![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Univers_sample_2015.png/640px-Univers_sample_2015.png&w=640&q=50)
Univers (yazı tipi)
yazı tipi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Univers (Fransızca okunuşu: [ynivɛʁ] ) Adrian Frutiger tarafından tasarlanan ve işvereni Deberny & Peignot tarafından 1957'de piyasaya sürülen kapsamlı bir sans-serif yazı tipi ailesinin adıdır.[1] Akzidenz-Grotesk gibi on dokuzuncu yüzyıl Alman yazı tiplerinin modeline dayanan ve neo-grotesk bir sans-serif olarak sınıflandırılan bu yazı tipi, piyasaya sürüldüğü andan itibaren kapsamlı ağırlık ve genişlik yelpazesiyle kısa sürede dikkat çekti. Univers pazarlanırken, kapsamını ve kullanışlılığını vurgulamak için periyodik tabloya sık sık atıfta bulunuldu. [2]
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Univers | |
---|---|
![]() | |
Kategori | Sans-Serif |
Sınıflandırma | Neo-grotesk sans-serif |
Tasarımcı(lar) | Adrian Frutiger |
Yaptıran | Deberny & Peignot Linotype |
Oluşturulma tarihi | 1957 |
Dayanağı | Didone |
Etkilenilen yazı tipi | Akzidenz-Grotesk |
Univers, bir yazı tipi ailesinin bütün üyelerinin tutarlı ve kapsamlı olması gerektiği fikrinin uygulandığı ilk yazı tipi ailelerinden biridir. Gill Sans gibi geçmişteki sans-serif tasarımları, ağırlıklar arasında çok büyük farklılıklar gösterirken, American Type Founders'ın Franklin Gothic gibi yazı tipleri tasarımlarındaki büyük farklılıklar sebebiyle, bütün varyasyonlarının aynı isim altında piyasaya çıkarılmasını zorlaştırıyordu. Bu sebeple Franklin Gothic'in farklı varyantları sık sık farklı isimlerle piyasaya sürülüyordu. Univers ise, bir belgenin tek bir yazı tipi ailesiyle, tamamen uyum içinde oluşturulmasını hedefliyordu. Böylelikle de tek bir sans-serif yazı tipi ailesiyle estetik ve uyumlu bir belge oluşturulmasına olanak tanıyordu. Univers buna ek olarak sanatsal aşırılıklardan kaçınan nötr sans-serif yazı tiplerini savunan "İsviçre tarzı" tipografi uygulayıcıları tarafından da beğeniliyordu.
Univers'ün tasarım konsepti yeni fototip ayarlama teknolojisinden yararlanmayı amaçlıyordu. Bu yeni teknolojide fontlar metal kalıplar yerine cam diskler şeklinde saklanıyordu. Deberny & Peignot, bu teknolojinin öncülerindendi ancak Univers piyasaya sürüldüğü sırada metal kalıplar henüz çok yaygın olduğundan yazı tipi ailesini bu şekilde de piyasaya sürdüler. Univers, fototip oluşturma, metal kalıplama ve daktilo ile çoğaltma için Monotype, Linotype, American Type Founders, IBM ve daha başka firmalar tarafından hızlıca lisanslandı ve süratle yeniden yayınlandı.[3] Tarihçi James Mosley, bu olayı büyük bir ailenin metal türü olarak "muhtemelen son büyük" sürümü olarak nitelendirdi.[4]