Loading AI tools
1846-1860 yılları arasında tüm Dünya'da görülen kolera salgını Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Üçüncü kolera salgını (1846–1860), UCLA'daki araştırmacıların 1837 gibi erken bir tarihte başlamış olabileceğine ve 1863'e kadar sürmüş olabileceğine inandıkları, on dokuzuncu yüzyılda Hindistan'da ortaya çıkan ve sınırlarının çok ötesine ulaşan üçüncü büyük kolera salgınıdır.[1] Bu salgın, 19. yüzyıl salgınları arasında en yüksek ölüm oranına sahip olarak kabul edilir.[2]
Asya, Avrupa, Afrika ve Kuzey Amerika'daki nüfus arasında yüksek ölüm oranlarına sahiptir. Rusya'da bir milyondan fazla insan koleradan ölmüştür. 1853-1854'te Londra'daki salgın 10.000'den fazla can almış ve tüm Büyük Britanya için 23.000 ölüm olmuştur.
1854 yılında, Londra'nın fakir bir bölgesinde çalışan İngiliz doktor John Snow, hastalığın bulaşma yolu olarak kirli suyu tanımlamıştır. 1854 Broad Street kolera salgınından sonra, Londra'nın Soho bölgesindeki kolera vakalarının haritasını çıkarmış ve bir mahallede bir su pompasının yakınında bir dizi vaka tespit etmiştir. Teorisini test etmek için yetkilileri pompa kolunu çıkarmaya ikna etti ve bölgedeki kolera vakalarının sayısı hemen azaldı. Onun atılımı nihayetinde salgını kontrol altına almaya yardımcı oldu. Snow, 1849'da bir kolera salgınına yanıt olarak kurulan Londra Epidemiyoloji Derneği'nin kurucu üyesidir ve epidemiyolojinin babalarından biri olarak kabul edilir.[3][4][5]
İkinci kolera salgını Hindistan'dan yayıldı, tüm Avrupa'ya ve Kuzey Afrika'yı sardı, ardından Atlantik'i geçerek Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'ne, Meksika ve Karayipler'e yayıldı. Birçok kaynak, ikinci pandeminin ne zaman sona erdiği ve üçüncü pandeminin ne zaman başladığı konusunda farklılık gösterir. Üçüncü kolera pandemisinin 1839'da Bengal'den bir artışla başladığını iddia eden kaynaklar vardır.[6]
1846'da Mekke'de 15.000'den fazla insan koleradan ölmüştür.[7] Rusya'da, 1847 ve 1851 yılları arasında ülkedeki salgında bir milyondan fazla insan ölmüştür.[8]
1848'de İngiltere ve Galler'de iki yıllık bir salgın başladı ve 52.000 can almıştır.[9] Londra'da, 1832 salgınının iki katından fazla, 14.137 cana mal oldu ve şehir tarihinin en kötü salgınıydı. Kolera, 1849'da İrlanda'yı vurdu; zaten açlık ve ateş nedeniyle zaten zayıflamış olan İrlanda Kıtlığından kurtulanların çoğunu öldürdü.[10] 1849'da kolera, Kuzey Amerika'ya göçmenler için bir biniş noktası olan İngiltere'nin büyük liman kenti Liverpool'da 5.308 ve Hull'da 1.834 can almıştır.[11] 1849'da Paris'te ikinci bir büyük salgın meydana gelmiştir.
İrlanda göçmen gemilerinden İngiltere'den Amerika Birleşik Devletleri'ne yayıldığına inanılan kolera, Mississippi nehri sistemine yayıldı ve St. Louis'de 4.500'den fazla ve New Orleans'ta 3.000'den fazla kişi öldü.[11] İrlandalı göçmenler için önemli bir yer olan New York'ta binlerce kişi öldü.[11] 1849-1850'de Nashville'i vuran salgın, eski ABD Başkanı James K. Polk'un hayatını aldı. Kaliforniya Altına Hücum sırasında, kolera Kaliforniya, Mormon ve Oregon Yolları boyunca taşındı, 6.000 ila 12.000[12] kişinin 1849–1855 kolera yıllarında Utah ve Oregon'a giderken öldükleri düşünülmektedir.[11] Kolera'nın 1832 ve 1849 arasındaki iki salgın sırasında Amerika Birleşik Devletleri'nde 150.000'den fazla kişinin,[13][14] ve ayrıca Meksika'da 200.000 kişinin öldüğüne inanılmaktadır.[15] Vietnam'da 1849'daki kolera salgını tahminen 800.000 ila bir milyon insanı öldürmüştür (1847 krallık nüfusunun %8 ile %10'u).[16]
Rusya'da 1847'de başlayan kolera salgını 1851'e kadar sürdü ve bir milyondan fazla insanı öldürdü. 1851'de Küba'dan gelen bir gemi hastalığı Gran Canaria'ya taşıdı.[17] Yaz aylarında adada,[18] 58.000 kişilik bir nüfustan 6.000'den fazla insanın öldüğü düşünülmektedir.
1852'de kolera doğuya Endonezya'ya yayıldı ve daha sonra 1854'te Çin ve Japonya'ya taşındı. Filipinler'e 1858'de ve Kore'ye 1859'da bulaştı. 1859'da Bengal'de bir salgın hastalığın yolcular ve askerler tarafından İran, Irak, Arabistan ve Rusya'ya bulaşmasına katkıda bulundu.[7] Japonya, 1858 ile 1902 arasında en az yedi büyük kolera salgını yaşadı. 1858-1860'taki bir salgında Tokyo'da 100.000 ile 200.000 arasında insan koleradan öldü.[19]
1854'te Chicago'da bir kolera salgını nüfusun yüzde 5,5'inin (yaklaşık 3,500 kişi) hayatını aldı.[20][21] Providence, Rhode Island o kadar yaygın bir salgına maruz kaldı ki, sonraki otuz yıl boyunca 1854 orada "Kolera Yılı" olarak adlandırıldı.[22] 1853-1854'te Londra'daki salgın 10.739 can aldı. İspanya'da 1854-1855 salgınında 236.000'den fazla kişi koleradan öldü.[23] Hastalık 1854 ve 1855'te Güney Amerika'ya ulaştı ve Venezuela ile Brezilya'da kurbanlar aldı.[15] Üçüncü pandemi sırasında, önceki iki pandemiden etkilenmeyen Tunus'ta, hastalığı Avrupalıların getirdiği düşünülmektedir. Avrupalıların temizlik uygulamalarını suçladılar. Bazı Amerika Birleşik Devletleri bilim adamları, kolera'nın bir şekilde Afrikalı Amerikalılarla ilişkili olduğuna inanmaya başladılar, çünkü hastalık Güney'de siyah popülasyonların olduğu bölgelerde yaygındı. Mevcut araştırmacılar, bu nüfusa sağlık koruma altyapısı ve sağlık hizmetleri açısından yetersiz hizmet verildiğini ve yolcular ile gemilerin hastalığı taşıdığı su yollarının yakınında yaşadıklarını belirtmektedir.[24]
1854 Broad Street kolera salgını, 1854'te İngiltere'de Londra'nın Soho semtindeki Broad Street (şimdi Broadwick Street) yakınlarında ve üçüncü kolera salgını sırasında meydana gelen şiddetli bir kolera salgınıdır. 616 kişiyi öldüren bu salgın, John Snow'un nedenleri üzerine yaptığı çalışma ve kolera kaynağının havadaki parçacıklardan (mikroplu hava teorisi , "miazma" olarak anılır) ziyade mikrop bulaşmış su olduğu hipoteziyle nedeniyle çok iyi bilinir.[25][26]
Snow, 1854'teki kolera salgınının kaynağını Broad Street'teki (şimdi Broadwick Street) halka açık su pompası olarak tanımladı. Çalışmaları tamamen kesin olmasa da, savunuculuğu yerel konseyi, su pompasının kolunu kaldırarak Broad Street pompasını devre dışı bırakmaya ikna etti. Snow daha sonra pompanın etrafındaki kolera vakaları kümesini göstermek için bir nokta haritası kullandı. Ayrıca, su kaynağının kalitesi ile kolera vakaları arasındaki bağlantıyı göstermek için istatistikler kullandı ve suyun, Thames Nehri'nin kanalizasyonla kirlenmiş bölümlerinden salgın bölgesine taşındığını ve bunun artan kolera insidansına yol açtığını gösterdi. Snow'un çalışması, halk sağlığı ve coğrafya tarihinde önemli bir olaydı. Epidemiyoloji biliminin kurucu olaylarından biri olarak kabul edilir.
Bu keşif, 19. yüzyılın ortalarından başlayarak halk sağlığını ve gelişmiş sanitasyon tesislerinin inşasını etkilemeye başladı. Daha sonra, "enfeksiyon odağı" terimi, bir enfeksiyonun bulaşması için koşulların uygun olduğu Broad Street pompası gibi yerleri tanımlamak için kullanılacaktır. John Snow'un kolera bulaşma nedenini bulma çabası, bilmeden bir çift kör deney yaratmasına neden oldu.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
