Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Akdarı, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
Akdarı | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Akdarı'nın Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Çıldır |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
Rakım | 1399 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 64 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75110 |
Akdarı köyünün eski adı, Çamardo'dur. Gürcüce kaynaklarda Çamardo (ჩამარდო) olarak geçen bu yer adı, Türkçeye erken dönemde Çamardo (چاماردە) ve geç dönemde Çamorda (چاموردە) olarak girmiştir.[2][3]
Çamardo köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Cavaheti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki Çamardo Kilisesi bu dönemden günümüze kalmıştır.[4][5]
Çamardo köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Ahalkalak livasının Niyaliskuri nahiyesinin köylerinden biriydi. Çamardo (چاماردە) adıyla kaydedilmiş olan köy bu tarihte tamamen boşalmıştı. 1878 yılında köyde 10 hanenin tespit edilmiş olması, Çamardo'nun Osmanlı döneminde yeniden meskun hale geldiğini göstermektedir.[6]
Çamardo, üç yüz yılı aşkın bir süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresince de Çamardo (Чамардо) olarak kaydedilmiş olan yerleşim, 1886 tarihli nüfus tespiti sırasında Ardahan sancağının Çıldır kazasına bağlı Tzkarostavi nahiyesinin 13 köyünden biriydi. Çamardo'nun nüfusu, 65'i erkek ve 54'ü kadın olmak üzere, 14 hanede yaşayan 116 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmişti.[7] Rus idaresi sırasında köyün nüfusu artmış, 1896'da 133, 1906'da 152 kişiye ulaşmıştır.[8]
Çamardo köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Çamardo köyünü de kapsayan Ardahan bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.[9][10]
Çamardo, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çamurda / Çamorda (چاموردە) adıyla, Kars vilayetinin Çıldır kazasının Kurt Kale nahiyesine bağlıydı.[3] 1935 genel nüfus sayımında "Çamurda" adıyla kaydedilmiş olan köy, aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 251 kişiden oluşuyordu.[11] Çamardo Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Akdarı olarak değiştirilmiştir.[12] Akdarı köyünün 1965 yılında nüfusu 358 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 105 kişi okuma yazma biliyordu.[13]
Çamardo’da Orta Çağ'dan kalma tek nefli bir yapı olan Çamardo Kilisesi, 20. yüzyılın başında büyük ölçüde ayakta duruyordu. Bununla birlikte bu tarihte ahır ve samanlık olarak kullanılıyordu. Harç kullanılarak inşa edilmiş olan kilise, daha sonra yıkılmış ve günümüze sadece duvar parçaları ile kesme taşlı küçük bir bölüm kalmıştır.[14]
Akdarı köyü, Ardahan il merkezine 83 km, Çıldır ilçe merkezine 41 km uzaklıktadır.[15]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.