Dîvân-ı Hümâyun
Osmanlı Devleti'nde bakanlar kurulu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Dîvân-ı Hümâyun (Osmanlı Türkçesi: ديوان همايون), Osmanlı İmparatorluğu'nda 15. yüzyıl ortalarından 17. yüzyılın yarısına kadar en önemli yüksek karar organı. İmparatorluğun yıkılışına kadar varlığını korusa da 17. yüzyıldan sonra önemini kaybetmiş ve 19. yüzyılda II. Mahmud'un teşkilat reformuyla kabine sistemine geçilerek Divan-ı Hümayun sembolik hale gelmiştir. Sadrazam, kubbealtı vezirleri, Rumeli beylerbeyi, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, Rumeli ve Anadolu defterdarları, nişancı ve vezirlik rütbesine sahip olan yeniçeri ağası ve kaptan-ı derya'da divanın asli üyeleri arasında yer alırdı.[1]
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Nisan 2011) |
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Aralık 2020) |
Başlangıçta bir devlet dairesi olan divan, İran devlet geleneğinin de etkisiyle sonradan kurul biçimine dönüşmüştür. Devleti işlerinin görüşüldüğü asıl divan, Divan-ı Humayun haricinde, toplanış yerine ve amacına göre farklı isimler almıştır. Bunlar:[2]
- Ayak Divanı: Olağanüstü haller karşısında padişahın katıldığı divan toplantısı.
- Galebe Divanı: Yabancı ülke elçileri kabul edilir.
- Sefer Divanı: Vezir-i Azam sefere çıkarken toplanır.
- At Divanı: Sefer sırasında at üzerinde yapılır.
- Ulufe Divanı: Yeniçeri maaşları için toplanır.
- İkindi Divanı: Sadrazam konağında Divan-ı Hümayun’da yarım kalan işleri tamamlamak içindir.