Bağlama ya da saz, Türk halk müziğinde yaygın olarak kullanılan telli tezeneli bir çalgı türüdür. Tezene denilen kiraz ağacı kabuğundan yapılmış bir mızrapla tellere vurularak çalınır. Tekne bir kütükten oyulmuştur ve armut biçimindedir.
 |
| Bağlama | |
|---|---|
 Cura ve bağlama | |
| Diğer adları | Saz |
Kullanılan tekniğe göre mızrap (tezene) veya parmaklar ile çalınır. Parmaklarla çalma tekniğine şelpe ve dövme denir. Genellikle altta iki çelik ile bir sırma bam, ortada iki çelik ve üstte bir çelik ile bir sırma bam teli olmak üzere toplam 7 tellidir. Tezene ile çalınır.
Bağlama, kullanım amaçlarına göre farklı tür ve boylarda çalınmaktadır. Günümüzde genellikle aşağıdaki türlerle tanınır.
- Cura (en küçük boy)
- Çöğür (kısa kol bağlama)
- Kısa saplı bağlama (yakın zamanda geliştirilmiş bir bağlama türü)
- Uzun Sap Bağlama
- Tambura (uzun kol bağlama)
- Divan sazı (büyük boy bağlama)
- Meydan sazı (en büyük boy bağlama)
Bağlama; Tekne, Göğüs ve Sap olmak üzere üç ana kısımdan oluşmaktadır. Tekne kısmı genelde dut ağacından yapılmaktadır. Ancak dut ağacının dışında ardıç, kestane, ceviz, gürgen gibi ağaçlardan da yapılmaktadır. Göğüs kısmı ladin ağacından, sap kısmı ise gürgen, ak gürgen veya ardıç ağacından yapılmaktadır.
Halk müziğinde çoğunlukla karşılaşılan düzenler şunlardır: (Parantez içindekiler, üst, orta ve alt tellerin çekilmesi gereken seslerdir).
- Bağlama düzeni (La, Sol, Re)
- Bozuk düzeni, kara düzen (Sol, Re, La)
- Misket düzeni (Fa#, Re, La)
- Fa müstezat düzeni (Fa, Re, La)
- Abdal düzeni (La, Re, Sol)
- Do müstezat düzeni (Sol, Do, La)
- Alt Tel : (Boş: Re) Mibemol, Mibemol 2, Mi, Fa, Fadiyez 3, Fadiyez, Sol .
- Orta Tel: (Boş: Sol) Labemol, Labemol 2, La, Sibemol, Sibemol 2, Si, Do .
- Üst Tel : (Boş: La) Sibemol, Sibemol 2, Si, Do, Dodiyez 3, Dodiyez, Re .
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
