Loading AI tools
Padişahı II. Mahmud'un ikinci eşi ve padişah Abdülmecid'in annesidir. Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Bezmiâlem Valide Sultan (y. 1807 - 2 Mayıs 1853[2]), Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un ikinci eşi ve padişah Abdülmecid'in annesi. Bezm-i-Âlem "Dünya meclisi" anlamına gelir. Osmanlı tarihinin en tanınmış valide sultanlarından biridir. Hayırseverlik için yaptığı çalışmalardan dolayı sevilen ve saygı duyulan bir Valide sultan olarak tarihe geçmiştir.
Bezmiâlem Valide Sultan | |
---|---|
Doğum | (?)[1] y. 1807 |
Ölüm | 2 Mayıs 1853 Dolmabahçe Sarayı, İstanbul |
Defin yeri | II. Mahmut Türbesi, Divanyolu, İstanbul |
Din | İslâm |
Evlilik | II. Mahmud |
Çocuk(lar) | Abdülmecid |
Doğum yeri ve tarihi hakkında kesin bilgi bulunmamasına[3] rağmen küçük yaşta esirciler tarafından saraya câriye olarak getirilen bir Gürcü kızı olduğu iddia edilmektedir.[4][5] Abdülmecid tahta çıktığında 16 yaşında, kendisi de 32 yaşındaydı. Oğlunun hükümdarlığı döneminde, öldüğü tarihe kadar 14 yıl süreyle (1839-1853) Valide Sultan oldu. Oğluna Tanzimat'ın ilanı konusunda Mustafa Reşit Paşa'ya güvenmesini tavsiye ettiği söylenir. Ayrıca, Abdülmecid'in hükûmetteki nazırları (bakan) seçerken annesine danıştığı bilinmektedir.
Abdülmecit, çok sevdiği annesine "Mehdiulyâ" unvanı vermiştir. Bezmialem'in görünümü hakkında Sultan Abülmecit'in doktoru Spitzer detaylı bilgi vermektedir:[6]
“ | Nim şeffaf yaşmağın altında, şâtırâne bir allığın yanaklarında cüşan olduğu görülüyordu; kendisine muhterem oğlunun sıhhatleri hakkında ibrâz buyurdukları nâzikâne ihtimamlardan bahsettim. Tıbbi suallerime kemâli sükünet ve suhületle cevab verdi. Takriben 36 yaşında vücudunu gayet iyi muhâfaza etmiş bu Gürcü kızının göz kamaştıracak derecede beyaz ve nâzik ellerinin hârikulâde güzelliği, hutüti vechiyesinin intizam ve metâneti nazarı dikkatimi celbetti. Çıkarken bana son derece lutufkâr davrandı, kendisine icâb eden ilâcları bizzat yapmaklığımı emretti, ferâcesinin cebinden bir kese altın çıkardı, yukarda zikri geçen harem ağası ile bana gönderdi | „ |
—Dr. Sigmund Spitzer |
Bezmialem Sultan 2 Mayıs 1853 tarihinde Dolmabahçe Sarayı'nda öldü ve Divanyolu'ndaki II. Mahmud Türbesine gömüldü. Garabet Balyan'ın mimarlığı altında inşaatına başlattırdığı Dolmabahçe Camii henüz bitmemişti. Camiyi oğlu Sultan Abdülmecid annesinin anısına 1855 yılında tamamlattırarak Bezmialem Valide Sultan Camii adı altında hizmete açtı. Cami zamanla Dolmabahçe Sarayına yakınlığı nedeniyle Dolmabahçe Camii olarak anılmağa başladı.
Bezm-î Âlem Sultan birçok mimari eserlerin yapılmasına öncülük etmiştir. Bu eserlerden bazıları şunlardır:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.