Koltan
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Koltan niyobyum ve tantal içeren önemli metalik maden cevhere verilen konuşma diline özgü (kolumbit-tantalit) Afrikalı adıdır. Tantalum içeren mineral özütleri genellikle 'tantalit' olarak adlandırılırlar.[1] Görünüşte, koltan sönük siyah renkli bir mineraldir. Koltanın ihracatı Kongo'da olan savaşa maddi destek çıkarak ateşlemiştir ve bu çatışmada yaklaşık olarak 4 milyon kişi ölmüştür. Ruanda ve Uganda şu anda Kongo'dan çalınmış koltanı Batı'ya (özellikle ABD) ihraç etmektedir, ihraç edilen yerlerde cep telefonları, DVD oynatıcılar, Playstationlar gibi yüksek-teknoloji ürünlerinde kullanılmaktadır.[2]
Tantal'ın ana üretimi Avustralya'da gerçekleşmektedir,[3] burada en büyük üretici olan Sons of Gwalia iki maden işletmektedir. Tantal mineralleri ayrıca Kanada, Brezilya, Çin ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (Dünya'nın bilinen rezervlerinin %80'i) çıkarılmaktadır. Tantal ayrıca kalay madenciliğinin ve ergitmesinin yan ürünü olarak Tayland ve Malezya'da da üretilmektedir.
Ana sağlayıcılar Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğu bölgelerinde bulunmaktadır. Ayrıca bazen Etiyopya, Nijerya, Zimbabve, Mozambik, Namibya, Güney Afrika ve Mısır'da da üretilmektedir.
Tantal temel olarak sığaç üretiminde kullanılır. Sığaçlar elektronik araçların çok önemli parçalarıdır, cep telefonlarından dizüstü bilgisayarlara kadar geniş bir kullanım alanları vardır. Son onyılda teknoloji ürünlerindeki hızlı artış, minerale olağanüstü talep artışına ve fiyatların çok artmasına sebep olmuştur.[4] Bu fiyat artışı üretim yapan ülkelerde, özellikle Kongo ve Ruanda arasında, gerilimin artmasını sağlamıştır.
Kongo siyasi olarak istikrarsız bir bölgedir ve maden bölgesi tehlike altında olan Doğu Düzlük Gorili'nin ana yaşam bölgelerinden biridir.
Rivanda'nın Kongo'nun doğusunu işgal etmesi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin kaynaklarını kendi çıkarları için kullanamaması anlamına gelmektedir. Yeni bir Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi raporu, madenin önemli bir kısmının yasa dışı olarak çıkarıldığını ve ülkenin doğu sınırlarından Uganda, Burundi ve Ruanda ülkelerinin milisleri tarafından kaçırıldığını açıklamıştır. Tahminlere göre Ruanda ordusu 18 ay gibi kısa bir sürede koltan satışından en azından 250 milyon $ kâr elde etmiştir. Ancak, bu tahminler sorunludur çünkü Ruanda'nın kendi koltan maden yatakları bulunmaktadır, bu nedenle kaçırılan mineralin miktarının belirlenmesi zordur.
Ayrıca koltan kaçakçılığı, Kongo askeriyesi için önemli bir gelir kaynağı olmuştur. Birçok kişiye göre elmas çatışmasındakine benzer etik sorunlara yol açmaktadır. Yasal maden çıkartılmasını yasal olmayandan ayırt etmenin zorluğu, çeşitli elektronik üreticilerinin orta Afrika koltanından vazgeçme kararına ve farklı kaynaklara yönelmelerine sebep olmuştur.
Birleşmiş Milletler tarafından koltan kaçakçısı olarak tanımlanan üç ülke de bunu yalanlamıştır. Avusturyalı gazeteci Klaus Werner çok-uluslu şirketler ve yasa dışı koltan trafiği arasındaki bağlantıları belgelemiştir.[5]
Ayrıca koltan madenciliğinin bölgedeki ormanlara ve vahşi yaşama ağır çevresel zararlar verdiği iddia edilmektedir, özellikle Goriller.
İnternet spekülasyonları ve çoklu siparişlerin sebep olduğu 2000'deki dramatik fiyat artışı ile Afrika madenlerindeki koltan ve niyobyum üretiminde ve satışında dikkat çekici düşüş olmuştur. Bu Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik İncelemesi'nin rakamları ile de onaylanmaktadır.[6][7]
Geleneksel olarak Kongo ile ilişkisi olan Belçika'da bulunan Tantal-Niyobyum Uluslararası Çalışma Merkezi, uluslararası alıcıları Kongo koltanını etik sebepler ile almalarını engellemek için cesaretlendirmeye çalışmaktadır:
- "Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Ruanda ve komşu Orta Afrika ülkeleri önemli tonajların kaynağı olmaktadırlar. Fakat iç savaş, ulusal parkların yağmalanması ve minerallerin, elmasların ve çeşitli doğal kaynakların ihracı milislere maddi kaynak sağlamaktadır ve bu Tantal-Niyobyum Uluslararası Çalışma Merkezi'nin üyelerini ham madenleri yasal kaynaklardan almasına davet etmeye çağırmasına neden oldu. Yerel insanlara, vahşi yaşama veya çevreye zarar veya zarar verme tehlikesi kabul edilemez."[8]
Ancak etik nedenlerden çok ekonomik nedenlerle, Avustralya gibi geleneksel kaynaklardan Mısır gibi yeni sağlayıcılara kaydığı görülmektedir. Bu Dünya'nın en büyük sağlayıcısı olan Australia's Sons of Gwalia Ltd.'in iflas etmesi nedeniyle olabilir, ancak şirket madeni üretmeye ve ihraç etmeye devam etmektedir.[9]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
