Beyaz Diş

Beyaz Diş, Amerikalı yazar Jack London'ın (1876-1916) bir romanıdır ve kitaba adını veren vahşi kurt-köpek kırması karakterin adıdır. İlk olarak Mayıs ve Ekim 1906 tarihleri arasında Outing dergisinde tefrika edilmiş, Ekim 1906'da kitap olarak basılmıştır. Hikâye, Beyaz Diş'in 1890'lardaki Klondike Altına Hücumu sırasında Yukon Bölgesi ve Kuzeybatı Toprakları'ndaki evcilleşme yolculuğunu anlatmaktadır. London'ın en bilinen eseri olan ve kaçırılıp evcilleştirilen bir köpeğin vahşi doğada hayatta kalmak ve gelişmek için vahşi atalarına sarılmasını konu alan Vahşetin Çağrısı'na (1903) eşlik eden bir roman ve aynı zamanda tematik bir aynadır.

Beyaz Diş

White Fang
İlk baskı kapağı.
Yazar	Jack London
Ülke	Amerika Birleşik Devletleri
Dil	İngilizce
Tür	Macera
Mekân	Santa Clara Vadisi ve Yukon, 1896-99 civarı.
Yayım	Ekim 1906
Yayımcı	Macmillan
Medya türü	Baskı (dizi olarak yayımlanan öykü [edebiyat], ciltli ve ciltsiz)
Sayfa	298 (2001 Scholastic karton kapaklı.)
ISBN	978-1-85813-740-7

Beyaz Diş'in büyük bir kısmı, London'ın hayvanların kendi dünyalarını ve insanları nasıl gördüklerini keşfetmesine olanak tanıyan köpek karakterin bakış açısından yazılmıştır. Beyaz Diş, vahşi hayvanların şiddet dolu dünyasını ve insanların da aynı derecede şiddet dolu dünyasını inceliyor. Kitap aynı zamanda ahlak ve kefaret gibi karmaşık temaları da irdeliyor.

Hikâye 1925 gibi erken bir tarihte sinemaya uyarlanmış ve o zamandan beri Ethan Hawke'ın başrolünü oynadığı 1991 çıkış tarihli bir film ve Netflix için 2018 yapımı orijinal bir film de dâhil olmak üzere birkaç sinema uyarlaması daha görmüştür.

Arka plan

Roman kısmen London'ın genç bir serseriden evli, orta sınıf bir yazara dönüşmesini konu alan öz yaşam öyküsüne dayalı bir alegoridir.^[1] Romanını yazarken Herbert Spencer, Karl Marx ve Friedrich Nietzsche'nin fikirlerinden etkilenmiştir.^[1] Amerika Birleşik Devletleri'ndeki koşullar da hikâyeyi etkilemiştir.^[1]

Yayım geçmişi

Roman yayımlandığından bu yana 89'dan fazla dile çevrilmiş ve üç ciltlik bir Braille baskısı olarak yayımlanmıştır.^[2]

Tepkiler

Beyaz Diş yayımlandıktan sonra dünya çapında büyük bir başarı yakaladı^[3] ve özellikle genç okuyucular arasında popüler oldu.^[4] Robert Greenwood Beyaz Diş'i "London'ın en ilginç ve iddialı eserlerinden biri" olarak nitelendirdi.^[2] Virginia Crane, romanın "genellikle sanatsal açıdan yoldaşı olan Vahşetin Çağrısı'ndan daha arka planda görüldüğünü ancak London'ın popüler bir Amerikan edebi figürü hâline gelmesine yardımcı olduğunu"^[4] iddia ediyor.

Kitabın yayımlanmasından kısa bir süre sonra London, daha sonra doğa sahtekârları tartışması olarak adlandırılacak olan ve popüler doğa yazımında bilim ve duygu arasındaki çatışmayı vurgulayan edebi bir tartışmanın hedefi hâline geldi. İlk kez 1907'de "sahte doğa yazarları"na karşı çıkan Başkan Theodore Roosevelt, London'ı özellikle "doğa sahtekârları"ndan biri olarak adlandırdı. Beyaz Diş'ten bir örnek veren Roosevelt, buldog ile kurt köpeği arasındaki kavgayı "saçmalığın en yücesi" olarak nitelendirdi."^[5] London eleştirilere ancak tartışma sona erdikten sonra yanıt verdi. "The Other Animals (Öteki Hayvanlar)" başlıklı 1908 tarihli bir denemesinde şöyle yazmıştır:

Köpekler hakkında iki kitap yazdığım için suçluluk duyuyorum. Bu iki öykünün yazılması, bana göre, birçok "hayvan yazarının" son derece suçlu olduğu, hayvanların "insanlaştırılmasına" karşı bir protestoydu. Anlatılarımda defalarca ve birçok kez, köpek kahramanlarımdan bahsederken şöyle yazdım: "O bunları düşünmedi; sadece yaptı," vs. Ve bunu, anlatımımın tıkanmasına ve sanatsal prensiplerime aykırı olmasına rağmen defalarca tekrarladım; bunu, ortalama insan anlayışına, bu köpek-kahramanlarımın soyut muhakeme ile değil, içgüdü, his, duygu ve basit muhakeme ile yönlendirildiğini yerleştirmek için yaptım. Ayrıca, hikâyelerimi evrimin gerçekleriyle uyumlu hâle getirmeye çalıştım; onları bilimsel araştırmaların belirlediği çizgiye uygun hâle getirdim ve bir gün uyandığımda kendimi doğa taklitçilerinin kampına sürülmüş olarak buldum."^[6]

Uyarlamalar

Roman çok sayıda filme, devam filmine, özel animasyonlara ve sesli kitap formatına uyarlanmıştır.^[3] Beyaz Diş adlı bir televizyon dizisi 1993 yılında Yeni Zelanda'nın Arrowtown kentinde çekilmiştir.

Filmler

• Beyaz Diş (1925)
• Beyaz Diş (1936)
• Beyaz Diş (1946)
• Beyaz Diş (1973)
• Challenge to White Fang (1974)
• White Fang to the Rescue (1974)
• White Fang and the Hunter (1975)
• Zanna Bianca e il grande Kid (1977)^[7]
• The Story of White Fang (1982), Shiroi Kiba Monogatari, yapımcılığını Studio Deen'in üstlendiği Japon anime filmi.
• Beyaz Diş (1991)^[8]
• White Fang 2: Myth of the White Wolf (1994)^[9]
• Beyaz Diş (1997)
• Beyaz Diş (2018)^[10]

Televizyon dizileri

• The Legend of White Fang (1992)
• Beyaz Diş (1993)

Müzik

• Genesis'in Trespass albümündeki White Mountain (1970)