Ayıgiller listesi

Ayıgiller (Ursidae), etçiller takımında bulunan bir memeli familyasıdır.

Koruma durumu

IUCN Kırmızı Listesi kategorileri

Koruma durumu
EX	Tükenmiş (0 tür)
EW	Doğal ortamında tükenen (0 tür)
CR	Kritik tehlikede (0 tür)
EN	Tehlikedeki (0 tür)
VU	Hassas (6 tür)
NT	Neredeyse tehdit altında (0 tür)
LC	Asgari endişe altında (2 tür)

Listelenen koruma durumu kodları Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesinin kodlarıdır. Mümkün olan yerlerde dağılım haritaları bulunur; bir dağılım haritası yoksa dağılım ile ilgili bir açıklama bulunur. Dağılımlar, aksi belirtilmedikçe IUCN kırmızı listesine dayanmaktadır. Soyu devam eden türlerin yanında listelenen tüm nesli tükenmiş türler veya alttürlerin soyu MS 1500'den sonra tükenmiştir ve bir hançer sembolü "" ile belirtilir.

Sınıflandırma

Ayıgiller familyası, 5 cinse ait 8 nesli tükenmemiş türden ve çok sayıda alttürden oluşur. Bu sınıflandırma boz-kutup ayısı melezi gibi melez türleri ve soyu tükenmiş tarih öncesi türleri içermez.

• Altfamilya Ailuropodinae
  • Cins Ailuropoda (panda): bir tür
• Altfamilya Tremarctinae
  • Cins Tremarctos (gözlüklü ayı): bir tür
• Altfamilya Ursinae
  • Cins Helarctos: (güneş ayısı): bir tür
  • Cins Melursus: (tembel ayı): bir tür
  • Cins Ursus (ayılar): dört tür

Ursidae   Ursinae     Ursus (Amerikan kara / Asya kara / boz ayı / kutup ayısı)     Helarctos (güneş ayısı)       Melursus (tembel ayı)     Tremarctinae Tremarctos (gözlüklü ayı)     Ailuropodinae Ailuropoda (dev panda)

Ayıgiller

Ailuropodinae altfamilyası

Ana madde: Ailuropodinae

Cins Ailuropoda (H. Milne-Edwards, 1870) – bir tür

Yaygın adı	Bilimsel adı ve alt türleri	Dağılım	Boyut ve ekoloji	IUCN durumu ve tahmini popülasyonu
Dev panda	A. melanoleuca David, 1869 İki alttür A. m. melanoleuca A. m. qinlingensis (Qinling panda)	Orta Çin	Boyut: 150–180 cm uzunluk, ek olarak 10–15 cm kuyruk 80–123 kg [1][2] Habitat: Orman[3] Beslenme: Sadece bambu yer.[3]	VU  500–1.000 [3]

Tremarctinae altfamilyası

Ana madde: Tremarctinae

Cins Tremarctos (Gervais, 1855) – bir tür

Yaygın adı	Bilimsel adı ve alt türleri	Dağılım	Boyut ve ekoloji	IUCN durumu ve tahmini popülasyonu
Gözlüklü ayı	T. ornatus F. Cuvier, 1825	Güney Amerika'daki And dağları	Boyut: 120–200 cm uzunluk, ek olarak 7 cm kuyruk 60–175 kg[4] Habitat: Çalılık, çayır ve orman[5] Beslenme: Öncelikli ananas ve palmiye ile beslenir, bunların yanı sıra sığır, diğer memeliler ve meyve ile beslenir.[5]	VU  2.500–10.000 [5]

Ursinae altfamilyası

Ana madde: Ursinae

Cins Helarctos (Horsfield, 1825) – bir tür

Yaygın adı	Bilimsel adı ve alt türleri	Dağılım	Boyut ve ekoloji	IUCN durumu ve tahmini popülasyonu
Güneş ayısı	H. malayanus Raffles, 1821 İki alttür H. m. euryspilus (Borneo güneş ayısı) H. m. malayanus (Malaya güneş ayısı)	Güneydoğu Asya (mevcut dağılım kahverengi, eski dağılım siyah)	Boyut: 120 – 150 cm uzunluk, ek olarak 3–7 cm kuyruk 35–80 kg[6][7] Habitat: Orman ve çalılık[8] Beslenme: Öncelikle termitler, karıncalar, böcek larvaları, arı larvaları, bal ve meyve yer.[8]	VU  50.000[9] [8]

Cins Melursus (Meyer, 1793) – bir tür

Yaygın adı	Bilimsel adı ve alt türleri	Dağılım	Boyut ve ekoloji	IUCN durumu ve tahmini popülasyonu
Tembel ayı	M. ursinus Shaw, 1791 İki alttür M. u. inornatus (Sri Lanka tembel ayısı) M. u. ursinus (Hindistan tembel ayısı)	Hindistan (mevcut dağılım yeşil, eski dağılım siyah)	Boyut: 150–180 cm uzunluk, ek olarak 7–12 cm kuyruk 54–141 kg[10] Habitat: Çalılık, otlak, orman ve savan[11] Beslenme: Öncelikle termitler ve meyve yiyor[11]	VU  6.000–11.000[12] [11]

Cins Ursus (Linnaeus, 1758) – dört tür

Yaygın adı	Bilimsel adı ve alt türleri	Dağılım	Boyut ve ekoloji	IUCN durumu ve tahmini popülasyonu
Amerikan kara ayısı	U. americanus Pallas, 1780 Onaltı alttür U. a. altifrontalis (Olimpik kara ayı) U. a. amblyceps (New Mexico kara ayısı) U. a. americanus (Doğu kara ayısı) U. a. californiensis (Kaliforniya kara ayısı) U. a. carlottae (Haida Gwaii kara ayısı) U. a. cinnamomum (Tarçın ayısı) U. a. emmonsii (Buzul ayısı) U. a. eremicus (Doğu Meksika kara ayısı) U. a. floridanus (Florida kara ayısı) U. a. hamiltoni (Newfoundland kara ayısı) U. a. kermodei (Kermode ayısı) U. a. luteolus (Louisiana kara ayısı) U. a. machetes (Batı Meksika kara ayısı) U. a. perniger (Kenai kara ayısı) U. a. pugnax (Dall Island kara ayısı) U. a. vancouveri (Vancouver Island kara ayısı)	Kuzey Amerika (mevcut dağılım kırmızı, eski dağılım pembe)	Boyut: 120–200 cm uzunluk, ek olarak 8–14 cm kuyruk 39–409 kg[13] Habitat: Orman, iç sulak alanlar, otlaklar, çalılar ve çöller[14] Beslenme: Omnivor; bitki örtüsü, kökler, tomurcuklar, meyve, fındık, böcekler, balık, memeliler ve leş ile beslenir[14]	LC  735.000–941.000[15] [14]
Asya kara ayısı	U. thibetanus Cuvier, 1823 Yedi alttür U. t. formosanus (Formozan kara ayısı) U. t. gedrosianus (Belucistan kara ayısı) U. t. japonicus (Japon kara ayısı) U. t. laniger (Himalaya kara ayısı) U. t. mupinensis (Hindiçin kara ayısı) U. t. thibetanus (Tibet kara ayısı) U. t. ussuricus (Ussuri kara ayısı)	Güney ve Doğu Asya (mevcut dağılım kahverengi, eski dağılım siyah)	Boyut: 120–180 cm uzunluk, ek olarak 6–11 cm kuyruk 65–150 kg[16] Habitat: Orman, iç sulak alanlar, otlaklar ve çalılıklar[17] Beslenme: Bitkileri, böcekleri, meyveleri, kuruyemişleri, toynaklıları ve çiftlik hayvanlarını yer.[17]	VU  50.000[9] [17]
Boz ayı	U. arctos Linnaeus, 1758 Onaltı alttür U. a. alascensis (Alaska boz ayısı) U. a. arctos (Avrasya boz ayısı) U. a. beringianus (Kamçatka boz ayısı) U. a. californicus (Kaliforniya boz ayısı) U. a. collaris (Doğu Sibirya boz ayısı) U. a. crowtheri (Atlas ayısı) U. a. dalli (Dall Adası boz ayısı) U. a. gyas (Alaska Yarımadası boz ayı) U. a. horribilis (Boz ayı) U. a. isabellinus (Himalaya boz ayısı) U. a. lasiotus (Ussuri boz ayısı) U. a. middendorffi (Kodiak ayısı) U. a. pruinosus (Tibet mavi ayısı) U. a. sitkensis (ABC Adaları ayısı) U. a. stikeenensis (Yapışkan boz ayı) U. a. syriacus (Suriye boz ayısı)	Kuzey Amerika'nın kuzeyi ve Avrupa,kuzey ve orta Asya	Boyut: 100–280 cm uzunluk, ek olarak 6–20 cm kuyruk 80–550 kg[18] Habitat: Çöl, orman, iç sulak alanlar, otlaklar ve çalılıklar[19] Beslenme: Omnivor; otlar, otlar, kökler, meyveler, fındık, böcekler, memeliler ve balıkları yer[19]	LC  110.000 [19]
Kutup ayısı	U. maritimus Mulgrave, 1774	Kuzey Amerika ve Asya kutupları	Boyut: 220–244 cm uzunluk, ek olarak 7–13 cm kuyruk 408–726 kg[20] Habitat: Deniz okyanusu, çalılık, orman, otlak, deniz kıyısı/gelgit üstü ve denizlerarası gelgit[21] Beslenme: Öncelikle fokları, ayrıca morsları, beluga balinaları, kuşları, balıkları, bitki örtüsünü ve kelpleri yer.[21]	VU  23.000[22] [21]

Kaynakça

1. Bies, LeeAnn (2002). "Ailuropoda melanoleuca". Animal Diversity Web. University of Michigan. 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
2. "Physical Description". Knowledge Hub. World Wide Fund for Nature. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
3. Swaisgood, R.; Wang, D.; Wei, F. (2016). "Ailuropoda melanoleuca". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T712A121745669. Bilinmeyen parametre |errata= görmezden gelindi (yardım)
4. "Spectacled bear (Tremarctos ornatus)". ARKive. Wildscreen. 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
5. Velez-Liendo, X.; García-Rangel, S. (2017). "Tremarctos ornatus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2017: e.T22066A45034047. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T22066A45034047.en . Bilinmeyen parametre |errata= görmezden gelindi (yardım)
6. "Malayan sun bear (Helarctos malayanus)". ARKive. Wildscreen. 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
7. Brown, Gary (February 1996). Great Bear Almanac. The Lyons Press. s. 340. ISBN 978-1-55821-474-3.
8. Scotson, L.; Fredriksson, G.; Augeri, D.; Cheah, C.; Ngoprasert, D.; Wai-Ming, W. (2017). "Helarctos malayanus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2017: e.T9760A45033547. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T9760A45033547.en . Bilinmeyen parametre |errata= görmezden gelindi (yardım)
9. Dickson, B. (5 Kasım 2013). Endangered Species Threatened Convention. Routledge. s. 82. ISBN 978-1-134-19434-6.
10. "Sloth Bear". The Photo Ark. National Geographic. 11 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
11. Dharaiya, N.; Bargali, H. S.; Sharp, T. (2016). "Melursus ursinus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T13143A45033815. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T13143A45033815.en .
12. Ramesh, T.; Kalle, R.; Sankar, K.; Qureshi, Q. (2012). "Factors affecting habitat patch use by sloth bears in Mudumalai Tiger Reserve, Western Ghats, India". Ursus. 23 (1): 78-85. doi:10.2192/URSUS-D-11-00006.1. JSTOR 41818973.
13. Dewey, Tanya; Kronk, Christine (2007). "Ursus americanus". Animal Diversity Web. University of Michigan. 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
14. Garshelis, D. L.; Scheick, B. K.; Doan-Crider, D. L.; Beecham, J. J.; Obbard, M. E. (2016). "Ursus americanus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T41687A45034604. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T41687A45034604.en . Bilinmeyen parametre |errata= görmezden gelindi (yardım)
15. "Black Bear Study Finds Growing Populations, But Combating Illegal Trade Remains a Challenge". WWF News and Reports. World Wide Fund for Nature. 30 Nisan 2002. 1 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
16. Goodness, Tracie (2004). "Ursus thibetanus". Animal Diversity Web. University of Michigan. 20 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
17. Garshelis, D.; Steinmetz, R. (2016). "Ursus thibetanus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T22824A45034242. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22824A45034242.en . Bilinmeyen parametre |errata= görmezden gelindi (yardım)
18. "Brown Bear (Ursus arctos) Fact Sheet: Physical Characteristics". San Diego Zoo Global Library. San Diego Zoo. 15 Ekim 2019. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
19. McLellan, B. N.; Proctor, M. F.; Huber, D.; Michel, S. (2017). "Ursus arctos". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2017: e.T41688A121229971. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T41688A121229971.en . Bilinmeyen parametre |amends= görmezden gelindi (yardım)
20. "Polar Bear". The Photo Ark. National Geographic. 10 Eylül 2010. 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
21. Wiig, Ø.; Amstrup, S.; Atwood, T.; Laidre, K.; Lunn, N.; Obbard, M.; Regehr, E.; Thiemann, G. (2015). "Ursus maritimus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2015: e.T22823A14871490. doi:10.2305/IUCN.UK.2015-4.RLTS.T22823A14871490.en .
22. Hamilton, S. G.; Derocher, A. E. (2019). "Assessment of global polar bear abundance and vulnerability". Animal Conservation. 22 (1): 83-95. doi:10.1111/acv.12439.
23. Findeizen, Nikolai (2008). History of Music in Russia from Antiquity to 1800, Vol. 1: From Antiquity to the Beginning of the Eighteenth Century. Indiana University Press. s. 201. ISBN 978-0-253-02637-8.
24. Calvignac, S.; Hughes, S.; Tougard, C.; Michaux, J.; Thevenot, M.; Philippe, M.; Hamdine, W.; Hanni, C. (2008). "Ancient DNA evidence for the loss of a highly divergent brown bear clade during historical times". Molecular Ecology. 17 (8): 1962-1970. doi:10.1111/j.1365-294x.2008.03631.x. PMID 18363668.
25. Lan, T.; Gill, S.; Bellemain, E.; Bischof, R.; Zawaz, M. A.; Lindqvist, C. (2017). "Evolutionary history of enigmatic bears in the Tibetan Plateau–Himalaya region and the identity of the yeti". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 284 (1868): 20171804. doi:10.1098/rspb.2017.1804. PMC 5740279 $2. PMID 29187630.
26. "Fossilworks: Ursidae". Paleobiology Database. University of Wisconsin–Madison. 12 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
27. Qiu, Z.; Qi, G. (1989). "Yúnnán lù fēng wǎn zhōng xīn shì de dà xióngmāo zǔxiān huàshí" 云南禄丰晚中新世的大熊猫祖先化石 [Ailuropod Found From the Late Miocene Deposits in Lufeng, Yunnan] (PDF). Vertebrata PalAsiatica. 27 (3): 153-169. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2022.
28. Sabol, M. (2001). "Fossil Brown Bears of Slovakia (Los osos pardos fósiles de Eslovaquia)" (PDF). Cadernos do Laboratorio Xeolóxico de Laxe. Bratislava. 26: 311-316. ISSN 0213-4497. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2022.
29. García, N.; Santos, E.; Arsuaga, J. L.; Carretero, J. M. (December 2007). "Endocranial morphology of the Ursus deningeri von Reichenau 1904 from the Sima de los huesos (Sierra de Atapuerca) middle Pleistocene site". Journal of Vertebrate Paleontology. 27 (4): 1007-1017. doi:10.1671/0272-4634(2007)27[1007:EMOTUD]2.0.CO;2.
30. Garcı́a, N.; Arsuaga, J. L. (15 Haziran 2001). "Ursus dolinensis4: a new species of Early Pleistocene ursid from Trinchera Dolina, Atapuerca (Spain)". Comptes Rendus de l'Académie des Sciences, Série IIA. 332 (11): 717-725. doi:10.1016/S1251-8050(01)01588-9.
31. Pérez-Hidalgo, T.; José, T. (1992). "The European descendants of Ursus etruscus C. Cuvier (Mammalia, Carnivora, Ursidae)". Boletín del Instituto Geológico y Minero de España. 103 (4): 632-642.
32. Rabeder, G.; Hofreiter, M.; Nagel, D.; Withalm, G. (January 2004). "New taxa of alpine cave bears (Ursidae, Carnivora)". Cahiers scientifiques-Muséum d'histoire naturelle de Lyon. 2 (2): 49-67.
33. Kurtén, B. (1964). "The evolution of the polar bear, Ursus maritimus Phipps". Acta Zoologica Fennica. 108: 1-26. hdl:10138/37762.
34. Baryshnikov, G.; Foronova, I. (January 2001). "Pleistocene small cave bear (Ursus rossicus) from the South Siberia, Russia" (PDF). Cadernos do Laboratorio Xeolóxico de Laxe. 26: 373-398. ISSN 0213-4497. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2022.