Baskça (euskara), Baskların konuştuğu izole dil. Baskça, dil bilimcileri tarafından Hint-Avrupa dilleri Avrupa'ya yayılmadan önce Avrupa'da konuşulan dillerden arta kalan biri olarak kabul edilir.[2] Bu sebepten bu dilin dünyada konuşulan başka hiçbir dille yakından akraba olmayan çok eski bir dil olduğu düşünülür. Hint-Avrupalılar buraya gelmeden önce çok geniş bir bölgede, tüm İber yarımadasında (İspanya ve Fransa) ve Gaskonya/Akitanya bölgesinde (Güneybatı Fransa), konuşulmakta idi.[2]
Köken
Sınıflandırması bir sorun oluşturan Baskça bu yüzden izole dil konumunda bulunan Baskçanın kökenine ve ilişkili olabileceği diller konusunda bazı görüşler vardır. Son yapılan birçok araştırmaya göre Gürcü diliyle büyük bağlantıları bulunmuştur. Gürcü dilinden gelmiş olabileceği de bu şekilde kanıtlanmıştır. Kendilerini Gürcistan'dan göçen halk olarak tanımlayan Baskları tanıyan tek ülke de Gürcistan'dır.
Bir diğer araştırma da Baskça ile dünya üzerinde konuşulan bazı diller arasındaki fonetik ilişkinin ve yakınlığın belirlenmesidir. Bu araştırma sonucunda Baskçanın fonetik olarak Avrupa kıtasında yaygın Hint-Avrupa dil ailesinden daha çok diğer dillere benzediği sonucuna ulaşılmıştır.
Fonetik açıdan Baskça "0" ise diğer dillerin ona uzaklığı şu şekildedir.[3]
Dil Bilgisi
Baskça, tek heceli diller grubunda yer alır.
Baskça Bazı Kelimeler
Swadesh listesinden örnek Baskça sözcükler:
Türkçe | Baskça |
---|---|
Ben | ni |
Sen | hi, zu |
O | hura, bera |
Biz | gu |
Siz | zuek |
Onlar | haiek |
Bu | hau |
Şu | hori, hura |
Bura(da/sı) | hemen, hon- |
Ora(da/sı) | hor, han |
Sorular | n'li |
Evet | Bai |
Hayır | Ez |
Merhaba | Kaixo |
Hosçakal | Agur/Aio |
Görüşmek üzere: | Ikusi arte |
Teşekkürler | Eskerrik asko |
Kim | nor |
Ne | zer |
Nerede | non |
Ne zaman | noiz |
Nasıl | nola |
Bir | bat |
İki | bi |
Üç | hiru |
Dört | lau |
Beş | bost |
Ağır | astun |
Küçük | txiki (okunuş: çiki) |
Kadın | emakume |
Erkek | gizon |
Kişi | gizaki |
Çocuk | haur, ume, sein |
Anne | ama |
Baba | aita |
Kuş | txori (okunuş: çori) |
Köpek | txakur (okunuş: çakur) |
Yumurta | arrautza |
Deri | larru |
Kulak | belarri |
Göz | begi |
Burun | sudur |
Ağız | aho |
Diş | hortz (okunuş: horş), hagi |
Dil | mihi |
Tırnak | azkazal |
Gör-/Gözle-(mek) | ikusi- |
İşit-(mek) | entzun- (okunuş: enşun) |
Ayak | oin |
Öl-(mek) | hil- |
Öldür-(mek) | erahil- |
Beyaz | zuri |
Siyah | beltza |
Kırmızı | gorri |
Yeşil | berde, orlegi |
Sarı | hori |
Yıl | urte |
Gece | gau |
Gün | egun |
-de eki | -n,-an,-ean, -etan |
:-ekin, | -arekin |
ve | eta, ta |
eğer | ba, baldin ba |
çünkü | -elako, bait- |
Baskça'nın Konuşulduğu Coğrafyalar
- Basque Country in Spain and France
- Baskça lehçelerinin konuşulduğu bölgeler
- Baskçanın, 1000-2000 yılları arasında konuşulduğu coğrafya
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.