Büyük Selçuklu sultanları, 1037-1194 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Bu devlete ismini veren Oğuzların Kınık boyundan olan Selçuk Bey, Cend şehrinde kendi devletini kurdu. Karahanlılar ve Samaniler arasındaki hakimiyet mücadelesinde Samanîlerin yanında yer aldı. Bir savaşta ölen oğlu Mikail'in oğulları olan Tuğrul Bey ve Çağrı Bey yanına alarak kendi yetiştirdi. 1007 veya 1009 yılında Cend'de öldü. Tuğrul Bey Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Sultan Sencer'den sonra Büyük Selçuklu Devleti yıkılmış, aynı hanedan Irak Selçuklu Devleti'ni yönetmiştir.
 |
| Büyük Selçuklu Devleti Sultanları | |
|---|---|
| Eski Monarşi | |
| İmparatorluk | |
 | |
| İlk hükümdar | Tuğrul |
| Son hükümdar | Ahmet Sencer |
| Unvan | Sultan, Şah, Sultanların Sultanı |
| Monarşi başlangıcı | 1037 |
| Monarşi sonu | 1194 |
Sultanlar
| Büyük Selçuklu Devleti (1029–1157) | |||||||||
| Taht ismi | Asıl isim | Resim | Unvan | Doğum-Ölüm | Hükümdarlık başlangıcı | Hükümdarlık sonu | Aile bağlantıları | Not | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tuğrul | Tuğrul bin Mikail | Ruknedein, Abutalip, Bey, Sultan | 995-1063 | 1029 | 1063 | Selçuk Bey oğlu Mikail'in oğlu | |||
| Alp Arslan | Muhammed bin Davud Çağrı |  |
Adudeddevle Ebu Şuça, Sultan | 1029-1072 | 1063 | 1072 | Tuğrul Bey'in kardeşi Davud Çağrı Bey'in oğlu | Esir alınmış bir kale komutanı tarafından öldürüldü. | |
| I. Melikşah | Hasan |  |
Sultan Celalü'ldevle ve'd-din Müizzuddin Ebu'l Feth Melikşah | 1055-1092 | 1072 | 1092 | Alp Arslan'ın oğlu | ||
| I. Mahmud | Mahmud |  |
Nasireddin, Abulkasem, Sultan | 1086-1094 | 1092 | 1093 | I. Melikşah'ın oğlu | Beş yaşında sultan ilan edildi. 1093-1094'te İsfahan ve Fars bölgesi tabi hükümdarı | |
| Berkyaruk | Muhammad Berkyaruk bin Melikşah |  |
Ebu Muzaffer Rükneddin | 1080-1105 | 1094 | 1105 | I. Melikşah'ın oğlu | ||
| II. Melikşah | Muizzeddin Melikşah | |
Muizziddin, Ebulfeth, Sultan | 1101-? | 1105 | 1105 | Berkyaruk'un oğlu | Amcası Muhammed Tapar tarafından tahttan indirildi ve kör edildi. | |
| Muhammed Tapar |  |
Giyaseddin, Ebuşucca, Sultan | 1082-1118 | 1105 | 1118 | I. Melikşah'ın oğlu | |||
| Sencer | Ahmed |  |
Muizziddin, Ebulhareth, Sultan | 1085-1157 | 1118 | 1157 | I. Melikşah'ın oğlu | ||
Soyağacı
| Dukak Bey | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Selçuk Bey | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Arslan Yabgu | Mikail | Musa Yabgu | Yusuf İnal | Yunus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kutalmış | Çağrı | 1. Tuğrul (1037-1063) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Süleyman Türkiye Selçuk | 2. Alparslan (1063-1072) | Kavurd Kirman Selçuk | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. Melikşah (1072-1092) | Tutuş Suriye Selçuk | Tekiş | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 5. Berkyaruk (1094-1105) | 8. Sencer (1118-1157) | 4. Mahmud (1092-1094) | 7. Muhammed (1105-1118) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 6. II. Melikşah (1105) | 9. II. Mahmud (1118-1131) | 12. Mesud (1134-1152) | 15. Süleyman Şah (1160-1161) | 11. II. Tuğrul (1132-1134) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 13. III. Melikşah (1161-1176) | 14. II. Muhammed (1153-1160) | 10. Davud (1131-1132) | 16. Arslan (1161-1176) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 17. III. Tuğrul (1176-1194) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- 9.-17. = Irak-ı Arap ve Irak-ı Acem (Batı İran)'ı yönetmiş ve Sencer'ın ölümünden sonra Irak Selçuklular olarak anılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
