Loading AI tools
Mormonluğun en büyük mezhebi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi (İngilizce: The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, kısaca LDS Church), yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.
| İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi | |
|---|---|
 Türkçe logo | |
| Kuruluş | 6 Nisan 1830 |
| Kurucu | Joseph Smith[1] |
| Şimdiki lideri | Russell M. Nelson |
| Yönetim | Hiyerarşik |
| Merkezi | Salt Lake City, Utah, ABD |
| Alan | 176 ülke/bölge |
| Üyesi | 16.313.735 (2018) |
Kilise'nin inanışı peygamber Joseph Smith'in dünya üzerindeki kiliseyi İsa Mesih dönemindeki haliyle restorasyonunu sağlaması üzerine kuruludur. Kilise'nin temel kabulüne göre dünya üzerinde Sevindirici Haber'i tam olarak ve tek doğru biçimde taşıyan kilise İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi olup, bu konuda Tanrı'nın rehberliğine inanılmaktadır.
İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi; Kitâb-ı Mukaddes, Mormon Kitabı, Öğreti ve Antlaşmalar Kitabı ve Çok Değerli İnci kitaplarını kutsal yazılarından sayar.
Kilise'de peygamberlik kavramı çok önemli bir yer tutmaktadır.
"Benim huzurumda bütün kutsallıkla yürürken, ona peygambere gönderilen ve onun size vereceği sözlerin ve emirlerin hepsine uyacaksınız; çünkü onun sözlerini büyük bir sabırla ve imanla, aynı benim ağzımdan çıkmış gibi kabul edeceksiniz." ayetleri çerçevesinde kilise üyeleri peygamberlik makamına gereken saygıyı ve bağlılığı göstermeye çalışırlar. Şu anki peygamber Russell M. Nelson'dır ve aynı zamanda İsa Mesih'in Son Zaman Azizleri Kilisesi'nin 17. başkanıdır.
Mormonların bir diğer dikkat çekici özelliği de aile kavramına verdikleri değerdir. Kilise'de yalnızca tek eşli evliliğe izin verilir ve evlilik öncesi İffet Yasası tutulması gereklidir.
Mormonların bir diğer takip ettiği kural da Bilgelik Sözü'dür. Bilgelik Sözü uyarınca sağlıklı yaşama önem veren Mormonlar; alkol, kahve, çay gibi kafein içeren içecekler ile tütün ürünleri ve benzeri bağımlılık yapıcı maddeleri kullanmazlar.
Her pazar günü ibadet amacıyla kilisede toplanan Mormonlar pazar gününü Şabat günü sayarak bu günün kutsallığına uygun davranmaya dikkat ederler.
Bugün Kilise'nin 16,5 milyondan fazla[2] üyesi bulunmaktadır.
Mormonlara göre gerçek kilise bazı niteliklere sahip olmalıdır.[3] Onlara göre bu niteliklere sahip olmayan bir kilisenin Tanrı'dan olması beklenemez.
1. Kilise'yi kuran Mesih'tir. (Efeslilere 4:11-14)
2. Gerçek Kilise İsa Mesih'in adını taşımalıdır. (Efeslilere 5:23)
3. Gerçek Kilise'nin temeli Havariler ve Peygamberler'den olmalıdır. (Efeslilere 2:19-20)
4. Gerçek Kilise'nin yapısı Mesih'in kurduğu Kilise'nin yapısıyla aynı olmalıdır. (Efeslilere 4:11-14)
5. Gerçek Kilise ilahi yetkisi olduğunu iddia etmelidir. (İbranilere 4:4-10)
6. Gerçek Kilise'de maaşlı rahipler olmamalıdır. (Elçilerin İşleri 20:33-34; Yuhanna 10:11-13)
7. Gerçek Kilise suya daldırarak vaftiz etmelidir. (Matta 3:13-16)
8. Gerçek Kilise Kutsal Ruh Armağanını elleri baş üzerine koyarak bağışlamalıdır. (Elçilerin İşleri 8:14-17)
9. Gerçek Kilise Tanrı'nın gücüyle hastaları iyileştirmelidir. (Markos 3:14-15)
10. Gerçek Kilise Tanrı'nın ve İsa'nın birbirlerinden ayrı, iki farklı kişi olduğunu öğretmelidir. (Yuhanna 17:11; 20:17)
11. Gerçek Kilise Tanrı'nın ve İsa'nın et ve kemikten bedenleri olduğunu öğretmelidir. (Luka 23:36-39; Elçilerin İşleri 1:9-11)
12. Kilise'de görev alanlar Tanrı tarafından çağrılmalıdır. (İbranilere 4:4; Çıkış 28:1; 40:13-16)
13. Gerçek Kilise Tanrı'dan vahiy aldığını iddia etmelidir. (Amos 3:7)
14. Gerçek Kilise misyoner bir kilise olmalıdır. (Matta 28:19-20)
15. Gerçek Kilise Tanrı'nın geri getirdiği bir kilise olmalıdır. (Elçilerin İşleri 3:19-20)
16. Gerçek Kilise ölüler için vaftiz uygulamalıdır. (1 Korintoslulara 15:16-29)
17. "Onları meyvelerinden tanıyacaksınız." (Matta 7:20)
Kilise'nin inançları İman Maddeleri dedikleri 13 temel maddeden oluşur. Bunlar:
1. Biz Ebedi Baba Tanrı'ya, O'nun Oğlu İsa Mesih’e ve Kutsal Ruh'a inanıyoruz.
2. Biz insanların Adem'in itaatsizliğinden dolayı değil, kendi günahları için cezalandırılacağına inanıyoruz.
3. Biz bütün insanların Mesih’in kefareti aracılığıyla, Sevindirici Haber'in yasalarına ve kutsal törenlerine uyarak kurtulabileceğine inanıyoruz.
4. Biz Sevindirici Haber'in ilk ilkelerinin ve kutsal törenlerinin şunlar olduğuna inanıyoruz: Birincisi Rab İsa Mesih'e İman; ikincisi Tövbe; üçüncüsü günahların bağışlanması için suya daldırılarak yapılan Vaftiz; dördüncüsü Kutsal Ruh armağanının ellerin baş üzerine konularak verilmesi.
5. Biz bir kimsenin Sevindirici Haberi vaaz etmesi ve ona ait kutsal törenleri uygulaması için, Tanrı tarafından peygamberlik sözü aracılığıyla göreve çağrılması gerektiğine ve yetkili kişiler tarafından ellerin baş üzerine konularak atanması gerektiğine inanıyoruz.
6. Biz İlk Kilise'de var olan, yani havariler, peygamberler, önderler, öğretmenler, müjdeciler ve diğer şahıslardan oluşan organizasyonun aynısına inanıyoruz.
7. Biz dil, peygamberlik sözü, vahiy, görümler, iyileştirme, dillerin tercümesi armağanlarına ve diğer armağanlara inanıyoruz.
8. Biz Kutsal Kitap'ın doğru tercüme edildiği kadar Tanrı’nın sözü olduğuna inanıyoruz; biz ayrıca Mormon Kitabı'nın da Tanrı'nın sözü olduğuna inanıyoruz.
9. Biz Tanrı'nın vahiy etmiş olduğu, halen vahiy etmekte olduğu her şeye ve O'nun kendi Krallığı hakkında daha birçok büyük ve önemli şeyleri vahiy edeceğine inanıyoruz.
10. Biz İsrail’in tam olarak bir araya toplanacağına ve On Oymak’ın geri geleceğine, Siyon'un (Yeni Yeruşalim'in) Amerika kıtası üzerinde kurulacağına, Mesih'in şahsen yeryüzünde hüküm süreceğine ve yeryüzünün yenileneceğine ve cennetsel görkemine kavuşacağına inanıyoruz.
11. Biz Her Şeye Gücü Yeten Tanrı'ya kendi vicdanımızın sesine göre ibadet edebilme ayrıcalığımızın olduğunu ve tüm insanlara da aynı ayrıcalığın tanınmasına izin verilmesini savunuyoruz; bırakın insanlar nasıl istiyorlarsa, istedikleri yerde, istedikleri şeye ibadet etsinler.
12. Biz krallara, başkanlara, hükümdarlara ve yargıçlara bağlı olup yasalara uymamız gerektiğine, yasalara saygı gösterip onları desteklememiz gerektiğine inanıyoruz.
13. Biz dürüst olmaya, doğru olmaya, iffetli olmaya, hayırsever olmaya, erdemli olmaya ve herkese iyilik yapmamız gerektiğine inanıyoruz; gerçekten Pavlus'un öğütlerine uyduğumuzu söyleyebiliriz---Biz her şeye inanır, her şeyi umut ederiz; birçok şeye dayandık ve her şeye dayanabilmeyi umut ediyoruz. Eğer erdemli ve güzel olan veya hayranlık uyandıran ya da övgüye değer bir şey varsa, biz bu şeylerin peşinden koşarız.
(Joseph Smith, Jr.)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
