Kalfa (çırak, usta yardımcısı), Osmanlı İmparatorluğu’nda sarayda hizmet veren kadın görevliler ve nezaretçiler için kullanılan genel bir terimdi.[1] Acemi kızlar, kalfa rütbesine yükselmeyi beklerlerdi.[1] Kalfa, ustanın (haremin önde gelen idari/denetleyici görevlilerinin unvanı) altında bir rütbeydi. Usta ve kalfa unvanları Osmanlı lonca teşkilatı terminolojisinin bir parçasıdır. Yasal olarak cariye olan bu kadınlar rütbelerine bağlı olarak görevlerinde hatrı sayılır bir yetki ve etkiye sahip olabiliyorlardı ve genellikle haremdeki alt rütbeli görevliler ve hanedan üyeleri tarafından büyük saygı görüyorlardı.[1]

Thumb
İstanbul’dan bir kalfa.

Zanaatkarlar arasında bu terim benzer bir anlama sahipti: Henüz usta unvanını almamış ve kendi dükkanını açmamış bir genç usta adayı.[2]

Hünkar kalfaları

Padişahın kişisel hizmetinde olan kalfalara hünkar kalfaları denirdi. Haznedarlar, haremde denetleme görevleriyle görevlendirilen yüksek rütbeli vekil kalfalardı.[1] Usta olarak da bilinen haznedarlar, Sıradan kalfalardan daha üst rütbeliydi.[1] Elebaşları (haznedar usta veya yüksek haznedar) harem hizmeti hiyerarşisinde bayan kahyanın hemen altındaki ikinci en yüksek pozisyona sahipti.[1]

Önemli kalfalar

II. Mahmud’un hayatını kurtarıp cesareti ve sadakatinden dolayı hazinedar usta unvanını alan Çevri Kalfa önemli kalfalardandı.

Birçok padişahın hanımları evlenmeden önce kalfalık yapmışlardır.[1]

Kaynakça

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.