2024 Birleşik Krallık genel seçimleri

2024 Birleşik Krallık genel seçimleri, 4 Temmuz 2024 günü gerçekleştirilen seçimlerdir.^[1] Birleşik Krallık'taki parlamentonun Avam Kamarası üyelerini belirlemek amacıyla düzenlenen seçimin sonuçları, ülkenin gelecekteki siyasi yapısını ve hükûmet politikasını belirleyecektir.

2024 Birleşik Krallık genel seçimleri

← 2019 4 Temmuz 2024
Avam Kamarası'ndaki 650 koltuk Çoğunluk için 326 sandalye gerekli
Kayıtlı	48,208,507
Katılım	59.9% ( 7.4)
Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti   Lider Keir Starmer Rishi Sunak Ed Davey Parti İşçi Partisi (Birleşik Krallık) Muhafazakâr Parti (Birleşik Krallık) Liberal Demokratlar (Birleşik Krallık) Liderlik tarihi 4 Nisan 2020 24 Ekim 2022 27 Ağustos 2020 Liderin bölgesi Holborn ve St Pancras Richmond ve Northallerton Kingston ve Surbiton Son seçim 202 koltuk, %32.1 365 koltuk, %43.6 11 koltuk, %11.6 Sandalye 411 121 72 Değişim 209 244 61 Aldığı oy 9,708,716 6,828,925 3,519,143 Oran %33.7 %23.7 %12.2 Değişim 1.6 19.9 0.6
Seçim sonuçlarını, her seçim bölgesinden seçilen milletvekili partisine göre gösteren bir harita
Seçim sonrası Avam Kamarası'nın kompozisyonu
Önceki Başbakan Rishi Sunak Muhafazakâr Parti Başbakan seçim sonrası Keir Starmer İşçi Partisi

Seçimin kesin olmayan ilk sonuçlarına göre 14 yıldır iktidarda olan Muhafazakar Parti büyük oranda oy kaybederken, İşçi Partisi mecliste çoğunluğu elde edecek bir başarı göstermiştir.^[2][3]

Seçim sistemi

Birleşik Krallık genel seçimlerinde, 650 seçim bölgesinde ("constituencies") birer milletvekili seçilir. Her bölgeden en çok oyu alan aday, o bölgenin milletvekili olarak Avam Kamarası'na girer. Bu sisteme "çoğunluk sistemi" ("first-past-the-post") denir.^[4]

Mevcut siyasi durum

Seçimlerden önceki hükûmet, Rishi Sunak liderliğindeki Muhafazakâr Parti'dir. Muhafazakârlar, 2019 genel seçimlerinde önemli bir zafer kazanarak büyük bir çoğunluk elde etmiştir. Ana muhalefet partisi ise Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi'dir.

Öne çıkan konular

Seçim kampanyalarında öne çıkan konular arasında ekonomi, sağlık hizmetleri, eğitim, iklim değişikliği ve göç politikaları bulunmaktadır. Özellikle Brexit sonrası ticaret ve dış ilişkiler, hükûmetin COVID-19 pandemisiyle mücadelesi ve artan yaşam maliyetleri, seçmenlerin üzerinde durduğu başlıca meselelerdir.

Önemli partiler ve liderler

• Reform UK: Nigel Farage
• Muhafazakâr Parti: Rishi Sunak
• İşçi Partisi: Keir Starmer
• Liberal Demokratlar: Ed Davey
• İskoç Ulusal Partisi (SNP): John Swinney
• Yeşiller Partisi: Carla Denyer/Adrian Ramsay
• Demokratik Birlik Partisi: Gavin Robinson
• Plaid Cymru: Rhun ap Iorwerth

Seçim tahminleri

Kamuoyu yoklamaları, İşçi Partisi'nin seçimi kazanacağını göstermekteydi.^[5] Seçmen davranışları ve seçim sonuçları üzerinde önemli etkisi olacak faktörler arasında ekonomik performans, hükûmet politikaları ve liderlerin popülaritesi bulunmaktadır.

Sonuçlar

Seçim, beklendiği gibi İşçi Partisi'nin açık ara zaferiyle sonuçlanmıştır.^[6] Kesin sonuçlara göre İşçi Partisi yüzde 33.7 oyla 411 vekil çıkarırken, Meclis'te çoğunluğu sağlamıştır. Muhafazakar Parti ise yüzde 23.7 oy ve 121 sandalye kazanmıştır. Liberal Demokratlar yüzde 12.2 oyla 72 sandalye kazanırken, Reform UK yüzde 13.4 oyla 5 sandalye kazanmıştır^[7]