İşbâ

İşbâ^[1] ya da çiy noktası, bir gaz içinde bulunan serbest nemin içinde bulunduğu veya etrafında bulunduğu cisimlerin yüzeyinde yoğunlaşarak su (sıvı) durumuna geçmeye başladığı sıcaklık derecesidir.

Otların üzerindeki çiy

Çiy noktası havanın içerdiği nemi belirtmek için de kullanılır. Havanın sıcaklığı düştükçe, su buharından yeterli miktarda enerji serbest bırakılır ve bu da yoğunlaşmaya yani sıvılaşmaya neden olur. Bu işlem buharlaşma sürecinin tersidir. Başka bir deyişle, havanın sıcaklığı düştükçe içinde bulunan oransal nem artarak %100'e ulaştığında yoğunlaşma başlar. Oransal nemin %100'e ulaştığı sıcaklık değeri çiy noktası indeksini gösterir. Çiy noktasının yükselmesi havadaki nem miktarının da arttığı anlamına gelir. Oransal nem artıyorsa çiy sıcaklığı ve nem de artıyor demektir.^[2]

İnsan üzerindeki etkileri

İşbâ dereceleri insanların sıcaklığı nasıl hissettiklerini göstermek için de kullanılmaktadır. Aşağıdaki çizelge buna ilişkin bilgiler vermektedir:

Çiy noktası sıcaklığı °C	İnsandaki etkisi	32,2 °C'deki Havadaki Göreceli Nem
>24 °C	Aşırı rahatsız edici	%62
21 - 24 °C	Çok nemli, çok rahatsız edici	%52 - %60
18 - 21 °C	Birçok kişi için rahatsızlık verici	%44 - %52
16 - 18 °C	Çoğunluk için rahat bir hava	%37 - %46
13 - 16 °C	Rahat	%31 - %41
10 - 12 °C	Çok rahat	%31 - %37
<10 °C	Kuru hava	%30

Hesaplanması

Çiy noktasının santigrat cinsinden değerini hesaplamak için şu formül kullanılır:

${\displaystyle T_{c}={\sqrt[{8}]{\frac {RH}{100}}}\cdot [112+(0,9\cdot T)]+(0,1\cdot T)-112}$

• Tc = Santigrat cinsinden Çiy noktası
• T = Santigrat cinsinden sıcaklık
• RH = % olarak görece nem

İç bağlantılar

• Çiy

Kaynakça

1. Çevrimler 27 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Erişim: 18 Eylül 2012.
2. "Çukurova Üniversitesi internet sayfasındaki konuyla ilgili yazı". 16 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2008.