Davranışsal modernite, mevcut Homo sapiens'i diğer anatomik olarak modern insanlardan, homininlerden ve primatlardan ayıran bir dizi davranışsal ve bilişsel özelliktir.[1] Bilim insanlarının çoğu, modern insan davranışının diğerlerinin yanı sıra soyut düşünme, planlama derinliği, sembolik davranış (örneğin; sanat, süsleme), müzik ve dans, büyük oyunlardan yararlanma ve bıçak teknolojisi ile karakterize edilebileceği konusunda hemfikirdir.[2][3] Bu davranışların ve teknolojik yeniliklerin altında, evrimsel ve kültürel antropologlar tarafından deneysel ve etnografik olarak belgelenmiş bilişsel ve kültürel temeller yatar. Bu insan evrensel kalıpları, kümülatif kültürel adaptasyonu, sosyal normları, dili ve yakın akrabaların ötesinde kapsamlı yardım ve işbirliğini içermektedir.[4][5]
Evrimsel antropoloji geleneği ve ilgili disiplinler içinde modern davranışsal özelliklerin gelişiminin, Son Buzul Dönemi ve Son Buzul Maksimumunun nüfus darboğazlarına neden olan iklim koşullarıyla birlikte dünya çapında Neandertaller, Denisovalılar ve diğer arkaik insanlarla akraba olan Homo sapiens'in evrimsel başarısına katkıda bulunduğu ileri sürülmüştür.[3][6]
Arkeolojik kayıtlardaki farklılıklardan dolayı anatomik olarak modern insanların davranışsal olarak da modern olup olmadığı konusundaki tartışmalar devam etmektedir. Davranışsal modernitenin evrimi üzerine birçok teori vardır. Bunlar genellikle iki bölüme ayrılır: tedrici ve bilişsel yaklaşımlar. Geç Üst Paleolitik Model, modern insan davranışının yaklaşık 40.000-50.000 yıl önce, Afrika Dışına göç sırasında Afrika'da aniden bilişsel, genetik değişiklikler yoluyla ortaya çıktığını ve modern insanların Afrika'dan ve dünyanın her yerinden hareketini hızlandırdığını öne sürer.[7] Diğer modeller, modern insan davranışının kademeli adımlarla ortaya çıkmış olabileceğine odaklanır ve bu tür davranışların arkeolojik imzaları yalnızca demografik veya geçime dayalı değişiklikler yoluyla görülmektedir. Birçok kanıt daha önce (en az yaklaşık 150.000-75.000 yıl önce ve muhtemelen daha da önce) davranışsal modernitenin kanıtlarını Afrika Orta Taş Devri'nde gösteriyor.[3][8][9][10][11] Sally McBrearty ve Alison S. Brooks, tedriciliğin kayda değer savunucularıdır ve daha fazla değişikliği Afrika ön tarihini Orta Taş Devri'ne yerleştirerek Avrupa merkezli modellere meydan okurlar.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
