İzopentan

İzopentan (C₅H₁₂),metilbütan ya da 2-metilbütan, beş karbon atomuna sahip bir dallanmış zincirli alkandır. İzopentan, oda sıcaklığında ve basıncında aşırı uçucu ve aşırı yanıcı bir sıvıdır. Aynı zamanda standart sıcaklık ve basınçta en az yoğun olan sıvıdır. Normal kaynama noktası oda sıcaklığından sadece birkaç derece yüksektir ve izopentan sıcak bir günde kolayca kaynamakta ve buharlaşmaktadır. İzopentan yaygın olarak sıvı azot ile birlikte -160 °C sıvı banyo sıcaklığına ulaşmak için kullanılır. Doğal gaz tipik olarak %1 veya daha az izopentan içerir.^[1]

İsimlendirme

Geleneksel izopentan ismi 1993 IUPAC tavsiyeleri ile^[2][3] hala korunmaktadır, ancak 2013 tavsiyelerine göre tavsiye edilmemektedir.^[4] Tercih edilen IUPAC ismi, sistematik isim olan 2-metilbütandır. Bir izopentil grubu, genel pentil grubunun bir alt kümesidir. Bu kimyasal yapıya sahiptir: CH₃CH₂CH(CH₃)_2.

İzomerleri

İzopentan C₅H₁₂ molekül formülüne sahip üç yapısal izomerden biridir. Diğerleri, pentan (n-pentan) ve neopentan (dimetil propan)dır.

Kullanımları

İzopentan, jeotermal enerji üretiminde kapalı bir döngüde türbinleri çalıştırmak için kullanılır.^[5]

İzopentan, kuru buz veya sıvı azot ile birlikte, histolojide donuk-kesit için dokuları dondurmak için kullanılır.^[6]