İmtiyazlı hisse senedi

İmtiyazlı hisse senedi veya İmtiyazlı Paylar imtiyaz; kâr payı, tasfiye payı, rüçhan ve oy hakkı gibi haklarda, paya tanınan üstün bir hak veya kanunda öngörülmemiş yeni bir pay sahipliği hak şeklinde tanımlanmıştır (TK 478/2). İmtiyaz, ilk esas sözleşme ile veya daha sonra esas sözleşme değişikliği yapılarak paya tanınabilir.

İmtiyazlı hisse senetleri ile, yatırımcılar genellikle sürekli bir temettü garantisi altındadırlar. Bu, yönetim kurulu tarafından beyan edilen ve asla garanti edilmeyen değişken temettüleri bulunan hisse senetlerinden farklıdır. Aslında çoğu şirket adi hisse senedi için temettü ödememektedir.

Bir diğer avantaj da, tasfiye halinde, imtiyazlı hissedarlara adi hisse senedi sahiplerinden önce ödeme yapılır (ama yine de tahvil sahiplerinden ve diğer alacaklılardan sonra). İmtiyazlı hisse senedi aynı zamanda “vade süresinden önce ödeme opsiyonlu” olabilir, bu da şirketin hisseleri imtiyazlı hissedarlardan herhangi bir zamanda, herhangi bir sebepten dolayı yeniden satın alma seçeneğine sahip olduğu anlamına gelir.^[1]

Oyda İmtiyaz

İmtiyazların en yaygın görülen şekli oyda imtiyazdır. TK 479'da oyda imtiyazın, eşit itibarî değerdeki paylara farklı sayıda oy hakkı verilerek tanınabileceği düzenlenmiştir. Oyda imtiyaz, sermaye şirketlerinde geçerli oransallık ilkesine getirilen bir istisnadır. Ne kadar sermaye, o kadar hak kuralından sapılarak bazı paylara karşılık oluşturdukları sermayeye oranla daha fazla oy hakkı tanınmasıdır. Kanunkoyucu oyda imtiyaz tanınmasına bir sınır getirmiş ve bir paya en fazla on beş oy tanınabileceğini düzenlemiştir (TK 479/2). Ayrıca oyda imtiyaz, esas sözleşme değişiklikleri ile ibra ve sorumluluk davası açılmasına yönelik genel kurul kararlarında kullanılamaz.

Yönetim Kurulunda Temsil Edilme İmtiyazı

TK 360'a göre belirli gruplara yönetim kurulunda temsil edilme hakkı tanınabilir. Esas sözleşmede öngörülmek şartıyla belirli pay gruplarına, belirli bir grup oluşturan pay sahiplerine veya azlığa yönetim kurulunda temsil edilme hakkı tanınabilir. Bunun yanında yine sayılan bu gruplara aday önerme hakkı da tanınabilir. Genel kurulda bu şekilde önerilen adayın haklı bir sebep olmadığı takdirde yönetim kurulu üyesi olarak seçilmesi gerekir. Aksi takdirde alınan genel kurul kararı esas sözleşmeye aykırı olacağından iptal edilebilir.