Dörtdivan

Dörtdivan, Bolu ilinin bir ilçesidir. 1990 yılında Gerede ilçesinin kasabası iken ilçeye dönüştürülmüştür. İlçede Yağbaşlar Köyü'nde Bizans kale kalıntıları vardır. Yukarısayık ve Sorkun köyleri arasında bir tepede Himmet Dede Türbesi, Kılıçlar köyünde Kırklar Türbesi, Çalköy'de Şehriban Nine Türbesi, Merkez Camii yanında Secamehmet Dede Türbesi bulunmaktadır. Ayrıca Yağbaşlar Köyü Mürseller mahallesinde Ayvadibi Şifalı Suyu bulunur. Her yıl temmuz ayı içinde Dörtdivan yaylalarında Köroğlu Şenlikleri yapılmaktadır. Çalköy, Çetikören, Aladağ, Karaçayır, Ömerpaşalar, Kapaklı ve Kirazlı yaylaları en önemli yaylalarıdır. Halk şairi Köroğlu, ilçe köylerinden Aşağısayık Köyü Hesinler mahallesinde doğmuştur.

Dörtdivan
İlçe
Türkiye'de yeri
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Bolu
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Mustafa Düzgün
• Belediye başkanı	Hamza Efe (AK Parti)[1]
Yüzölçümü
• Toplam	384 km²
Rakım	1167 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	7.139
• Kır	3,855
• Şehir	2.730
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	14910
İl alan kodu	0374
İl plaka kodu	14
Resmî site Dörtdivan Kaymakamlığı Dörtdivan Belediyesi

Tarihçe

Malazgirt Savaşı ile Anadolu'ya gelen Oğuz Türklerinin Kayı boyundan bir bölümü 1074-1076 yıllarında Dörtdivan ve çevresine yerleşmişlerdir. Yerleştikleri yerlere Oğuz boylarına özgü isimler vermişlerdir. Bu durumu ilçedeki köylerin isimlerinde sıkça görmek mümkündür. (Doğancılar, Adakınık, Dülger, Bünüş, Çalköy, Cemaller, Çardak, Göbüler, Gücükler…) Dörtdivan'ın bir yerleşim birimi olarak kurulmasının 1197'de I. Alaaddin Keykubat zamanında olduğu tahmin edilmektedir. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde, Sultan I. Alaaddin Keykubat'ın Bolu Beyi iken fethettiği dağlarda Divan kösü çaldırdığı, bu nedenlede bu yerlere “DİVAN” denildiği yazmaktadır. Bu yerlerin önce 7 adet olduğu, fakat bunlardan 3'ünün küçük olduğu için kapatılıp 4'ünün kaldığı ve bu yüzden de bölgeye “DÖRTDİVAN” denildiği belirtilmektedir. Ayrıca Ankara Savaşı'nda yenilen Osmanlı ordusu geri çekilmesi sırasında Timur'un Ordusu tarafından takip edilmiş, Gerede ve Dörtdivan'a kadar gelen Osmanlı askerleri yöre halkı tarafından sahiplenilip korunmuştur. Bu tavrın Osmanlıların yeniden toparlanmasında da önemli rol oynadığı belirtilmektedir.

Osmanlı idaresine geçtikten sonra Dörtdivan'ın idari durumu sırasıyla şöyledir: 1-Bolu Sancakbeyliği ve Kütahya eyaletine bağlı bir kasaba (1396-1462) 2-Bolu Voyvodalığı'na bağlı bir subaşılık (1692-1812) 3-Bolu Viranşehir Sancağına bağlı 19 kasabadan birisi (1812-1864) 4-Bolu Mutasarrıflığı Kastamonu vilayetine bağlı kasaba (1864-1869) 5-1890 Devlet salnamesine göre Gerede Bolu Mutasarrıflığının bir kasabası, Dörtdivan nahiyesi. 1908-1916 yıllarında Dörtdivan, Gerede'ye bağlı bir nahiye olarak kalmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte Bolu il olmuştur ve Dörtdivan 1990 yılına kadar Bolu ili Gerede ilçesine bağlı bir nahiye olarak kalmıştır. Dörtdivan, 9.5.1990'da ilçe olmuştur ve o tarihten beri Bolu iline bağlı bir ilçedir.^[2]

Ekim 1811'de Bolu'da ayaklanma çıktığında Çalköylü Dörtdivan Âyanı Kalınbacakoğlu İsmail Ağa Gerede ve Dörtdivandan'dan topladığı askerleri ile Bolu'daki ayaklanmayı bastırmış ve padişah tarafından silahşoran madalyası almıştır.^[3]

Coğrafya

Bolu ilinin doğusunda yer alan ilçenin doğusunda Gerede, batısında Bolu, kuzeyinde Yeniçağa, güneyinde ise yine Gerede ve Bolu toprakları ile sınırlı olarak yaklaşık 284 km² alana sahiptir. Dörtdivan ilçesi 40'-50'-00' kuzey paralelleri ile 32'-10'-12' doğu meridyenlerinin kesiştiği yerdedir. İlçede rakım 1167 m'dir. Kuzey Anadolu Sıradağları, Ilgaz tepesinden batıya doğru ikiye ayrılarak uzanırlar. Bu sıradağların güney kolu ilçenin güneyinde Ankara ile Dörtdivan tabii sınırlarını çizer. Doğu batı doğrultusunda uzanan bu sıradağlara Benli ve Kütüklü adı verilir. Bu sıradağların devamını teşkil eden Köroğlu Dağları da ilçenin güneybatısından hafif bir yay çizerek kuzeye doğru uzanırlar ve ilçenin batı tabii sınırlarını çizerler. Bu dağların en yüksek tepesi Köroğlu Tepesi olup, 2378 m'dir. Köroğlu Dağları volkanik dağlardır. Dörtdivan ilçesi yerleşim yerleri ve tarımsal alanlar genelde düzlük ve ovalıktır. Bu nedenle de yerleşim birimleri birbirine çok yakındır. İlçe en önemli akarsuyu Köroğlu Dağlarının doğu yamacında iki kol halinde çıkıp, Dörtdivan Ovasında birleşen, Gerede Ovası ortasından batı-doğu doğrultusunda akan, Çankırı topraklarından sonra Zonguldak topraklarından Filyos Çayı'na karışarak Karadeniz'e dökülen Ulusu çayıdır. Ulusu Çayı ilçe sınırları içerisinde Sorkun, Yalacık, Düğer dereleri ile beslenmektedir.

Nüfus

384 km²lik bir alana sahip olan ilçe, 8'i mahalle 24'ü köy olmak üzere toplam 32 idari birimden oluşmaktadır. 2020 yılı Genel Nüfus tespitine göre toplam nüfus 6.585'tir.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1990[4]	13.499	2.787	10.712
2000[5]	9.528	3.335	6.193
2007[6]	7.108	2.004	5.104
2008[7]	7.100	3.098	4.002
2009[8]	6.886	2.952	3.934
2010[9]	6.897	3.051	3.846
2011[10]	6.808	3.001	3.807
2012[11]	6.680	2.932	3.748
2013[12]	6.688	2.931	3.757
2014[13]	6.527	2.835	3.692
2015[14]	6.396	2.763	3.633
2016[14]	6.245	2.677	3.568
2017[14]	6.185	2.631	3.554
2018[14]	7.139	2.993	4.146
2019[14]	6.750	2.869	3.881
2020[14]	6.585	2.730	3.855