Y

Başlığın diğer anlamları için Y (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Yy, Türk alfabesinin 28. harfidir. Türkçede /j/ sesini temsil eder. Türk alfabesi Ü harfinin sesidir.

Latin alfabesi Yy harfi
Y	y
Y	y

Tarihçesi

Romalıların Yunanistan'ı fethiyle Latince diline birçok Yunanca kelime geçmeye başlamıştır. Bu kelimelerin birçoğunda Latincede olmayan /y/ (küçük, güzel) sesi içermektedir. Bundan dolayı Latin Alfabesinin sonuna, Yunancadan 2 harf eklenmiştir; Üpsilon (Y) ve Zeta (Z). Ancak /y/ sesi Latinceye yabancı olduğundan halk arasında bu sesin ismi i greca (Yunan i'si) olmuştur. Telaffuz olarak da Latincede i'den farksız olarak /i/ diye telaffuz edilmiştir. Latincenin ardılı dillerde bu harf /i/ telaffuzunu korumuştur.

Latin harfini kullanan Eski İngilizce ve Eski İskandinav gibi /y/ sesine sahip olan bazı dillerde bu harf Yunanî /y/ değerini kullanarak devşirilmiştir. Ancak İngilizcede /y/ sesi yuvarlaklığını yitirmiş ve /i/ olmuştur. Bunun üzerine Orta Çağ döneminde İngilizcede, i'nin ünlü olarak (/i/) ve ünsüz olarak (/j/, yakın, yay) kullanıldığı durumları ayırmak için Y harfi kullanılmaya başlanmıştır.

Batı Slav dilleri, bu harfi /ɨ/ (Türkçe ı harfinin çıkardığı sese benziyor) sesini temsil etmek için devşirmiştir. Ancak Çekçede /ɨ/ sesi /i/ sesi ile birleşmiş ve i ile y arasındaki fark, sadece bir önceki ünsüzün telaffuzunu etkilemeye düşmüştür (Türkçe şapkalı harfler (kâğıt) veya Rusça Я Ю Ё harflerine benzer bir şekilde).

Y harfinin Avrupa dillerindeki baskın telaffuzu

Günümüzde bu şekilde y harfinin dilden dile değişen bir sürü telaffuzu bulunmaktadır.

ISO temel Latin alfabesi
Aa	Bb	Cc	Dd	Ee	Ff	Gg	Hh	Ii	Jj	Kk	Ll	Mm	Nn	Oo	Pp	Qq	Rr	Ss	Tt	Uu	Vv	Ww	Xx	Yy	Zz
Özel işaret almış Y harfi ÝýỲỳŶŷY̊ẙŸÿỸỹẎẏȲȳỶỷỴỵɎɏƳƴʏ tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi