Değişken denge kuramı

Değişken denge kuramı, Sewall Wright tarafından savunulan ve dört evrimsel faktörden her birinin adaptif evrim için önem taşıdığını ileri süren bir evrim görüşüdür. Değişken denge kuramı, popülasyon alt bölümlerin ve genetik sürüklenmenin uyumsal evrimdeki önemine vurgu yapar.

Tarihçe

Sewall Wright, modern evrimsel sentezin kurucularından biri olması ve doğal seçilimin türleri şekillendirmedeki gücünü takdir etmesine rağmen, İngiliz genetik bilimcisi Ronald Fisher'in iddiası olan ve doğal seçilim dışındaki evrimsel güçlerin adaptif evrim için çok az öneme sahip olduğu konusunda çekincelere sahipti. Nitekim başlangıçta, erken dönem araştırma yazılarında Wright, yararlı mutasyonların (adaptif mutasyon ile karıştırılmamalı) ortaya çıkış sıklığındaki frekansın önemini iyi değerlendirememişti.

Ancak Wright teorisini daha sonra tam olarak açıkladığında, mutasyonların çok az rol oynadığı varsayımının da doğru olmadığı ortaya çıktı. Muhtemelen Wright mutasyonların önemini azımsarken August Weismann'ın bazı ifadelerinden etkilenmişti. Deneylere dayalı araştırma verileri, fenotipteki adaptif değişimleri yakın geçmişte ortaya çıkan yeni alellerle ikişkilendirmektedir. Örneğin, Drosophila sirke sineğindeki pestisit direnci gibi. Buna karşılık, deneysel veriler adaptif zirvelerin oluşumlarında rekombinasyonların ve birlikte hareket eden sürüklenmenin öneminde yetersiz kaldığı için değişken denge kuramı empirik ve teoritik sebeplerden eleştirilere maruz kalmıştır.^[1]

Ayrıca bakınız

• Evrim
• Popülasyon genetiği

Tarihi figürler

• Sewall Wright
• Ronald Fisher
• G. G. Simpson

Günümüzdeki kişiler

• Niles Eldredge
• Stephen Jay Gould

İlişkili kavramlar

• Seçilim değeri yüzeyi
• Baskılama

Dört evrimsel faktör

• Gen akışı
• Mutasyon
• Genetik sürüklenme
• Doğal seçilim

İlişkili kuramlar

• Modern evrimsel sentez
• Sıçramalı evrim
• Kuantum evrimi

Kaynakça

Özel

1. Coyne, Jerry A.; Barton, Nicholas H.; Turelli, Michael (1997). "Perspective: A Critique of Sewall Wright's Shifting Balance Theory of Evolution". Evolution. 3. Cilt 51. ss. 643-671.

Genel

• Bradshaw, H. D., and Schemske, D. W. 2003 Allele substition at a flower colour locus produces a pollinator shift in monkeyflowers. Nature 426:176-178.
• Callahan, B., Neger, R., Bachtog, D., Andolfatto, P., and Sharaiman, B. Correlated evolution of nearby residues in Drosophilid proteins. PloS genetics 7(2):e1001315.
• Coyne, J. A., Barton, N. H., and Turelli, M. 2000 Is Wright's shifting balance process important in evolution? Evolution 54(1):306-317.
• Coyne, J. A., Barton, N. H., and Turelli, M. 1997 A critique of Sewall Wright's shifting balance theory of evolution. Evolution 51(3):643-671.
• Dobzhansky, T. 1937 Genetics and the Origin of Species. Reprint ed., 1982. Columbia University Press, New York.
• Edmands, S., Feaman, H. V., Harrison, J. S., and Timmerman, C. C. 2005 Genetic consequences of many generations of hybridization between divergent copepod populations. Journal of heredity 96(2):114-123.
• Eldredge, N. 1989 Macroevolutionary dynamics. McGraw-Hill, New York.
• Lynch M., and Abegg A., 2010 Rate of establishment of complex adaptations. Molecular biology and evolution 27(6):1404-1414.
• Ridout, K. E., Dixon, C. J., and Filatov, D. A. 2010 Positive selection differs between protein seconday structure elements in Drosophila. Genome biology evolution. 2:166-179.
• Weissman, D. B., Feldman, M. W., Fisher, D. S. 2010 The rate of fitness-valley crossing in sexual populations. Genetics 186:1389-1410.
• Whitlock, M., Phillips, P., Moore, F. B., and Tonsor, J. 1995 Multiple fitness peaks and epistasis. Annual review of ecology and systematics 26:601-629.
• Wright, S. 1932 The roles of mutation, inbreeding, crossbreeding and selection in evolution. Proceedings of the 6th international congress of genetics. 356-366.
• Wright, S. 1931 Evolution in Mendelian populations. Genetics 16:97-159
• Wright, S. W. 1948 On the roles of directed and random changes in gene frequency in the genetics of populations. Evolution 2(4):279-294.