Asım Mehmed Paşa

Başlığın diğer anlamları için Mehmed Paşa sayfasına bakınız.

Asım Mehmed Paşa (Nurizade) (d. 1821 İstanbul - ö. 1886 Trabzon) valilik, Şûrâ-yı Devlet başkanlığı ve çeşitli hükûmet görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.^[1]

Asım Mehmed Paşa
Nurizade Asım Mehmed Paşa, 1886
Osmanlı Hariciye Nazırı
Görev süresi 1878-1879
Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti
Görev süresi 1878-1879
Şûrâ-yı Devlet Reisi
Görev süresi 19 Şubat 1882 - 18 Nisan 1882
Adliye Nezâreti Nazırı
Görev süresi 5 Şubat 1877 - 24 Ağustos 1877
Kişisel bilgiler
Doğum	1821 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	1886 Trabzon Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu

Osmanlı Devlet erkanı ricalinden Hariciye Nâzırı ve Paris ile Londra Sefiri Mehmed Nuri Efendi'nin oğlu olarak İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Babası Mehmed Nuri Efendi'den gelen namı ile "Nurizade" olarak anıldı. Annesi; Mekke Şerifi olan Büyük Galip Efendi'nin kızı Şerife Müzeyme Bint'dir. Asım Mehmed Paşa, Devlet görevine Tercüme Odasında başlamış, oradan Osmanlı Devleti'nin Paris büyükelçiliğinde başkatiplik görevine atanmıştır. 1861’de Ticaret Birinci Meclisi Reisi ve Nisan 1864’te Karasi Mutasarrıfı oldu. Eylül 1865’de Divan-ı Muhasebat Azası, Ağustos 1867’de Divan-ı Muhakemat Reisi ve Temmuz 1868’de Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisi oldu. 29 Nisan 1869’da Divan-ı Muhasebat Reisliği’nden alınarak vezirlik rütbesiyle Edirne Valisi ve Ağustos 1871’de Bosna Valisi oldu. Temmuz 1872’de bu görevinden ayrıldı. Aralık 1872’de Kastamonu Valisi ve Nisan 1873’te Trabzon Valisi oldu. Ocak 1874’te bu görevden azledildi. 1875’te Tuna Valisi, Ağustos 1876’da ikinci defa Edirne Valisi oldu. 5 Şubat 1877’de Adliye Nazırı oldu ve bu görevinden 24 Ağustos 1877’de azledildi. 19 Şubat 1878’de Şura-yı Devlet Reisi ve Hariciye Nazırı vekili oldu, 18 Nisan 1878’de azledildi. 12 Eylül 1880’de Hariciye Nazırı oldu ve Mayıs 1881’de bu görevinden azledildi. Kasım 1881’de Evkaf Nazırı ve ardından ikinci defa Adliye Nazırı, iki gün sonra ikinci defa Evkaf Nâzırı ve birkaç ay sonra da üçüncü defa Hariciye Nâzırı oldu. Eylül 1885’te bu görevinden ayrıldı ve Ocak 1886’da bir kez daha Trabzon Valisi oldu.^[2] Siyasi işlere vâkıf, sessiz, yumuşak huylu, namuslu, dürüst ve edip olarak tanımlanan Asım Mehmed Paşa, Trabzon Valisi iken Mart 1886’da öldü.^[3]

Asım Mehmed Paşa; Kafkas Abdullah Efendi'nin kızı Fatma Bergis ile evlenmiş ve üç çocuğu olmuştur:

• Pakize Hanım
• Fitnat Hanım
• Suad Bey (Fenerbahçe'nin kurucusu ve ilk başkanı Nurizade Ziya Songülen'in Babası)

1886 yılında Trabzon'da vali olarak bulunurken öldü.^[4]

Ayrıca Fenerbahçe Spor Kulübü'nün ilk başkanı ve 1 numaralı kurucu üyesi olan Nurizade Ziya Songülen'in dedesidir.^[5]

Kaynakça

1. "Asım Mehmed Paşa". 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010.
2. "1868'den 1922'ye Şura-yı Devlet reisleri". 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010.
3. "Osmanlı Divan-ı Muhasebat Reisleri" (PDF). Süreyya, Osmani. Sayıştay (Türkiye) Arşivi. 16 Haziran 2011. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2011.
4. Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996
5. "Fenerbahçe SK'nın İlk Başkanı ve 1 Numaralı Kurucusu Nurizade Ziya Songülen'in Hayatından Kesitler". Nazan Songülen Karakaş. 12 Ocak 2011. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2011. Not: Bu yazı Fenerbahçe SK Kurucusu Ziya (Nurizade) Songülen’in hayatından kesitleri içerir. Tüm anlatım, torunu “Nazan Songülen Karakaş” tarafından 04 Nisan 2008 tarihinde yapılmış ve aynen yayınlanmıştır.