Arakan Soykırımı
Myanmar'ın Arakan Eyaleti'nde yapılan soykırım / From Wikipedia, the free encyclopedia
Arakan Soykırımı, Müslüman Arakan halkına Myanmar Hükûmeti tarafından yapılan etnik temizliktir. Milliyetçi Budistlerin yaptığı katliamlar 1 milyondan fazla Arakanlıyı başka ülkelere gitmeye mecbur bıraktı. Çoğu Arakanlı Bangladeş'e göç ederek Dünya'nın en büyük mülteci kampının kurulmasına sebep olurken, diğer Arakanlılar Hindistan, Tayland ve Malezya'ya gitmeye mecbur bırakıldı.
Arakan Soykırımı | |
---|---|
Tarih |
|
Konum | Arakan Eyaleti, Myanmar |
Tür |
|
Neden |
|
Sonuç |
|
Myanmar'da Arakanlı Müslümanlara yönelik ayrımcılık ve insan hakları ihlalleri 1970'lere dayanmaktadır. 1970'lerden beri Arakan halkına hükûmet ve milliyetçi Budistler tarafından düzenli olarak saldırılar gerçekleştiriliyor. 2016'nın sonlarında, Myanmar silahlı kuvvetleri Arakan Eyaleti'ndeki insanlara büyük bir baskı uyguladı. Myanmar Ordusu'nun etnik temizlik ve soykırım yaptığı; Birleşmiş Milletler teşkilatları, Uluslararası Ceza Mahkemesi yetkilileri, İnsan Hakları grupları, gazeteciler ve hükûmetler tarafından dile getirildi. Birleşmiş Milletler, yargısız infazlar da dahil olmak üzere geniş çaplı İnsan Hakları ihlallerine dair kanıtlar buldu. Birleşmiş Milletler raporlarına göre Arakanlı Müslümanlara infaz, bebek katliamları ve toplu tecavüzler uygulanıyor, ayrıca bazı işletme ve okullar da kundaklanıyor. Myanmar Hükûmeti bunları "abartı" olarak görmezden geldi. Bangladeş, toplam 3.321 Arakan mülteci ile yapılan anketlere dayanan istatistikleri kullanarak, sadece Ocak 2018'de askeri ve yerel halk nüfusunun en az 24.000 Arakanlıyı öldürdüğünü, 18.000 Arakanlı kadın ve kıza karşı toplu tecavüz veya diğer cinsel şiddet türlerini gerçekleştirdiğini, 116.000 Arakanlının dövüldüğünü ve 36.000'inin de ateşe atıldığını iddia etti.
Askeri operasyonlar çok sayıda insanı yerinden etti ve bir mülteci krizi yarattı. Myanmar'dan gelen en büyük mülteci dalgası 2017'de gerçekleşti ve bu göç Vietnam Savaşı'ndan bu yana Asya'daki en büyük insan göçü oldu. Birleşmiş Milletler raporlarına göre, 700.000'den fazla kişi Arakan Eyaleti'nden gitmeye mecbur bırakıldı veya sınır dışı edildi. Aralık 2017'de dini baskıyı haber yapan iki Reuters gazetecisi tutuklandı ve hapse atıldı. Dışişleri Bakanı Myint Thu, gazetecilere yaptığı açıklamada, Myanmar'ın Kasım 2018'de Bangladeş'teki kamplardan 2.000 Arakan mültecisini kabul etmeye hazır olduğunu söyledi. Ardından, Kasım 2017'de Bangladeş ve Myanmar hükûmetleri, Arakanlı mültecilerin iki ay içinde Arakan Eyaleti'ne geri dönüşünü kolaylaştırmak için bir anlaşma imzaladı ve bu da uluslararası kamuoyundan tepkiler aldı.
Arakan halkına yönelik 2016 askeri baskısı, Birleşmiş Milletler Uluslararası Af Örgütü insan hakları grubu, ABD Dışişleri Bakanlığı, Bangladeş hükûmeti ve Malezya hükûmeti tarafından eleştirildi. Myanmar Devlet Başkanı (fiili hükûmet başkanı) ve Nobel Barış Ödülü sahibi Ang San Su Çi, bu konudaki eylemsizliği ve sessizliği nedeniyle eleştirildi ve askeri suistimalleri önlemek için çok az şey yaptığı iddia edildi. Myanmar, gazetecileri hapse attığı için de eleştirilerde bulundu.
Ağustos 2017 zulmü, Arakan Kurtuluş Ordusu'nun Myanmar sınır karakollarına saldırılarına yanıt olarak gerçekleşti. Çeşitli Birleşmiş Milletler kuruluşları, insan hakları örgütleri ve hükûmetler tarafından etnik temizlik ve soykırım olarak ilan edildi. Birleşmiş Milletler zulmü "etnik temizliğin bir ders kitabı örneği" olarak nitelendirdi. Eylül 2017'nin sonlarında, Daimi Halk Mahkemesinin yedi üyeli bir paneli, Myanmar ordusunu ve otoritesini Arakan ve Kaçin azınlık gruplarına karşı soykırım suçundan suçlu buldu. Su Çi, konuyla ilgili sessizliği ve askerî harekâtları desteklediği için bir kez daha eleştirildi. Ağustos 2018'de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Myanmarlı askeri generallerin soykırımdan yargılanması gerektiğini ilan etti. 23 Ocak 2020'de Uluslararası Adalet Divanı, Myanmar'a Arakan azınlığına karşı soykırımcı şiddeti önleme ve geçmiş saldırıların kanıtlarının korunması gerektiğini belirtti.