Mihail (Trabzon imparatoru)

Mihail Megas Komninos (Yunanca: Μιχαήλ Μέγας Κομνηνός, Mikhaēl Megas Komnēnos), (1285-1355'ten sonra), 30 Temmuz 1341 tarihinde bir gün ve 3 Mayıs 1344 tarihinden 13 Aralık 1349 tarihine kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru. Trabzon imparatoru II. İoannis ile Eudokia Palaiologina'nın küçük oğludur. Soylu Konstantin Akropolites'in kızı Akropolitissa ile evlenmiş ve bu evlilikten III. İoannis doğmuştur.

Mihail Komninos Μιχαήλ Μέγας Κομνηνός
Mihail Komninos adına basılmış sikke.
Trabzon imparatoru
Hüküm süresi	30 Temmuz 1341
Önce gelen	Anna Anakutlu Komnini
Sonra gelen	Anna Anakutlu Komnini
Hüküm süresi	1344-1349
Önce gelen	III. İoannis
Sonra gelen	III. Aleksios
Doğum	1285
Eş(ler)i	Akropolitissa
Çocuk(lar)ı	III. İoannis
Hanedan	Komninos Hanedanı
Babası	II. İoannis
Annesi	Eudokia Palaiologina

Yaklaşık 1297 yılında annesi Eudokia tarafından Konstantinopolis'e getirilmiştir ve muhtemelen 1341 yılına kadar Bizans başkentinde kalmıştır. V. İoannis iktidarında, kendisini destekleyen hizbin davetiyle yeğeni Anna Anakutlu Komnini yerine tahta çıkmak üzere Trabzon'a gelmiştir. Görevden alınmış İrini Paleologina ile evlenme niyeti vardı. Ancak Mihail sarayda tutuklandı, Anna'yı destekleyen Laz hizbi Mihail'i destekleyen kuvvetleri etkisiz hale getirip gemileri ele geçirdiler. Ertesi gün Mihail, Oinaion'a Megadük Hadım İoannis gözetiminde sürgüne gönderildi, İrini Paleologina'ta Konstantinopolis'e yollandı.

Ancak hiziplerden biri ile Ceneviz desteği ile Mihail'in oğlu III. İoannis 4 Eylül 1342 tarihinde taç giydi. Ancak bir süre sonra İoannis, yetersiz yönetimi, onun destekçilerinin, Megadük İoannis'in ölümünün de cesaretlendirmesi ile, Mihail'i Trabzon'a getirip, 3 Mayıs 1344 tarihinde tac giydirmelerine neden olmuştur. İoannis, 3 Mayıs 1344 tarihinde Bizans gardiyanlar nezaretinde St. Sabas manastırına kapatılmıştır. Destekçileri de öldürülmüştür.

Mihail, kendisini tahta çıkartan hizbin başı Niketas'a, Megadük (Megas doux) unvanı vermiştir. Tüm yetkilerinin Niketas ve bakanlarına devir ettiğine dair bir evrak zorla kendisine imzalatılmıştır. Ancak bu usul, Trabzon halkının tepkisi nedeniyle çok uzun sürmedi. Mihail, çıkan isyanla yakaladığı avantajı kullanarak Niketas 1345 yılında tutuklattı. O ve oğlu önce Konstantinopolis'e sonra Hadrianapolis'e tutuklu olarak nakledilmiştir. Böylece Trabzon soyluları üzerindeki etkisi ortadan kaldırılmıştır.

Trabzon'da yaşanan bu belirsizlikten yararlanan, Türkmenler 1346 yılında İmparatorluğa saldırdılar ve Hagios Andreas ve Oinaion şehrini ele geçirdiler. Bir sonraki saldırı 1348 yılında oldu. Bu saldırı üç gün süren bir savaştan sonra savuşturuldu. Bu olay, Mihail iktidarını az da olsa güçlendirdi.

1348 yılında, Ceneviz, daha önce Trabzon'da yaşanan Ceneviz katliamının intikamı olarak, İmparatorluğun en önemli ikinci şehri olan Kerasous'unu ele geçirdi. Yapılan anlaşma sonrası Leontokastron kalesi, Kerasous'a karşılık Cenevizlilere verildi. Bu Karadeniz'in tamamen Ceneviz hakimiyetine geçmesine neden oldu.

Ufalanan imparatorluğu yönetmekte aciz kalan Mihail, 13 Aralık 1349 tarihinde hapisten kaçan Megadük Niketas tarafından tahtan azledildi. Bizans imparatoru VI. İoannis'un desteği ile İmparator Basileios'un oğlu İoannis, III. Aleksios olarak 22 Aralık tarihinde tahta çıktı.

Azledildikten sonra Mihail, mağara manastırı olan St.Sabas'ta keşiş olmaya zorlanmıştır. 1351 yılında Konstantinopolis'e yollandı. Mihail, Bizans imparatoru V. İoannis tarafından serbest bırakıldı. Tacını geri almak umuduyla Trabzon'a gitti ama başarısız olarak Konstantinopolis'e geri döndü. Döndükten belirsiz bir süre sonra öldü.

Kaynakça

• W. Miller, Trebizond: The Last Greek Empire of the Byzantine Era, Chicago, 1926.

Resmî unvanlar
Önce gelen: Anna Anakutlu Komnini	Trabzon imparatoru 1341	Sonra gelen: Anna Anakutlu Komnini
Önce gelen: III. İoannis	Trabzon imparatoru 1344-1349	Sonra gelen: III. Aleksios