Z Kuşağı
1997 ve 2012 yılları arasında doğan insanların oluşturduğu grup / From Wikipedia, the free encyclopedia
Z Kuşağı (İngilizce: Generation Z veya kısaca Gen Z), Milenyumlar'dan sonra ve Alfa Kuşağı'ndan önce gelen demografik kohorttur. Halk arasında "zoomer" olarak bilinir.[1][2] Araştırmacılar ve popüler medya, 1990'ların ortalarını ve sonlarını doğum yıllarının başlangıcı ve 2012'lerin başlarını da doğum yıllarının sonu olarak almaktadır. Z Kuşağı'nın çoğu üyesi X Kuşağı'nın çocuklarıdır.[3]
Küçük yaşlardan itibaren internete ve taşınabilir dijital teknolojiye erişimle büyüyen ilk sosyal nesil olan Z Kuşağı üyeleri,[4] dijital okuryazar olmaları gerekmese de "dijital yerliler" olarak adlandırılmaktadır..[5][6] Ayrıca ekrana maruz kalma süresinin olumsuz etkileri, küçük çocuklara kıyasla en çok ergenler üzerinde belirgindir. Önceki nesillerle karşılaştırıldığında, bazı gelişmiş ülkelerdeki Z Kuşağı üyeleri iyi huylu, pervasız ve riskten kaçınan kişiler olma eğilimindedir.[7] Kendi yaşlarındayken seleflerinden daha yavaş yaşama eğilimi gösterirler,[8][9] daha düşük genç gebelik oranlarına sahiptirler ve daha az sıklıkla alkol tüketirler[10][11] ancak diğer psikoaktif ilaçları zorunlu olarak kullanmazlar.[12][12] Z Kuşağı gençleri, akademik performans ve iş beklentileri açısından yaşlı kuşaklara oranla daha fazla endişe duymakta[7][8] ve bu endişelerine rağmen 1960'lardaki emsallerine göre doyumu ertelemede daha iyiler.[13] Ergenler arasında sexting yaygınlaşırken bunun sonuçları tam olarak belirsizdir.[14] Bu arada gençlik altkültürü daha sessizdir ve ister istemez ortadan kaybolmamıştır.[15][16]
Küresel olarak kızlar arasında ergenliğe başlama yaşının 20. yüzyıla kıyasla önemli ölçüde azaldığına dair kanıtlar var[17][18] ve bu da onların refahı ile geleceği üzerinde etki etmektedir.[17][19][20][21] Buna ek olarak Z Kuşağı'ndaki ergenler ve genç yetişkinlerin alerji oranları,[22][23] akıl sağlığı sorunlarının farkındalığı ve tanıları[7][10][24][25] ile uykudan mahrum kalma olasılıkları daha yüksektir.[6][26][27] Birçok ülkede, Gen Z gençliğine yaşlı nesillere göre zihinsel yetersizlik ve psikiyatrik bozukluk teşhisi konma olasılığı daha yüksektir.[28][29]
Dünyanın her yerinde Z Kuşağı üyeleri, elektronik cihazlara daha fazla zaman harcarken eskisine göre kitap okumaya daha az zaman ayırmaktadır.[30][31][32] Bu durum; modern ekonomideki geleceklerinin yanı sıra dikkat süreleri,[33][34] kelime dağarcıkları[35][36] ve dolayısıyla okul notları[37] üzerinde etki etmektedir.[30] Asya'da 2000'li ve 2012'li yıllarda eğitimciler tipik olarak en iyi öğrencileri araştırıp desteklerken Batı Avrupa ile Amerika Birleşik Devletleri'nde düşük performans gösterenler üzerinde duruldu.[38] Buna ek olarak, Doğu Asyalı ve Singapurlu öğrenciler, 2010'larda uluslararası standart testlerde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı.[39][40][41][42]