Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İskoç viskisi (İngilizce: Scotch), malt arpadan üretilen bir viski çeşididir.[1] Scotch viski farklı çeşitleri de bulunan İskoçya ile özdeşleşmiş bir viski türüdür. İskoçya'da sadece tanımını ve üretim şeklini belirleyen kanunlar çerçevesinde yasal olarak üretilebilirler.
 | |
| Tip | Alkollü İçki |
|---|---|
| Köken | İskoçya |
| Alkol miktarı | % 40–94.8 |
| Bağlantılı ürünler | Viski |
İskoç viskisi İngiliz viskisi, İrlanda viskisi, Galler viskisi ile beraber Britanya viskisi ailesine dahildirler. Tüm İskoç viskileri, orijinal olarak maltlanmış arpadan yapılmıştır. Ticari içki fabrikaları, 18. yüzyılın sonlarında buğday ve çavdardan yapılan viskiyi tanıtmaya başladı. Scotch viski beş farklı kategoriye ayrılır: tek malt İskoç viskisi, tek tahıl İskoç viski, harmanlanmış malt İskoç viski (eski adıyla "fıçı malt" veya "saf malt" olarak adlandırılır), harmanlanmış tahıllı İskoç viski ve harmanlanmış İskoç viskisi.
Scotch viskisinin hangi tarihten itibaren üretilmeye başlandığı ile ilgili kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, İskoçya'da damıtma işleminin yapıldığını belgeleyen bulunmuş ilk kayıtlı doküman, 1494 yılına aittir.[2] 16. ve 17. yüzyılla birlikte damıtma sürecinde önemli gelişmeler sağlanmıştır.[3] Yine 16. yüzyılda İngiliz Krallığında manastırların kapatılmasının[4] viski üretim tekniklerinin gelişmesinde etkili olduğu öne sürülmektedir.[3] 17. yüzyıl sonlarına doğru viskinin İskoçya'daki popülerliği gittikçe artmış, 1713 yılında İskoç parlamentosu viskiye ilk kez özel vergi uygulamaya başlamıştır.[5] Giderek artan vergiler sonunda viski üretiminin yasal olmayan şekillerde ve yer altı mahsenlerinde üretilmesine yol açmıştır.[6] Kısa süre içerisinde yasal olmayan viski üretimi olağan duruma gelmiştir. 1777 yılında İskoçya genelinde yalnızca 8 yasal üretici varken yaklaşık 400 kayıtsız üretici bulunmaktaydı. 1820'lere gelindiğinde yıllık 14.000 kaçak damıtma ünitesinin yakalanmasına rağmen, tüketilen viskinin yarısı yine kaçak üreticilerden gelmekteydi.[3] 1823 yılında yapılan vergi reformuyla yasal viski üretimi teşvik edilir duruma gelmiştir ve İskoçya'da modern viski üretiminin de ayrıca başlangıcı olmuştur.[7] Daha sonrasında İskoç viski endüstrisi, teknolojik gelişmelerin de yardımıyla büyümüş ve 1880 yılında Fransa'da meydana gelen salgın neticesinde en az 2 yıllık Fransız şarap ve brandy stoğunun yok olması sonucu oluşan durumu değerlendirip dünya pazarına açılıp başarılı olmuştur.[3]
Blended Scotch viskisi, 40-50 çeşit yerde damıtılmış farklı tahılların karışımından yapılan Scotch'dur.[8] Bazı markalar sadece birkaç ürünü karıştırırken, diğer bazı bilinen markalar yaklaşık 40 çeşit Scotch'u karıştırıp Blended Scotch üretmektedirler.[9]
Single Grain Scotch tek bir damıtma yerinde arpa ve mısır ya da buğday ve arpadan yapılmaktadır. Bu çeşit Scotch viski üreticisi oldukça azdır ve Single Grain bulunması zor bir Scotch türüdür.[10][11]
Diğer çeşitleri Single Malt Scotch, Single Cask Malt ve Pure Malt dır. Ayrıca yapıldıkları yerlere göre de sınıflandırılmaktadırlar.[12] Bunlar;
Ana madde: Scotch Whisky Regulations 2009
1988 yılında parlamentodan geçen bu yasa Scotch üretimine bellirli koşullar getirmiştir. Bu yasaya göre İskoçya'da Scotch viski dışında viski üretmek, olgunlaştırmak ya da başka çeşit viskiyi Scotch'la karıştırmak ve diğer taraftan kanunla belirlenen koşulları sağlamayan viskilerin Scotch olarak adlandırılması yasaklanmıştır.[15]
2009 yılında İskoçya'da kabul edilen kanuna göre;
Yalnızca bu koşulları sağlayan viskiler Scotch viski olarak adlandırılabilirler.[16]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
