Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Tapanuli orangutanı veya Pongo tapanuliensis, Endonezya'nın Sumatra adasına özgü orangutan türlerinden biridir.[2][3] Sumatra orangutanı (Pongo abelii, adada daha kuzeybatıda bulunmakta) ve Bornean orangutanı (Pongo pygmaeus) ile birlikte bilinen üç orangutan türünden biridir. 2017'de ayrı bir tür olarak belirlendi.[4]
Tapanuli orangutanı | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||||||
Kritik tehlikede (IUCN 3.1)[1] | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
Pongo tapanuliensis Nurcahyo, Meijaard, Nowak, Fredriksson & Groves, 2017 | |||||||||||||||||||||
Dağılımı |
Tapanuli Selatan'daki Batang Toru'daki orangutanlardan ayrı bir popülasyon olarak ilk defa 1997'de olarak bildirildi ancak ayrı bir tür olarak tanınmadı.[5] Pongo tapanuliensis, ayrıntılı bir filogenetik çalışmanın ardından 2017'de ayrı bir orangutan türü olarak tanımlandı. Çalışmada 37 bireyden genetik numuneler toplandı ve 33 yetişkin erkek orangutan numunesinin morfolojik analizi gerçekleştirildi.[2] Araştırmanın temel bileşeni, 2013 yılında köylüler tarafından öldürülen ve daha sonra türlerin holotipi olarak adlandırılacak olan yetişkin bir erkek iskeletiydi. Numunenin diğer numunelere kıyasla belirgin fiziksel özelliklere -özellikle kafatası ve dişlerindeki belirgin karakteristik özelliklere- sahip olduğunu anlaşılmıştır.[6] Kafatası ve postkraniyum, Bogor'daki Zooloji Müzesi'ne alındı.[2] Genetik inceleme, Batang Toru popülasyonunun ayrı bir tür olarak düşünülmesi gerektiğini ve popülasyondan alınan iki örneğin ana bileşenler analizinde diğer iki türden önemli farklar gösterdiğini belirtti.[2][7]
Genetik karşılaştırmalar, Tapanuli orangutanlarının yaklaşık 3.4 milyon yıl önce Sumatra orangutanlarından ayrıldığını göstermektedir[2][6][8] ancak yaklaşık 75.000 yıl önce meydana gelen Toba Gölü patlamasından sonra daha fazla izole olmuştur. En az 10.000 ila 20.000 yıl önce sonlanan sporadik temasa devam ettiler. Buna karşılık, Sumatran orangutanları yaklaşık 670.000 yıl önce Bornean orangutanlarından ayrıldı. Her iki ada kıtasal buzullanmanın son dönemlerinde Sundaland'ın bir parçası olarak bağlandı.
Fiziksel karakteristik ve özellikleri bakımından, Tapanuli orangutanı, Sumatra'daki diğer orangutan türü olan Sumatra orangutanına benzemektedir. Bununla birlikte, Tapanuli orangutanlarının daha kıvırcık saçları ve daha küçük kafaları olduğu gözlemlenmiştir.[8][9] Türlerin erkeği, diğer orangutan türlerinden farklı olarak daha uzun çiftleşme arayışı ortaya koymaktadır.[5][8] Türün beslenme düzeni de kendine özgüdür ve tırtıllarla kozalaklar gibi besinleri tüketmektedir.[10]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.