Ateşkes

Ateşkes, savaşan taraflar arasındaki her türlü saldırının geçici olarak durdurulmasıdır. Ateşkes, tek taraflı veya antlaşma ile çok taraflı olarak ilan edilebilir.

Silah bırakma ile ateşkes terimleri birbirine karıştırılmamalıdır. Silah bırakma terimi; bir zümrenin tehlike gördüğü başka bir zümreden mevcut silahlarını bırakma isteğini belirten bir terimdir.

Marksist felsefede ateşkes

Marksist literatürde bu terim, burjuvazinin kendi iktidarına karşıt gördüğü durumlarda, buna ek olarak çeşitli ulusal ve sınıfsal durumlarda ezilenlerin egemen sınıflara karşı mücadele durumlarında ortaya çıkmaktadır.

Fransız Devrimi

1789'de başlayan Fransız Devrimi patlak verdiğinde gelişen burjuvazi, kendi iktidarına karşıt gördüğü için devrime katılan tüm işçileri silahsızlandırmıştır.

Marksist bakış açısına sahip olan Sovyetler Birliği lideri Lenin, burjuva devrimlerinde görülen bu durumu "Bütün burjuva devrimlerin sonucu şudur: Önce proletaryayı silahlandır, sonra da daha fazla ileri gitmesini önlemek için onu silahsızlandır." şekilde yorumlamıştır.^[1]

Ekim Devrimi

1917'deki Şubat Devrimi sonunda II. Nikolay’ın tahttan indirilmiş ve Geçici Hükûmet adında bir yönetim komitesi ortaya çıkmıştır.^[2] Bu hükûmetin burjuvazi ve işçi sınıfını aynı anda temsil etmeye çalıştığını ve çelişkili olduğunu düşünen Lenin önderliğindeki Bolşevikler, hükûmete karşı, burjuvaziyi alt etmek için polisi silahsızlandırmaya yönelik kararlar almaya başlamışlardır. Böylece gerçekleşecek Ekim Devrimi'nin önünü açmışlardır. Ekim Devrimi ile birlikte iktidarı alan bolşevikler, Geçici Hükûmet'in yaklaşık sekiz aylık iktidarına son vermiştir.

Türkiye'de ateşkes

Yıllardır Kürt Sorunu'nun hakim olduğu^[3] Türkiye'de; iktidarda olan hükûmetler,^[4][5] yıllardır gerilla savaşı yöntemini kullanan PKK'dan sık sık silah bırakmasını talep etmektedir. Buna karşın PKK, zaman zaman karşılıklı ateşkes süreçleriyle oluşan saldırmazlık dönemleri hariç, hiçbir zaman tamamen silah bırakmamıştır. 2015 yılında KCK Yürütme Komitesi Üyesi Duran Kalkan, "PKK silah bırakmaz, niye bıraksın? Kürt silah bırakmaz. Türk devleti silahsızlansın!" diyerek bu talebi reddettiklerini açıklamıştır.^[6]

Ayrıca bakınız

• Mütareke
• 11 Kasım 1918 Ateşkesi

Kaynakça

1. Lenin, Gösterinin İptali Hakkında Konuşma, Toplu Eserler, s.24
2. "Geçici Hükûmetin kuruluş deklarasyonu, Erişim Tarihi: 25 Şubat 2015". 22 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015.
3. Kirişçi K, Winrow GM, Fethi A. Kürt sorunu: kökeni ve gelişimi, (Vol. 47). Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, vol 7, 1997.
4. "PKK Silah Bıraksın, Şiddetle Sorunlar Çözülemez". 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015.
5. "PKK silah bıraksın, siyaset yapsın". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015.
6. "Duran Kalkan PKK'nın silah bırakmayacağını açıkladı". 24 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015.