2021-2022 Rusya-Ukrayna krizi

Bu madde 2021-2022 yıllarında yaşanan diplomatik kriz hakkındadır. 2014 yılında başlayan genel savaş için bkz: Rusya-Ukrayna Savaşı, Şubat 2022'de başlayan güncel istila için bkz. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.

2022 Rusya Ukrayna krizi
Rusya-Ukrayna Savaşı
3 Aralık 2021 itibarıyla Ukrayna çevresinde Rus askeri yığınağı
Tarih İlk: 3 Mart 2021 (2021-03-03) – 30 Nisan 2021 (2021-04-30) (1 ay, 3 hafta ve 6 gün) İkinci: 26 Ekim 2021 (2021-10-26) – 24 Şubat 2022 (2022-02-24) (3 ay, 4 hafta ve 1 gün) Bölge Ukrayna Sonuç Rusya, Şubat 2022'de Ukrayna'ya tam ölçekli bir istila başlattı Rusya, Donetsk ve Lugansk ayrılıkçı cumhuriyetlerini egemen devletler olarak tanıdı ve Rus askerî güçlerinin cumhuriyetlere girmesini emretti.[1]
Taraflar
Rusya  Belarus Donetsk Halk Cumhuriyeti Lugansk Halk Cumhuriyeti	Ukrayna Silah desteği:  ABD  Birleşik Krallık  Kanada  Polonya  Türkiye  Estonya  Litvanya  Çekya  Fransa  İspanya  Hırvatistan  Letonya  Hollanda Ölümcül olmayan askeri yardım:  Almanya  İsveç  İtalya  Avrupa Birliği Belarus muhalefeti
Komutanlar ve liderler
Vladimir Putin Mihail Mişustin Sergey Lavrov Sergey Şoygu Aleksandr Lukaşenko Andrey Ravkov Oleg Belokonev Denis Puşilin Vladimir Paşkov Leonid Paseçnik	Volodimir Zelenski Denis Şmıhal Dmitro Kuleba Oleksiy Reznikov
Güçler
Rusya: 900.000 (Silahlı Kuvvetler) 554.000 (Paramiliter) 2.000.000 (Yedek kuvvetler)[2] • Ukrayna sınırındaki 175.000[3] - 190.000[4] asker dahil  Belarus: 45.350 (Silahlı Kuvvetler) 110.000 (Paramiliter) 289.500 (Yedek kuvvetler)[2] Donetsk HC: 20.000[2] Luhansk HC: 14.000[2]	Ukrayna: 209.000 (Silahlı Kuvvetler) 102.000 (Paramiliter) 900.000 (Yedek kuvvetler)[2] Eğitim görevi:  Kanada: 260 (Birleştirici Operasyon)[2][5] (13 Şubat 2022'ye kadar)[6]  ABD: 165 (JMTG-U)[7] (12 Şubat 2022'ye kadar)[8]  Birleşik Krallık: 53 (Orbital Operasyonu)[2] (12 Şubat 2022'ye kadar)[9]  Polonya: 40 (JMTG-U)[2] Litvanya: 26 (JMTG-U)[2]  İsveç: 4 (Birleştirici Operasyon) (13 Şubat 2022'ye kadar)[10][11]

Mart ve Nisan 2021'de Rusya, Ukrayna sınırına yaklaşık 100.000 asker ve askeri teçhizatı yığdı ve ülkenin 2014'te Kırım'ı ilhak etmesinden bu yana en yüksek kuvvet seferberliğini uyguladı. Bu girişim, uluslararası bir krizi hızlandırdı ve Ukrayna'yı potansiyel bir istila konusunda endişeler yarattı. Uydu görüntüleri zırh, füze ve diğer ağır silahların hareketlerini gösterdi. Rus birlikleri Haziran ayına kadar kısmen geri çekildi.^[12] Kriz, Aralık ayına kadar 100.000'den fazla Rus askerinin yeniden sınırın yakınında toplandığı 2021 Ekim ve Kasım aylarında yenilendi.^[13]

Devam eden kriz, 2014'ün başlarında başlayan uzun süreli Rus-Ukrayna ihtilafından kaynaklanmaktadır. Aralık 2021'de Rusya, Ukrayna'nın NATO'ya katılmayacağına dair yasal olarak bağlayıcı bir vaadin verilmesinin yanı sıra, NATO birliklerinde ve ordusunda bir azalma da dahil olmak üzere "güvenlik garantileri" olarak adlandırdığı talepleri içeren iki anlaşma taslağı geliştirdi. Doğu Avrupa'da konuşlandırılan Askeri donanım ve bu talepler tam olarak karşılanmadığı takdirde belirsiz bir askeri müdahale tehdidinde bulundu. Amerika Birleşik Devletleri ve diğer NATO üyeleri bu talepleri reddetti ve Rusya'yı Ukrayna'yı daha fazla istila etmesi durumunda artan ekonomik yaptırımlar konusunda uyardı. İkili ABD-Rusya diplomatik görüşmeleri Ocak 2022'de yapıldı, ancak bunlar krizi etkisiz hale getiremedi. 21 Şubat 2022 tarihinde Rusya, ayrılıkçı Luhansk ve Donetsk bölgelerinin bağımsızlığını tanıdı.^[14]

Kriz, yorumcular tarafından Soğuk Savaş'tan bu yana yaşanan en yoğun krizlerden biri olarak tanımlandı.^[15][16][17]

Arka plan

Ana madde: Rusya-Ukrayna Savaşı

1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, Ukrayna ve Rusya yakın bağlarını korumaya devam etti. 1994'te Ukrayna nükleer cephaneliğini terk etmeyi kabul etti ve Budapeşte Memorandumu'nu imzaladı. 2008 yılında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın NATO üyeliğine karşı çıktı.^[18][19]

Ayrıca bakınız

• Yeni Soğuk Savaş
• Rusya-NATO ilişkileri
• Rusya-Ukrayna ilişkileri
• Ukrayna-NATO ilişkileri

Kaynakça

1. "Russia recognises Ukraine separatist regions". BBC News. 21 Şubat 2022. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2022.
2. The military balance 2021. Abingdon, Oxon: International Institute for Strategic Studies. 2021. ISBN 978-1032012278.
3. Julian E., Barnes; Michael, Crowley; Eric, Schmitt (10 Ocak 2022). "Russia Positioning Helicopters, in Possible Sign of Ukraine Plans". The New York Times. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. American officials had expected additional Russian troops to stream toward the Ukrainian border in December and early January, building toward a force of 175,000.
4. Bengali, Shashank (18 Şubat 2022). "The U.S. says Russia's troop buildup could be as high as 190,000 in and near Ukraine." The New York Times. 18 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2022.
5. D'Andrea, Aaron; Connolly, Amanda; Goomansingh, Crystal (26 Ocak 2022). "Canada will not send weapons to Ukraine, boosting cyber support and training mission - National | Globalnews.ca". Global News. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022.
6. "Canada relocates military personnel out of Ukraine amid Russia threats". Reuters. 13 Şubat 2022. 15 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022.
7. Fox, Greg (10 Aralık 2021). "165 members of Florida National Guard in Ukraine". WESH. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2022.
8. Macias, Amanda (12 Şubat 2022). "Pentagon orders departure of U.S. troops in Ukraine as Russia crisis escalates". CNBC. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022.
9. Sabbagh, Dan; Skopeliti, Clea (12 Şubat 2022). "UK troops sent to help train Ukrainian army to leave country". The Guardian. 15 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022.
10. "Därför utbildar Sverige ukrainska säkerhetsstyrkor" [The reason Sweden trains Ukrainian security forces] (İsveççe). Swedish Armed Forces. 14 Aralık 2021. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
11. "Sveriges bidrag till Operation Unifier har lämnat Ukraina" [The Swedish contribution to Operation Unifier has left Ukraine]. Swedish Armed Forces (İsveççe). 14 Şubat 2022. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022.
12. "The Russian and Ukrainian Spring 2021 War Scare" (İngilizce). Center for Strategic and International Studies. 21 Eylül 2021. 25 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
13. Anton Troianovski and David E. Sanger, Russia Issues Subtle Threats More Far-Reaching Than a Ukraine Invasion 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York Times (16 January 2022).
14. "Putin, Donetsk ve Luhansk'ı tanıdı". www.trthaber.com. 22 Şub 2022. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2024.
15. Sanger, David E. (10 Ocak 2022). "In U.S.-Russia Talks, How Far Can Putin Turn Back the Clock?". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2022.
16. "Putin to mull options if West refuses guarantees on Ukraine". AP NEWS (İngilizce). 26 Aralık 2021. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2022.
17. Gongloff, Mark (13 Ocak 2022). "Putin Launches an Unwelcome Cold War Reboot". Bloomberg.com. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2022.
18. Harding, Luke; Borger, Julian; Chrisafis, Angelique (2 Nisan 2008). "Bush-Putin row grows as pact pushes east". The Guardian. Moskova; Bükreş; Paris. 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022.
19. Dawar, Anil (4 Nisan 2008). "Putin warns Nato over expansion". The Guardian. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022. The Russian president, Vladimir Putin, today repeated his warning that Moscow would view any attempt to expand NATO to its borders as a 'direct threat'.