Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)
Amerika'da iki büyük siyasi partiden biri / From Wikipedia, the free encyclopedia
Cumhuriyetçi Parti (İngilizce: Republican Party), kısaltması ile GOP (İngilizce: Grand Old Party), Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük çağdaş siyasi partiden biridir. Demokrat Parti'nin ana siyasi rakibi olarak 1850'lerin ortalarında ortaya çıktı.
Cumhuriyetçi Parti | |
---|---|
Kısaltma | GOP (Grand Old Party) |
Genel başkan | Michael Whatley |
Kurucu | Alvan E. Bovay Horace Greeley Edwin D. Morgan Henry Jarvis Raymond Amos Tuck |
Senato Lideri | Mitch McConnell (Azınlık Lideri) (KY) John Thune (Azınlık Lideri Yardımcısı) (SD) |
Meclis Lideri | Steve Scalise (Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri) (LA) |
Kuruluş tarihi | 20 Mart 1854; 167 yıl önce |
Önceli | Whig Partisi Serbest Toprak Partisi Özgürlük Partisi Anti-Nebraska Partisi Kuzey Amerikan Partisi |
Merkez | 310 First Street NE Washington 20003 |
Öğrenci kolu | Öğrenci Cumhuriyetçiler |
Gençlik kolu | Genç Cumhuriyetçiler |
Kadın kolu | Ulusal Cumhuriyetçi Kadınlar Federasyonu |
Üyelik (2023) | 35,739,952[1] |
İdeoloji | Çoğunluk:
|
Uluslararası üyelik | Uluslararası Demokrat Birliği[7] |
Avrupa üyeliği | Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi (bölgesel ortak) |
Resmî renkler | Kırmızı |
Senato | 49 / 100 |
Temsilciler Meclisi | 217 / 435 |
Valilikler | 27 / 50 |
İnternet sitesi | |
Amerika Birleşik Devletleri |
Parti, 1854 yılında köleliğin Kansas ve Nebraska'nın batı bölgelerine yayılmasına izin veren Kansas-Nebraska Yasası'na karşı çıkan kölelik karşıtı aktivistler tarafından kuruldu.[8] Parti, köleliğin özgür bölgelere yayılmasına karşı çıkarken klasik liberalizmi ve ekonomik reformu destekledi.[9] Parti başlangıçta Güney'de çok sınırlı bir varlık gösterdi, ancak Kuzey'de başarılı oldu. Parti, 1858'e gelindiğinde eski Whig'lerin ve eski Free Soilers'ın çoğunu bünyesine katarak neredeyse her kuzey eyaletinde çoğunluğu oluşturdu. Beyaz Güneyliler köleliğe yönelik tehdit karşısında alarma geçti. İlk Cumhuriyetçi başkan olan Abraham Lincoln'ün 1860'ta seçilmesiyle birlikte, Güney'in derin eyaletleri Birleşik Devletler'den ayrıldı.
Lincoln ve Cumhuriyetçi Kongre'nin liderliğinde Cumhuriyetçi Parti, Amerikan İç Savaşı'nda Konfedere Devletleri yenmek, Birliği korumak ve köleliği kaldırmak için mücadeleye öncülük etti. Daha sonra parti, kongredeki çoğunluğunu kaybettiği ve Demokratların Yeni Düzen programlarının popüler olduğu 1930'lardaki Büyük Buhran'a kadar ulusal siyaset sahnesine büyük ölçüde hâkim oldu. Dwight D. Eisenhower'ın seçilmesi Demokrat başkanlar arasında nadir görülen bir mola oldu ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra artan ekonomik refah dönemine başkanlık etti. Eski başkan yardımcısı Richard Nixon, 1972'de sessiz çoğunluk olarak lanse ettiği 49 eyaleti kazandı. Ronald Reagan'ın 1980'de seçilmesi, serbest piyasa ekonomisi savunucularını, sosyal muhafazakârları ve Soğuk Savaş'ın dış politika şahinlerini Cumhuriyetçi bayrağı altında bir araya getirerek ulusal siyaseti yeniden şekillendirdi.[10] Cumhuriyetçiler, 2008'den bu yana parti içinde artan bir hizipçilikle karşı karşıya kaldı.[11][12] 2024 itibarıyla Trumpçılar, GOP içindeki baskın gruptur.
21. yüzyılda parti en güçlü desteğini kırsal kesimdeki seçmenlerden, Evanjelik Hristiyanlardan, erkeklerden, yaşlılardan, gazilerden, beyaz seçmenlerden ve üniversiteye gitmemiş olanlardan almaktadır. Sosyal konularda, kürtajın yasallığının kısıtlanmasını, eğlence amaçlı uyuşturucu kullanımının yasaklanmasını, silah kısıtlamalarının gevşetilmesini, eşcinsel evliliğin yasallığının kaldırılmasını ve transseksüel hakları hareketine karşı çıkılmasını savunmaktadır. Ekonomik konularda parti vergi indirimlerini ve deregülasyonu desteklerken, işçi sendikalarına ve evrensel sağlık hizmetlerine karşı çıkmaktadır. Dış politikada ise parti hem Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore'ye karşı sert tutumları destekleyenleri hem de müdahalesizlik ve izolasyonizmi destekleyenleri kapsamaktadır.