Hanasır

Hanasır (Arapça: خناصر),^[1] Suriye'nin es-Safire ilçesinde bulunan bir kasabadır. Hanasır Vadisi'nde yer alan yirmi dört kasaba ve köyden biridir ve 11.000 kişilik bir nüfusa sahiptir.^[2]

Hanasır خناصر
Kasaba
Yerel Yönetim Bakanlığı, Hanasır.
Hanasır Suriye'deki konumu
Koordinatlar: 35°47′0″K 37°29′50″D
Ülke	Suriye
İl	Halep
İlçe	Es-Safire
Belde	Hanasır
Nüfus  (2004 nüfus sayımı)
• Toplam	2.397
Zaman dilimi	UTC+02.00 (DAS)
• Yaz (YSU)	UTC+03.00 (DAYS)
Alan kodu	Ülke kodu: 963

Tarihçe

Hanasır, es-Safire ilçesine bağlı Hanasır nahiyesinin idari merkezidir.

Kasabadan Yaşlı Plinius "Chenneseri" olarak bahseder; Hanasır'ın etimolojisi Aramicede mevcut değildir ve Arapça bir etimoloji olası değildir (mantıksız olanı "küçük parmak" anlamına gelen "Hinsar "dır). Akadca bir etimoloji de mümkündür; bu isim fare ya da sıçan anlamına gelen "Humsiru" kelimesinin bir varyantı olan "Hunsiru" kelimesinden türemiştir.^[3]

Bizans döneminde kasaba, Batı Suriye'de surlarla çevrili Anasartha olarak biliniyordu; Malalas, Bizans imparatoru I. Justinianus tarafından bir polis olarak belirlenen bir kastron (müstahkem tepe yerleşimi) olduğunu kaydeder.^[4] 20. yüzyıla kadar köy için su kaynağı olarak hizmet veren Bizans döneminden kalma bir kehriz çalışır durumda kalmıştır.

Robert L. France'a göre, Anasartha'nın Bizans dönemine ait kalıntıları bugün Hanasır'da "sokaklarda, yeni inşa edilmiş duvarlarda ve konutların içinde görülebilmektedir".^[5] Anasartha ve çevresindeki köyler 4. yüzyılın sonları ile 6. yüzyılın başları arasında bir refah dönemi yaşamıştır. Bu bölgede keşfedilen ev ve kiliselerin büyük çoğunluğu o döneme aittir.

Anasartha'daki kilise 426 yılından kalmadır.^[4] Piskoposu Maras 451'deki Kalkedon Konsili'ne katılmış, halefi Kiros ise eyalet piskoposlarının İskenderiyeli Proterius'un öldürülmesini protesto etmek için 458'de Bizans İmparatoru Trakyalı I. Leo'ya gönderdikleri mektubun imzacılarından biri olmuştur.^[6][7] Başka bir piskopos 506-507 yıllarında komşu Buz el-Hanzir'de bir "sığınak" inşa etti.^[8] Artık bir yerleşim piskoposluğu olmayan Anasartha, bugün Katolik Kilisesi tarafından bir titular see olarak listelenmektedir.^[9]

İlk Araplar tarafından "Hunasira" olarak bilinen Hanasır, müstahkem bir mülk ve Emevi halifesi Ömer bin Abdülazîz'in (h. 717-720) sık sık ikamet ettiği bir yer haline geldi. Ömer öldükten sonra oraya gömüldü.^[10][11]

Modern çağ

20. yüzyılın başında,^[12] Halep'in kuzeydoğusundaki Menbic'den gelen Çerkes göçmenler^[13] Hanasır'a yerleşmiş ve kasabayı yeniden kurmak için alandaki eski yapı malzemelerini kullanmışlardır.^[12] Bizans döneminden kalma kehriz, 1975'te Hanasır vadisinin batısındaki alanda pompa kuyularının inşa edilmesinden sonra köye su sağlamayı bırakmış olsa da 12,0 km uzunluğundaki yapı, 1959'da Hamidé tarafından saniyede 8 litre su boşaltarak 0,15 km² (37 dönüm) arazi alanını suladığı şeklinde tanımlanmıştır.^[5]

23 Şubat 2016 tarihinde Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, IŞİD'in Halep şehrine giden ana yol ve ikmal güzergahı üzerinde bulunan kasabayı ele geçirdiğini bildirdi. İki gün sonra Suriye Ordusu kasabayı IŞİD'den geri almayı başardı.

Arkeoloji

Anasartha, taş üzerine yazılmış bir dizi Hristiyan yazıtının ya da kitabenin bulunduğu yerdir.

Geoffrey Greatrex ve Samuel N. C. Lieu, yedinci yüzyılda Anasartha'da inşaat çalışmalarının devam ettiğini ve bu kitabelerin Pers istilalarına karşı Roma direnişinin kanıtlarını sunduğunu yazmaktadır.^[14]

İklim

Marjinal bir kurak arazi ortamı olan Hanasır'da yağmur mevsimi ekim ve mayıs ayları arasına denk gelmekte olup yıllık ortalama yağış miktarı 210 milimetredir. Yıllar arasındaki değişkenlik yüksek olup, 1929 ve 2004 yılları arasındaki yılların %50'si 200,0 mm'nin (7,87 inç) üzerinde, %25'i ise 250,0 mm'nin (9,84 inç) üzerinde yağış almıştır.

Temmuz ve ağustos, 37 °C ortalama günlük maksimum sıcaklık ile en sıcak aylardır. En düşük ortalama günlük minimum sıcaklık ocak ayında 2,3 °C'dir. Sıcaklık kasım ve aralık aylarında geceleri 0 °C'nin altına düşebilirken, gün boyunca neredeyse hiç bu kadar düşük kalmaz.^[15]

Ekonomi

Hanasır vadisindeki diğer köylüler gibi Hanasır'da yaşayanlar da gelirlerini farklı kaynaklardan elde etmekte, çoğunluk tarımcı, hayvancı ya da toprak yoksulu işçi olarak çalışmaktadırlar.^[15] Kişi başına günlük 1,30 ila 2 ABD doları gelir elde eden tarımcılar, mahsul yetiştiriciliğinden elde ettikleri geliri hayvan besiciliği ve ücretli işçilikle tamamlamaktadırlar. Hanasır Vadisi'nde yaşayanların yaklaşık %40'ı tarımcıdır ve nüfusun bu alt kesimi bölgedeki en büyük toprak sahibi grubu oluşturmaktadır. Hayvancılar ve çobanlar göç ederek kişi başına günde 1 ila 1,5 dolar gelir elde etmekte ve gelirlerini desteklemek için genellikle besicilik yapmaktadır. Toprak fakiri işçiler 0,035 km² (8,6 dönüm) ile 0,07 km² (17 dönüm) arasında bir miktar araziye sahiptirler, ancak gelirlerini başkalarının arazilerinde çalışarak ve günde 1 dolardan az kazanarak elde etmektedirler.^[15]

Kaynakça

1. France, 2007, p. 243.
2. T.L. Nielsen and M.A. Zöbisch (30 Mayıs 2001). "Multi-factorial causes of land-use change: land-use dynamics in the agropastoral village of Im Mial, northwestern Syria". Land Degradation & Development. 12 (2). John Wiley & Sons. ss. 143-161. doi:10.1002/ldr.445. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
3. Gordon, Cyrus Herzl; Rendsburg, Gary; Winter, Nathan H. (1 Ocak 1987). Eblaitica: (İngilizce). Eisenbrauns. s. 119. ISBN 978-1-57506-060-6.
4. Kennedy, 2006, p. 165.
5. France, 2007, p. 244.
6. Le Quien, Michel (O P. ) (1740). Oriens christianus : in quatuor patriarchatus digestus : quo exhibentur ecclesiae, patriarchae caeterique praesules totius orientis. Complutense University of Madrid. Parisiis : ex Typographia Regia. ss. 787-788.
7. Siméon Vailhé, v. Anasartha, in Dictionnaire d'Histoire et de Géographie ecclésiastiques 9 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., vol. II, Paris 1914, col. 1439
8. Kennedy, 2006, p. 166.
9. Annuario Pontificio 2013 (Libreria Editrice Vaticana 2013 978-88-209-9070-1), p. 832
10. Cobb, P. M. (2000). "ʿUmar (II) b. ʿAbd al-ʿAzīz". Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P. (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume X: T–U (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 822. ISBN 978-90-04-11211-7.
11. Powers, Stephan, (Ed.) (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume 24: The Empire in Transition: The Caliphates of Sulaymān, ʿUmar, and Yazīd, A.D. 715–724/A.H. 96–105. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. s. 75, note 263. ISBN 978-0-7914-0072-2.
12. Burns, 2009, p. 175.
13. Musil, 1928, p. 203.
14. Greatrex and Lieu, 2002, pp. 244, 245.
15. International Center for Agricultural Research in Dry Areas (ICARDA) & The Atomic Energy Commission of Syria (AECS) (January 2005). "Sustainable Agricultural development for Marginal Dry Areas: Khanasser Valley Integrated Research Site" (PDF). ICARDA. 27 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

Konuyla ilgili yayınlar

• Burns, Ross (2009). The monuments of Syria: a guide. I. B. Tauris. ISBN 978-1845119478.
• Ball, Warwick (2001). Rome in the East: The Transformation of an Empire. Routledge. ISBN 0-415-11376-8.
• France, Robert L (2007). Handbook of Regenerative Landscape Design. CRC Press. 0-8493-9188-1ISBN 0-8493-9188-1, 978-0-8493-9188-0.
• Greatrex, Geoffrey and Samuel N. C. Lieu (2002). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars. Routledge. 0-415-14687-9ISBN 0-415-14687-9, 978-0-415-14687-6.
• Kennedy, Hugh (2006). The Byzantine and Early Islamic Near East. Ashgate Publishing, Ltd. 0-7546-5909-7, 978-0-7546-5909-9.
• Musil, Alois (1928). Palmyrena: A Topographical Itinerary. American Geographical Society.