İli İsyanı

İli İsyanı (Çince: 伊寧事變; pinyin: Yīníng Shìbiàn‎) veya Üç İl Devrimi (Çince: 三區革命; pinyin: Sān-qū Gémìng‎; Uygurca: ئۈچ ئۆلكە ئىنقىلابى), 1944-1949 yılları arasında Sincan'da Kuomintang yönetimine karşı çıkan Sovyet destekli bir isyandı.^[1] İsyan sırasında isyancılar 1944'te İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti'ni kurdular.

İli İsyanı
Sincan çatışmaları ve Çin İç Savaşı
Tarih 7 Kasım 1944-1 Ekim 1949 Bölge Sincan Sonuç Ateşkes Koalisyon hükûmeti kuruldu Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan'ı ilhakı
Taraflar
Çin	Sovyetler Birliği İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti Beyaz Ruslar
Komutanlar ve liderler
Çan Kay Şek Bai Chongxi Ma Bufang Zhang Zhizhong Ma Chengxiang Ma Xizhen Han Youwen Osman Batur (1946-1951) Yulbars Han Mesut Sabri	Josef Stalin Ahmetcan Kasımi Abdülkerim Abbas İshak Bey Munonov Osman Batur (1944–1946) A. Polinov F. Leskin
Güçler
10.000 süvari ve piyade	Binlerce Kızılordu askeri Doğu Türkistan Millî Ordusu
Kayıplar
Ağır	Ağır

İsyan, 1949 yılında Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye varması ve Sincan eyalet hükûmetinin teslim olmasının ardından sona erdi.^[2]

Kaynakça

1. Ildikó Bellér-Hann (2007). Situating the Uyghurs Between China and Central Asia. Ashgate Publishing, Ltd. ss. 109-. ISBN 978-0-7546-7041-4. 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
2. Opposition politique, nationalisme et Islam chez les Ouïghours du Xinjiang 12 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rémi Castets (Fransızca)