Remove ads
Düden, obruk, dolin, uvala ve polye gibi yüzeyden kapalı havza ya da çukurlukların tabanında veya kenarında bulunan ve buralara gelen suları yer altına boşaltan karstik şekillerdir.[1] Konya'nın Ereğli ilçesindeki Akgöl Düdeni Türkiye'deki güzel örneklerdendir. Batı Toroslar ve İç Anadolu'da görülür. Karstik ovaların düdenleri tıkanırsa ovayı su basar. Kovada Gölü'nün sularını da düdenler boşaltır.
Düdenlere subatan, suyutan veya sifon denildiği de olur. Düden yer altı ve yer üstü sularının bağlantı yeridir.[2] Beyşehir Gölü'nün suları 1960-1972 yılları arasında 5,64 m yükselmiştir. Bu yükselmeye, göle dökülen akarsuların getirdiği materyallerin dipteki ve yanlardaki düdenleri tıkaması sonucu olduğu anlaşılmıştır.[3] Kili çökeller ile tıkanan düdenler içinde su birikmesi ile küçük Düden Gölü oluşmaktadır. Adana, Kozan'daki Gezit Polyesi'nde birkaç düden gölü bulunur. Karstik arazilerde yüzey suları düdenler ile yer altına indiğinden yüzeysel akış oldukça zayıftır.[4]
Remove ads
Reka Nehri'nin Škocjan Mağaraları'ndaki düdeni, Slovenya
Grosuplje'nin güneyinde çitlerle çevrili bir düden, Slovenya
Câmpeneasca mağarasında bir suyutan, İzbuc köyü, Romanya
Risle Nehri Ajou ve La Houssaye (Eure, Fransa) arasında bir düden içinde kayboluyor
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads