İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi

İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, 1883 yılında kurulan Hamidiye Ticaret Mektebi’nin devamı niteliğinde bir öğrenim kurumu olarak 1959 yılından itibaren hizmet vermiş; 1982’de kurulan Marmara Üniversitesi’nin temelini oluşturmuş olan kurumdur. 1982’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi‘ne bağlanmıştır.

Tarihçe

Hamidiye Ticaret Mektebi

16 Ocak 1883'te "Hamidiye Ticaret Mektebi" ismi altında Ticaret ve Ziraat Orman ve Maadin nezaretine bağlı olarak Cağaloğlu'nda İstanbul Kız Lisesi'nin arkasında iki katlı bir konakta (bugün Marmara Üniversitesi rektörlük binası olan bina) eğitime başladı. Ticaret Nazırı Abdüllatif Suphi Paşa’nın girişimi ve Milli Eğitim Bakanı Münif Paşa’nın desteği ile kurulan okul dört yıl idi. İlk müdürü Avusturyalı Ferdinand Grati Efendi oldu.

Gelenbevizade Sait Bey’in müdür olduğu 1887 yılında ilk mezunlarını 13 kişi olarak veren okul, 21 Eylül 1889 tarihinde Maarif Nezaretine bağlandı. Eğitim süresi 3 yıla indi. Bazı dersler Fransızca okutulmaya başladı.

1893 yılında ileride ıslahı ve tekrar açılışı düşünülmek üzere lağvedildikten sonra 15 Ekim 1897 tarihinde yine Maarif Nezaretine bağlı olarak yeniden açıldı ve o günden sonra Marmara Üniversitesi olana kadar kesintisiz olarak eğitim faaliyetlerini sürdürdü.

Ticaret Mektebi Âlisi

1915 yılında yapılan değişiklikle okul “Kısm-ı Evvel”, “Kısm-ı Sani” isimleri ile iki kademeli hale getirildi. Okulun adı “Ticaret Mektebi Âlisi” olarak değişti.

Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi

Cumhuriyet döneminin başlamasından sonra 1923-1924 ders yılında okul “Orta Ticaret Mektebi”, “Yüksek Ticaret Mektebi” ve “İstanbul Ulumu Aliye-i Ticarriye Mektebi” isimleri ile üç kademeli hale getirildi ve İktisat Vekaleti’ne bağlandı.

1924-1925 ders yılından itibaren kurumda karma eğitim başladı. Türkiye’de kız-erkek bir arada karma eğitimin yapıldığı ilk kurumdur.^[1] 15 Şubat 1932 tarihinde okul Maarif Vekaleti’ne yeniden bağlandı ve üç kademesi “Küçük Ticaret Mektebi”(1934 - 1935 yılından sonra adı “Orta Ticaret Mektebi” oldu), “Ticaret Lisesi” (günümüzde Sultanahmet Ticaret Meslek Lisesi olarak eğitimi sürdürür) ve “Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi” şeklinde yeniden düzenlendi.

İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi

1959 yılında çıkan “Akademiler Kanunu” ile “İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi” haline dönüşen okulun süresi 4 (dört) yıla çıkarıldı.

Kurum; 1969 yılında tüzel kişiliğe sahip katma bütçeli tam özerk bir kuruluş haline getirildi^[2] 1977-1978 eğitim ve öğretim yılında Akademi bünyesinde “Ekonomi”, “İşletme” ve “Siyasal Bilgiler” bölümleri açıldı.

Marmara Üniversitesi’ne Bağlanması

1982 senesinin Temmuz ayında çıkarılan 41 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname ve 28 Mart 1983 tarihinde yürürlüğe giren 2809 sayılı kanun ile akademi, bünyesindeki bazı okullar akademi bünyesinde katıldı, akademinin tüm fakülteleri birleştirilip yeni kurulan Marmara Üniversitesi bünyesine “Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi” adıyla katıldı.

İlgili kanunla birlikte fakülte statüsü kazanan bu okullar eğitim süresi dört yıl olmuştur.

Bu kanunla "Galatasaray İktisat ve İşletmecilik Yüksek Okulu" İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nin İşletme Fakültesi’ne katılmış; "Aksaray Yüksek Ticaret Okulu" ve "Beyazıt Maliye Muhasebe Yüksek Okulu", "Ticari Bilimler Fakültesi"ne dönüştürülmüş böylece sayısı dörde çıkan fakülteler birleştirilip Marmara Üniversitesi’ne bağlı tek bir fakülte haline gelmiştir.

23 Mart 2012 tarihinde ve 28242 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Bakanlar Kurulu kararıyla, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinin kapatılması ve yerine İşletme, İktisat ve Siyasal Bilgiler Fakültelerinin kurulmasıyla, Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi olarak anılmaya başlanmıştır.

Kaynakça

1. "Marmara Üniversitesi Mezunlar Derneği web sitesi, Erişim tarihi:19.08.2011". 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2011.
2. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi web sitesi, Erişim tarihi:19.08.2011^{[ölü/kırık bağlantı]}