Dargeçit
Mardin'in bir ilçesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Dargeçit, Mardin'in ilçesidir.
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Mayıs 2012) |
| Dargeçit | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Mardin |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Muhammed Enes İpek[1] |
| • Belediye başkanı | ASYA GEZER (DEM PARTİ[2]) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 542 km² |
| Rakım | 940 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 28.555 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 47750 |
| İl alan kodu | 0482 |
| İl plaka kodu | 47 |
Dargeçit
Dargeçit geçmişte Kher-Boran, Kfar-Boran, Kerburan, Kerboran gibi isimlerle anılmaktadır. MS 4. yüzyılda Samanilerin iktidarı döneminde Dargeçit ve yöresi Hristiyanlıkla tanışır. Dargeçit'e ilk yerleşenlerin Mardokeliler diye bilinen bir aile olduğu rivayet edilmektedir. Kesin olarak hangi tarihte olduğu bilinmemekle beraber Süryani bir ailenin şehri kurduğu söylenmektedir. Aynı zamanda ticaret yolları üzerinde bulunduğu da söylenmektedir. Zamanla aldığı göçlerle büyüyen Dargeçit 1900'lerin basında beş yüz ailenin yasadığı bir şehir olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
30 Aralık 1985'te belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[3] Dargeçit, 1987 yılında Midyat ilçesinden ayrılarak ilçe oldu.
Dargeçit, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin güneyindeki Mardin iline bağlı şirin bir ilçe merkezidir. Yüzölçümü yaklaşık olarak 550 km²'dir. Ortalama rakım 900 m civarındadır. Doğusunda Şırnak ilinin Güçlükonak ilçesi, batısında Midyat, Kuzeyinde Batman iline bağlı Gerçüş, güneyinde ise Şırnak iline bağlı İdil ilçesi bulunmaktadır.
Dargeçit ilçesi, 37-38 Kuzey paralelleri ile 41-42 Doğu meridyenleri arasında yer almaktadır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin en dağlık yörelerinden birisi de Mardin ilidir. Bu ilin toprakları içinde yer alan bir ilçe de Dargeçit ilçesidir. Güneydoğu Anadolu bölgesinin en dik ve engebeli yerlerindendir. Dargeçit ilçesinin çok yüksek dağları yoktur. Dargeçit ilçesi sırtını iki tepeye dayamıştır. En yüksek sayılan dağı ilçenin kuzeydoğusunda yer alan Site dağıdır. İlçe topraklarının büyük bir kısmı palamut ve meşe ağaçlarından oluşan ormanlık araziden oluşmuştur.
İlçenin 10–12 km uzaklığında Ilısu Köyü yakınlarından Dicle Nehri geçmektedir. Ayrıca ilçenin güneyinde yer alan Akyol Köyü ile Belen Köyü arasından geçen bir akarsu bulunmaktadır. Bu akarsu düzenli değildir. Kışları kar ve yağmur sularından taşma gösterirken yazın suları yok denecek kadar azalır. Bu akarsudan yararlanılarak sulu tarım yapılmaktadır. İlçeye bağlı Kuyubaşı yakınında yer altından çıkan suyla sulu tarım yapılmaktadır.
İlçe sınırları içinde doğal sayılabilecek göl bulunmamaktadır. Yer altı sularının yetersizliği nedeniyle hâlen ilçenin bazı köylerinde içme sularını, yağmur sularının doldurduğu kuyulardan temin eden köyler vardır.
İlçenin su şebekesi yapılmadan önce subaşında bulunan kaynaktan su kanallarıyla İlçe merkezinin su ihtiyacı karşılanmaktaydı. Bu nedenle su kanallarının önünde 5 tane su değirmeni Süryaniler tarafından yapılmıştı. Kanallardan suyun yetersiz gelmesiyle değirmenler kapatılmıştır. Hâlen bu su değirmenlerin kalıntıları ve binaları yer almaktadır.
- Dargeçit ilçesi arazi dağılımı
Yüzölçümü 1000 km² Tarla arazisi 15.865 hektar. Sebze arazisi 562 Hektar. Meyvelik 3.411 hektar Çayır-Mera 145.205 hektar Koruluk-Orman 140.756 hektar Tarıma elverişsiz arazi 140.756 hektar Kullanılmayan arazi 39.601 hektar.
İlçede karasal iklim hakimdir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlıdır. Rüzgârlar genellikle doğu ve güneydoğudan eser. Kış ve ilkbahar mevsimleri genellikle yağışlıdır.
- Süryani Kadim Kiliseleri:
- Arbaye Mor Sabo Kilisesi (Şu an yıkık durumda)
- Arbaye Mor Gevargis Kilisesi (Şu an kapalı durumda)
- Kerboran, Merkez Meryem Ana Kilisesi (Şu an kapalı durumda)
- Kerboran, Merkez Mor Kuruyakos Kilisesi (Şu an açık durumda)
- Kerboran, Merkez Bethil Kilisesi (Şu an kapalı durumda)
- Kerboran, Merkez Süryani Katolik Kilisesi (Şu an kapalı durumda)
- Kerboran, Merkez Süryani Protestan Kilisesi (Şu an kapalı durumda)
- Ermeni Kiliseleri:
- 1914'te Kerboran Ermeni Köse Ailesi (Mala Köse) tarafından temeli atılan Ermeni Kilisesi, 1915'te başlayan Ermeni Kırımı nedeniyle inşaatı durdurulmuş ve daha sonra da inşaatına devam edilememiştir.
- Mıcır safa mezarlığı
- Süryani Ortodoks Mezarlığı
- Süryani Protestan Mezarlığı
- Süryani Katolik Mezarlığı
- Ermeni Mezarlığı
İlçenin nüfusu 2022 genel nüfus sayımına göre 27.147'tür. Bunun 14.689'u ilçe merkezinde, 12.884'ü belde ve köylerde yaşamaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[4] | 31.436 | 10.079 | 21.357 |
| 2000[5] | 27.611 | 16.541 | 11.070 |
| 2007[6] | 26.988 | 14.118 | 12.870 |
| 2008[7] | 30.906 | 15.666 | 15.240 |
| 2009[8] | 27.342 | 14.208 | 13.134 |
| 2010[9] | 27.828 | 14.700 | 13.128 |
| 2011[10] | 27.573 | 14.689 | 12.884 |
| 2012[11] | 30.253 | 17.329 | 12.924 |
| 2013[12] | 28.891 | 28.891 | veri yok |
| 2014[13] | 28.601 | 28.601 | veri yok |
| 2015[14] | 27.722 | 27.722 | veri yok |
| 2016[14] | 27.441 | 27.441 | veri yok |
| 2017[14] | 27.308 | 27.308 | veri yok |
| 2018[14] | 28.555 | 28.555 | veri yok |
| 2019[14] | 27.711 | 27.711 | veri yok |
| 2020[14] | 27.743 | 27.743 | veri yok |
| 2021[14] | 27.307 | 27.743 | veri yok |
| 2022[14] | 27.147 | 27.743 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Belediye başkanlığı
- Eylül 2016'da "PKK-KCK örgüt üyesi olduğu gerekçesiyle 31 Mart 2016'da tutuklanan belediye başkanı Zeynep Sipçik'in yerine 1 Eylül 2016 tarihinde yürürlüğe giren 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kaymakam Mehmet Yaşar Yeşiltaş kayyum olarak atandı.[16] 2019 yerel seçimleri'nde Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) adayı Mehmet Cüneyt Aksoy %50,59 oy oranı ile belediye başkanlığına seçildi.[2]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
