![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Yenik%25C3%25B6y_Power_Plant_Milas_Mu%25C4%259Fla_Turkey.jpg/640px-Yenik%25C3%25B6y_Power_Plant_Milas_Mu%25C4%259Fla_Turkey.jpg&w=640&q=50)
Türkiye'de kömür enerjisi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Türkiye'de kömür, ülkenin elektriğinin dörtte biri ila üçte birini karşılamaktadır. Türkiye'de toplam kapasitesi 21 gigawatt (GW) olan 54 adet aktif kömür yakıtlı elektrik santrali bulunmaktadır.
![Smoke rising from a tall chimney just after sunset against a background of mountains](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Yenik%C3%B6y_Power_Plant_Milas_Mu%C4%9Fla_Turkey.jpg/640px-Yenik%C3%B6y_Power_Plant_Milas_Mu%C4%9Fla_Turkey.jpg)
Kömür yakıtlı termik santrallerinden kaynaklanan hava kirliliği, halk sağlığını olumsuz etkilemekte[3]:48 ve kömür kullanımının 2050'ler yerine 2030'a kadar tamamen sonlandırılması durumunda 100 binden fazla yaşamın kurtarılabileceği tahmin edilmektedir.[4] 2020 yılında baca gazı emisyonu sınırları iyileştirilmiş olsa da, emisyona yol açan tesislerce zorunlu olarak devlete raporlanan emisyon düzeyi verileri halka açık değildir. Türkiye, diğer ülkeleri kirleten ince tozların sınırlandırıldığı Gothenburg Protokolü'nü onaylamamıştır.
Türkiye'deki kömürün neredeyse tamamı düşük kalorili linyitten ibarettir ancak hükûmet politikaları kullanımını desteklemektedir. Örneğin bu duruma karşı olarak Almanya, 150 MW'nin altındaki linyit yakıtlı elektrik santrallerini kapatmaktadır.[5] Türkiye'de kuraklık sıkça görülmesine rağmen, termik santraller dikkate değer miktarda su kullanmaktadır.[6]
Kömür yakıtlı elektrik santralleri sera gazlarının en büyük kaynağıdır. Kömür yakıtlı santraller, üretilen her kilowatt saat başına 1 kg karbondioksit salınımı yapar[7] ve bu değer doğalgazla çalışan santrallerin iki katından fazladır. Akademisyenler, Türkiye'nin 2053'e kadar karbon nötr olma hedefine ulaşabilmesi için kömür enerjisinin 2030'ların ortalarına kadar aşamalı olarak sonlandırılması gerektiğini ortaya koymaktadır.[8] Ocak 2023'te yayınlanan Türkiye Ulusal Enerji Planı'nda, 2035'e kadar kömür enerjisi kapasitesinin 24,3 GW'a çıkacağı tahmin edilmekte[9]:23 ve aynı zamanda 2030'a kadar yeni kurulacaklar ile yerli kömürlü termik santral kapasitesinin 1,7 GW kadar artacağı öngörülmektedir.[9]:15 Plan, kömür enerjisinin azalacağını, ancak baz ve esnek elektrik üretimi için kapasite desteği ödemelerinin devam edeceğini öngörmektedir.[9]:25