Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Replicant, tüm özel mülk Android bileşenlerini özgür yazılım eşdeğerleriyle değiştirmeyi amaçlayan Android mobil platformuna dayalı özgür bir işletim sistemidir (OS).[2][3] Birkaç farklı model akıllı telefon ve tablet bilgisayar için kullanılabilir durumdadır.[4] Android ile aynı programlama dillerinde yazılmıştır (dolaylı olarak çatallanmıştır). Değişiklikler çoğunlukla C dilindedir;[5] değişiklikler çoğunlukla işletim sisteminin Linux çekirdeği ve onu kullanan sürücüler gibi alt düzey kısımlarındadır. Replicant ismi, Blade Runner filmindeki kurgusal replika androidlerden alınmıştır.[2] Replicant, Free Software Foundation [6] ve kısmen NLnet tarafından desteklenir ve sponsor olunur.[7][8]
Replicant projesi, 2010 yılının ortalarında, HTC Dream cihazı için tamamen özgür bir Android türevi üretmeye çalışan çeşitli girişimleri birleştirme çabasıyla başladı. Orijinal ekip Bradley M. Kuhn, Aaron Williamson, Graziano Sorbaioli ve Denis 'GNUtoo' Carikli'den oluşuyordu.[9][10][11][12] Proje, HTC Dream'i işlevsel hale getirmek için gerekli olan özgür olmayan parçalar için hızlı bir şekilde değişim kodunun yazılmasına yol açtı. Değiştirilecek ilk bileşen, sesin özel bir kitaplık olmadan çalışmasına izin verdi. Replicant başlangıçta kendi FOSS uygulama deposunu sağladı ve daha sonra F-Droid ile değiştirildi.[13][14][Şahsen yayımlanan kaynaklar?] [15][Şahsen yayımlanan kaynaklar?]
Modem ile iletişimi sağlayan Radio Interface Layer yazılımının yerini ücretsiz kod alarak telefon kısmını kullanılabilir hale getirdi. GPS kullanan bir kitaplık daha sonra orijinal olarak başka bir telefon için yazılmış olan ücretsiz koddan uyarlandı[16] ve HTC Dream'in GPS'in Replicant ile çalışmasına izin verdi.[15][Şahsen yayımlanan kaynaklar?]
Replicant'ın ilk sürümleri Android Açık Kaynak Projesi kodunu temel alırken, 2.2 (Nisan 2011) ve sonraki sürümleri daha fazla cihazı desteklemeyi kolaylaştırmak için CyanogenMod'u temel olarak kullandı.[17][18][19] 1 Şubat 2017 tarihli bir blog gönderisinde, Replicant projesi, CyanogenMod projesi durdurulduğu için Replicant'ın gelecekteki sürümlerinin LineageOS'a dayanacağı söylendi.[20]
Geliştirme devam ettikçe, orijinal Replicant ekibinin birçok üyesi projeden emekli oldu ve Denis "GNUtoo" Carikli orijinal ekipten hala aktif olarak proje üzerinde çalışan tek üye haline geldi. Nisan 2011'de, Paul Kocialkowski projeye katılmaya karar verdi ve işletim sistemini Nexus S ve Galaxy S cihazlarına başarıyla taşıdıktan sonra yavaş yavaş ana Replicant geliştiricisi oldu.[21][22]
Ancak 2014'te Replicant geride kaldığı için eleştirildi. "CyanogenMod 4.4.4'e kadar çıkarken, Replicant hala Android 4.2'de takılı kalıyor. CM hemen hemen her şeyde çalışır, ancak Replicant yalnızca iki ila dört yıllık birkaç cihaz tarafından desteklenir. Ayrıca, Replicant tescilli sürücüleri değiştirmeyi amaçlarken, aslında herhangi bir aygıt için eksiksiz bir sürücü yığınına sahip değildir."[23] Mozilla gibi diğerlerinin akıllı telefon işletim sistemleri çabaları sonuç alamayınca Replicant varlığını devam ettirdi.[24]
Replicant, Replicant'ın kaynak kodunu da barındıran Özgür Yazılım Vakfı[2] tarafından desteklenir ve sponsor olunur.[25][26]
Aşağıdaki tablo, Replicant'ın başlıca sürümlerini listeler:
Sürüm | Yayın tarihi | Dayalı | Notlar | ||
---|---|---|---|---|---|
style="background-color: #FDB3AB; " title="Eski sürüm, artık desteklenmiyor" data-sort-value="2.2[27]" | 2.2[27] | 26 Nisan 2011 | Android 2.2 "Froyo" | — | ||
style="background-color: #FDB3AB; " title="Eski sürüm, artık desteklenmiyor" data-sort-value="4.0[28]" | 4.0[28] | 15 Kasım 2012 | Android 4.0 "Dondurmalı Sandviç" | Beş güncelleme yayınlandı; sonuncusu 0005, 29 Eylül 2013'te yayınlandı.[29] | ||
class="templateVersion co" style="background-color: #FEF8C6; " title="Eski sürüm, ama yine de destekleniyor" data-sort-value="4.2[30]" | 4.2[30] | 19 Ocak 2014 | CyanogenMod 10.1/ Android 4.2.2 "Jelly Bean" | Dört güncelleme yayınlandı; sonuncusu, 0004, 1 Eylül 2015'te yayınlandı.[31] | ||
class="templateVersion c" style="background-color: #D4F4B4; " title="Şimdiki kararlı sürüm" data-sort-value="6.0[32]" | 6.0[32] | 7 Mayıs 2017 | LineageOS 13.0/ Android 6.0.1 "Marshmallow" | Üç güncelleme yayınlandı; en sonuncusu 0003, 10 Aralık 2017'de yayınlandı. 0004 için iki sürüm adayı yayınlandı. RC2, 22 Temmuz 2020'de piyasaya sürüldü. | ||
class="templateVersion p" style="background-color: #C1E6F5; " title="Gelecek dağıtım" data-sort-value="10[33]" | 10[33] | Yok | LineageOS 17.1/ Android 10 | Geliştirilmiş performans için değiştirilen grafik sürücüsü. | ||
Gösterge: Eski sürüm Eski sürüm, hala destekleniyor Son sürüm Son önizleme sürümü Gelecek dağıtım |
Mart 2014'te, Replicant geliştiricileri, çok çeşitli Samsung Galaxy ürünlerinde bulunan ve temel bant işlemcisinin cihazın depolama alanını okumasına ve yazmasına[34] bazen normal kullanıcı ayrıcalıklarıyla ve bazen cihaz modeline bağlı olarak kök kullanıcı olarak izin veren bir güvenlik açığı buldu ve kapattı. Replicant'ın baş geliştiricisi Paul Kocialkowski bunun bir arka kapı olduğunu iddia etti,[16][35][36][37] ancak buna Azimuth Security'de kıdemli bir güvenlik araştırmacısı olan Dan Rosenberg, "bu fonksiyonu uzaktan çalıştırma yeteneği için neredeyse hiçbir kanıt olmadığını" söyledi.[38] Apple donanımının işletim sistemi yazılımını içermeyen benzer istismarlara dair bazı kanıtlar var ve "ayrıntılı yöntemler, Apple'ın "belleniminden (firmware)" veya genellikle üretici tarafından cihaza programlanmış kalıcı yazılımdan doğrudan yararlanıyor."[39] Ubuntu'nun kurucusu daha önce benzer endişeleri dile getirmişti.[40]
3 Ocak 2013'te proje, Replicant 4.0 SDK'yı Android SDK'nın tamamen özgür bir alternatifi olarak yayınladı.[41] Replicant SDK, Google'ın bir mülkiyet sözleşmesi kapsamında eklentiler ve ikili dosyalar için lisansı güncellemesine yanıt olarak yayınlandı.[42] Replicant'ın SDK'sı, 28 Nisan 2017'de Debian tarafından paketlenen ücretsiz SDK lehine durduruldu.[43]
Replicant projesinin kapsamı, Nexus One, Nexus S ve Galaxy S ile başlayarak yeni cihazlar için desteği içerecek şekilde kademeli olarak genişletildi. Ocak 2014 itibarıyla aşağıdaki cihazlar ile desteklenir, Wi-Fi ve Bluetooth tescilli gerektiren firmware çalışmaları için:[4] desteklenen cihazların sayısı 2017 yılında sürüm 6.0 ile ikiye katlandı [44]
Cihaz | Cihaz Sınıfı | Kod adı | Replicant sürümü | 2B grafikler | 3B grafikler | Ses | Telefon | Mobil Veri | NFC | GPS | Sensörler | Kamera | Wi-Fi | Bluetooth |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nexus S | Akıllı telefon | crespo | 4.2 | Evet | Hayır | Evet | Evet | Evet | Tescilli[45] free userspace |
Hayır | Evet | Evet | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy S | Akıllı telefon | galaxysmtd | 4.2 | Evet | Hayır | Evet | Evet | Evet | — | Hayır | Evet | Evet | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy S2 | Akıllı telefon | galaxys2 | 6.0 | Evet (hızlı) | Hayır | Evet | Evet | Evet | Hayır | Hayır | Evet | Evet | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy Note (orijinal) | Akıllı telefon | n7000 | 4.2 | Evet (yavaş) | Hayır | Evet | Evet | Evet | Hayır | Hayır | Evet | Hayır | Tescilli | Tescilli |
Galaxy Nexus | Akıllı telefon | maguro | 4.2 | Evet | Hayır | Evet | Evet | Evet | Evet | Hayır | Evet | Hayır | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy Tab 2 (7.0) | Tablet | p3100 | 4.2 | Evet (hızlı) | Hayır | Evet | Evet | Evet | — | Hayır | Evet | Hayır | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy Tab 2 (10.1) | Tablet | p5100 | 4.2 | Evet (yavaş) | Hayır | Evet | Evet | Evet | — | Hayır | Evet | Hayır | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy S3 | Akıllı telefon | i9300 | 6.0 | Evet | Hayır | Evet | Evet | Evet | Evet | Hayır | Evet | Evet (arka) / Tescilli (ön) | Tescilli | Tescilli |
Samsung Galaxy Note 2 | Akıllı telefon | n7100 | 6.0 | Evet | Hayır | Evet | Evet | Evet | Evet | Hayır | Evet | Evet (arka) / Tescilli (ön) | Tescilli | Tescilli |
Goldelico OpenPhoenux GTA04 | Akıllı telefon | gta04 | 4.2 | Evet | Hayır | Evet | Üzerinde çalışılmaya devam ediliyor | Üzerinde çalışılmaya devam ediliyor | — | Evet | Üzerinde çalışılmaya devam ediliyor | Üzerinde çalışılmaya devam ediliyor | Tescilli | Tescilli |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.