Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Chang'e 4 (Çince: 嫦娥四号, Cháng'é sìhào) ilk defa Ay'ın Uzak Tarafı'na yumuşak iniş yapan Çin Ay Keşif Programı görevi. Robotik iniş takımı ve keşif aracı 7 Aralık 2018'de fırlatıldı. 3 Ocak 2019'da Ay'a iniş yaptı.[13]
Görev türü | İniş aracı, Ay gezgini |
---|---|
Uygulayıcı | CNSA |
COSPAR kimliği | 2018-103A |
SATCAT no. | 43845 |
Görev süresi | İniş aracı: 12 ay (planlanan) 5 yıl, 9 ay, 12 gün (devam ediyor) Keşif aracı: 3 ay (planlanan)[1] 5 yıl, 9 ay, 12 gün (devam ediyor) |
Uzay aracı özellikleri | |
Fırlatma ağırlığı | Toplam: 3.780 kg İniş aracı: 3.640 kg[2] Keşif aracı: 140 kg[2] |
Boş ağırlık | Toplam: ~1.200 kg Keşif aracı: 140 kg |
Boyutlar | Keşif aracı: 1,5 × 1,0 × 1,0 m[3] |
Görev başlangıcı | |
Fırlatma tarihi | İniş ve keşif aracı: 7 Aralık 2018, 18.23 UTC[4] Queqiao röle uydusu: 20 Mayıs 2018 |
Roket | Long March 3B[5][6] |
Fırlatma yeri | Xichang LA-2 |
Dünya-Ay L2 noktası yörünge aracı | |
Yörüngeye yerleşme | 14 Haziran 2018[7] |
Ay iniş aracı | |
İniş tarihi | İniş ve keşif aracı: 3 Ocak 2019, 02.26 UTC[8] |
İniş yeri | Güney Kutbu-Aitken Havzası'ndaki[9] Von Kármán krateri[10] 45.457°G 177.589°D |
Ay keşif aracı | |
Sürüş mesafesi | 1.455 kilometre (904 mi) (3 Ocak 2023 itibarıyla)[11][12] |
Görev, Çin'in aya yaptığı ilk iniş olan Chang'e 3'ün devamıdır. Uzay gemisi, aslında Chang'e 3'ün yedeği olarak inşa edilmiştir ve Chang'e 3'ün başarılı bir şekilde iniş yapmasından sonra kullanıma sunulmuştur. Chang'e 4'ün yapılandırması, yeni bilimsel hedeflere ulaşmak için ayarlanmıştır. Öncülleri gibi, adını Çin kültüründe Ay tanrıçası olan Chang'e'den almıştır.
Ay'da antik dönemlerde gerçekleşmiş bir çarpışma, yaklaşık 13 km (8,1 mi) derinliğindeki Aitken Basin adlı kraterin oluşmasını sağlamıştır. Ayrıca, çarpışmanın yarattığı tertibatın Ay'ın yerkabuğunu deldiği ve mantonun bir kısmını yüzeye çektiği düşünülmektedir. Eğer Chang'e 4 mantonun bir kısmını bulabilir ve inceleyebilirse, Ay'ın iç yapısı ve kökenlerine ilişkin yeni bir görüş elde edilebilir.[1] Görevin bilimsel hedefleri şunlardır:[14]
Roket; iletişim röle uydusu, yörüngedeki mikrouydular, iniş takımı ve keşif aracını taşımıştır. Röle uydusu radyogök bilimi,[15] iniş takımı ve keşif aracı ise iniş bölgesinin jeofiziği üzerinde çalışacaktır.[10][16] Bu yükler kısmen Suudi Arabistan, İsveç, Almanya, Hollanda ve İsveç'teki uluslararası ortaklar tarafından sağlanmaktadır.[17] Röle uydusu
Dünya-Ay L2 noktasının etrafındaki halo yörüngesine yerleştirilmiş olan Queqiao adlı röle uydusunun birincil amacı, Ay'ın Uzak Tarafı ile yeryüzü arasında sürekli röle iletişimi sağlamaktır.[15] Ayrıca bu uydu, Hollanda-Çin yapımı bir Düşük Frekanslı Explorer'a (NCLE) ev sahipliği yapıyor.[18][19] Düşük Frekanslı Explorer, 80 kHz ila 80 MHz arasındaki keşfedilmemiş radyo rejiminde astrofiziksel çalışmalar yapan bir cihazdır.
İniş takımı ve keşif aracı, iniş bölgesinin jeofiziğini incelemek için sınırlı kimyasal analiz kabiliyetine sahip bilimsel yükler taşır.[10][16]
İniş takımı aşağıdaki yüklerle donatılmıştır:
Planlanan iniş alanı 180 kilometre çapındaki Von Kármán krateridir.[10] Krater, Ay'ın Uzaktaki Tarafında bulunan Güney Kutbu-Aitken Basin'de bulunur. Bu bölge halen daha uzay araçları tarafından keşfedilmemiştir.[9][24] Bölgenin bilimsel değeri kadar sembolik değeri de vardır. Theodore von Kármán, Çin uzay programının kurucusu olan Qian Xuesen'in doktora danışmanıydı.[25]
İniş alanının içeriği yaklaşık %10 oranında demir oksit (FeO) ve milyonda 4-5 parça toryum içerir.[10] Toryum, bazı toryum reaktörlerinde nükleer yakıt olarak uranyumun yerini almıştır. İnişin Ocak 2019'da gerçekleşmesi planlanmaktadır.[18]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.