Kudüs'ün Fethi (1187)

Kudüs'ün Fethi veya Kudüs Kuşatması, 20 Eylül 1187'de Selahaddin Eyyubi'nin başlatmış olduğu kuşatmadır. Şehri savunan Kudüs komutanı İbelinli Balian'ın 2 Ekim 1187'de şehri teslim etmesiyle sona ermiştir.^[1] Kudüs'te yaşayan Hristiyan toplumun şehrin teslim edilmesi ile diğer Hristiyan topraklara göç etmiştir. Selahaddin'in Kudüs'ü almasıyla birlikte Kudüs Krallığı'nın başkenti Sur oldu. Avrupa'nın Üçüncü Haçlı seferinde Aslan Yürekli Richard, II. Philip Augustus ve Frederick Barbarossa tarafından Kudüs'ü kurtarmak için 1189'da yanıt geldi.^[2] Ancak bir sonuç çıkmadı ve Kudüs, Eyyubiler'in elinde kaldı.

II. Kudüs Fethi
Selahaddin ve Kudüslü Hristiyanlar
Tarih 20 Eylül - 2 Ekim 1187 Bölge Kudüs Sonuç Kesin Eyyubi zaferi İbelinli Balian tarafından Kudüs'ün teslim edilmesi
Taraflar
Kudüs Krallığı	Eyyubiler
Komutanlar ve liderler
İbelinli Balian	Selahaddin Eyyubi
Güçler
4,000-6,000 60 Balian Şövalyesi	20,000
Kayıplar
Bilinmiyor	Bilinmiyor

Kuşatma öncesi

Kudüs Krallığı, iç anlaşmazlıklar yüzünden zayıflamış ve IV. Baldwin'in ölümünün ardından tahta naip Lüzinyanlı Guy'ın geçmiştir. Kudüs Haçlı ordusu 4 Temmuz 1187 tarihinde Selahaddin Eyyubi'nin 30,000 kişilik ordusuyla karşı karşıya geldi. Sıcaklardan ve susuzluktan yorgun düşen Kudüs ordusu henüz savaşa başlamadan kaybedecek olduğunu vurguladı. Selahaddin'in Müslüman ordusu hiç zorlanmadan bu savaşı kazandı, Kral Lüzinyanlı Guy ve yandaşı Renaud de Châtillon'u esir aldı.

Kudüs tüm ordusunu Hıttin Muharebesi'nde kaybetmiş ve şehir savunmasında yeterli asker kalmamıştı. Selahaddin'in ordusu yavaş yavaş Kudüs'e doğru ilerlemekteydi.

Kuşatma ve Kudüs'ün teslimi (20 Eylül - 2 Ekim 1187)

Müslüman ordusu, Kudüs'ün Haçlı ordusu'nu darma duman etmiş ve Kudüs'ün surlarına dayanmıştı. Şehrin savunması İbelin'in Baron'u İbelinli Balian'a kalmıştı. Asker olan olmayan herkes kılıç kuşanıp savunma duvarlarında yerini almıştı. Selahaddin'in kuşatma kuleleri ve mancınıkları Kudüs surlarını dövüyor ve harap ediyordu. İbelinli Balian ise sabırla sırasını bekliyor ve karşılık için uygun zamanı kolluyordu. Kudüs surları, Müslüman ordusuna karşılık vererek surlardan geçirmemeye çalışıyordu.

Bu sırada Piskopos Herakliyus, İbelinli Balian'a yalvarıyor ve kuşatmayı bitirmesini istiyordu. Ancak Baron Balian şehirde kılıç tutan herkesi kuşatmaya dahil ediyordu.

Selahaddin Eyyubi'nin ordusu kayıplar verse de kuşatmayı sürmeye devam etti. Kudüs'e karşı son derece merhamet duygusuyla dolup taştığı ve Mescid-i Aksa’nın hatırı için burayı yağmalamak istemiyordu. Ancak Haçlılar şehri 6 bin kişilik bir kuvvet müdafaa ettiklerinden dolayı teslime yanaşmadılar. Kuşatma devam ederken 2 Ekim 1187 şafağı birkaç Müslüman Eyyubi Süvarisi surların gerisinde Beyaz bayrak sallamaktaydı. İbelinli Balian ve Selahaddin karşı karşıya geldi ve 12 gün süren kuşatmanın ardından Kudüs teslim oldu. Selahaddin, Haçlılar'ın Kudüs’e girişlerinde yaptıkları katliamları asla tekrarlamak istemeyip bir intikam almadı.

Artık Selahaddin, Kudüs’e bir fatih olarak girdi ve İbrahimî dinler arasında kutsal sayılan Kudüs'ü Müslüman toprağı haline getirdi. Cuma namazını Kudüs’te kılan Selahaddin, Haçlıların elinde kalan diğer şehirleri de almak için mücadeleye devam etti.^[3]

Kaynakça

1. "Crusades" 2011
2. "Kingdom of Jerusalem" 2009
3. "Hisar bab Selahaddin'in Kudüs'ü kuşatması". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.

Diğer kaynaklar

• Amin Maalouf, The Crusades Through Arab Eyes. London, 1984.
• "Crusades." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, 2011. Web. 24 Oct. 2011. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/144695/Crusades 30 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
• James A. Brundage, The Crusades: A Documentary Survey. Marquette University Press, 1962.
• Setton, Kenneth M.; Baldwin, Marshall W., (Ed.) (1969) [1955]. A History of the Crusades, Volume I: The First Hundred Years (İngilizce) (İkinci bas.). Madison, Milwaukee ve Londra: University of Wisconsin Press. ISBN 0-299-04834-9.
• Peter W. Edbury, The Conquest of Jerusalem and the Third Crusade: Sources in Translation. Ashgate, 1996.
• P. M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517. Longman, 1986.
• R. C. Smail, Crusading Warfare, 1097–1193. Cambridge University Press, 1956.
• Steven Runciman, A History of the Crusades, vol. II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100–1187. Cambridge University Press, 1952.