmalar için kullanılır.

Çin'in Britanya, Almanya, Rusya, Fransa ve Japonya tarafından bölünmesini gösteren Fransız siyasi karikatürü ("En Chine. Le gâteau des Rois et... des Empereurs"; Türkçe: "Çin'de. Kralların ve...İmparatorların pastası"; 1898).

Kuomintang ve Çin Komünist Partisi; 1920'lerde milliyetçilik ve anti emperyalizmle başlayarak, yaklaşık 1839 ile 1949 yılları arasında Çinlilerin egemenlik kaybıyla tecrübelerini somutlaştırmak için bu kavramları kullandı. "Eşitsiz anlaşma" ifadesi, Çin'in "aşağılanma yüzyılı" kavramıyla ve daha spesifik olarak antlaşma limanlarının zorla açtırılması, Çin'de yaşayan yabancılara Avrupa dış dokunulmazlığının uygulanması ve tarife özerkliğinin kaybı ile bağdaşlaştırıldı.

Ayrıca bakınız

• I. Afyon Savaşı
• II. Afyon Savaşı
• Aigun Antlaşması
• Hong Kong Bölgesinin Genişletilmesine İlişkin Anlaşma
• Hong Kong üzerindeki egemenliğin devri
• Kanagava Antlaşması
• Nanking Antlaşması
• Şimonoseki Antlaşması